Ο θρίαμβος του αντισυστημικού Κινήματος 5 Αστέρια και της ακροδεξιάς Λέγκας του Βορρά συνιστούν ένα σημείο καμπής για την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης.
Κι αυτό γιατί δεν αποκλείεται να βρεθεί ένα λαϊκιστικό κόμμα για πρώτη φορά στο τιμόνι της Ιταλίας.
Κερδισμένοι βγήκαν αναμφίβολα ο Λουίτζι Ντι Μάιο και ο Μπέπε Γκρίλο από το M5s και ο Ματέο Σαλβίνι από την Λέγκα, που έλαβε το 17,4% των ψήφων ενώ η Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι δεν ξεπέρασε το 14% με αποτέλεσμα να ανατραπούν οι ισορροπίες στο εσωτερικό της κεντροδεξιάς και να αναλαμβάνει πλέον την πολιτική πρωτοβουλία και ως υποψήφιος πρωθυπουργός ο γραμματέας της Λέγκα.
Σαλβίνι: «Θα εργαστώ για το σχηματισμό κυβέρνησης»
Ο ηγέτης της Λέγκας του Βορρά, Ματέο Σαλβίνι
Προεκλογικά, όταν οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι το κόμμα του θα ερχόταν πίσω από τη Forza Italia ο Σαλβίνι είχε αφήσει να εννοηθεί ότι θα ήταν ανοικτός στην πιθανότητα διαλόγου με το M5s αν ο συνασπισμός του δεν εξασφάλιζε την πλειοψηφία. Τώρα όμως που κάνει ο ίδιος κουμάντο στην κεντροδεξιά, δεν έχει κίνητρο για κάτι τέτοιο, εκτιμούν αναλυτές, όπως ο Ρίτσαρντ Τέρνιλ της BlackRock Inc. Εξ’ ου και οι δηλώσεις του Σαλβίνι ότι «δεν θα κάνει περίεργες συμμαχίες» και ότι «θα παραμείνει εντός της κεντροδεξιάς, με την οποία θέλει να κυβερνήσει».
Ο Σαλβίνι αποκλείει «κυβερνήσεις ειδικού σκοπού, κυβερνήσεις τεχνοκρατών, ορισμένου χρόνου, έστω κι αν οφείλω να μιλήσω με όλους». Και πετά το μπαλάκι στο προεδρικό μέγαρο Κυρηνάλιο: «Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα επιλέξει τον πρωθυπουργό που βρίσκεται πιο κοντά στην πραγματικότητα. Κι απ’ τη δική μας ομάδα είναι που λείπουν λιγότερα νούμερα».
Ντι Μάιο: «Το Μ5s δικαιούται να κυβερνήσει»
Ο υποψήφιος πρωθυπουργός του Μ5s, Λουίτζι Ντι Μάιο
Από το στρατόπεδο του άλλου, μεγάλου νικητή, των 5 Αστέρων ο υποψήφιος πρωθυπουργός Λουίτζι Ντι Μάιο τονίζει ότι το Μ5s δικαιούται να κυβερνήσει, αφού αναδείχθηκε πρώτο κόμμα, αλλά δεν του βγαίνουν τα νούμερα. «Είμαστε οι απόλυτοι νικητές, αλλά μένουμε ανοικτοί στον διάλογο με τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις», υπογράμμισε. Ένας διάλογος, ο οποίος θα πρέπει να αρχίσει «από τον εντοπισμό προσώπων που να παρέχουν όλες τις απαραίτητες εγγυήσεις αμεροληψίας, για την ανάληψη της προεδρίας της βουλής και της γερουσίας».
Ο ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας
Δεδομένου πάντως ότι ουδείς διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία οι προσπάθειες του Προέδρου της Δημοκρατίας θα απαιτήσουν χρόνο και υπομονή. Ο 76χρονος Σέρτζιο Ματαρέλα δεν πρόκειται δώσει διερευνητική εντολή σε κανέναν αν δεν μπορεί να αποδείξει ότι μπορεί να εξασφαλίσει ψήφο εμπιστοσύνης και στα δύο σώματα του ιταλικού κοινοβουλίου, όπως ανέφερε ανώτερος κρατικός αξιωματούχος.
Ο Πρόεδρος θα συζητήσει με τους ηγέτες των κομμάτων καλώντας τους να αφήσουν πίσω τους το κλίμα πόλωσης που επικράτησε προεκλογικά και να αναζητήσουν τρόπους σχηματισμού μιας κυβερνητικής πλειοψηφίας. Στα βασικά ερωτήματα είναι κατά πόσον το M5s θα αποδεχθεί έναν κυβερνητικό συνασπισμό, αν ο Μπερλουσκόνι είναι πράγματι διατεθειμένος να στηρίξει τον Σαλβίνι κι αν υπάρχει πιθανότητα να μετάσχει σε μια ευρεία συμμαχία το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα, που υπέστη στις εκλογές της Κυριακής την μεγαλύτερη ήττα από συστάσεώς του το 2007
«Το μονοπάτι που ξανοίγεται μπροστά στον Ματαρέλα είναι απρόβλεπτο. Θα χρειαστεί χρόνο», λέει ο Μάσιμο Λουτσιάνι, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Sapienza της Ρώσμης. «Μπορεί να δώσει τη διερευνητική στον επικεφαλής του μεγαλύτερου συνασπισμού ή του μεγαλύτερου κόμματος. Ή μπορεί και να την αναθέσει σε κάποιον, ίσως στον νέο πρόεδρο της Γερουσίας ή της Βουλής, ώστε να διαπιστώσει αν μπορεί να σχηματιστεί κυβερνώσα πλειοψηφία».
Μετά τον Απρίλιο οι εξελίξεις
Ο Ματαρέλα δεν πρόκειται να κάνει την εκλογή του μέχρι τον Απρίλιο το νωρίτερο. Στις 23 Μαρτίου θα συνεδριάσουν τα δύο σώματα του κοινοβουλίου για να εκλέξουν τους νέους προέδρους – εξέλιξη που θα αφήσει ίσως να διαφανούν πιθανές συμμαχίες. Αν οι επίσημες διαβουλεύσεις του Προέδρου με τους ηγέτες των κομμάτων δεν αποδώσουν καρπούς στην προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης, τότε μπορεί να διαλύσει τη Βουλή και να οδηγηθεί η χώρα ξανά στις κάλπες...