Μπορεί τα φώτα της δημοσιότητας να πέφτουν στο δυσμενές σενάριο για τα θεμελιώδη μεγέθη της ελληνικής οικονομίας εν όψει stress tests, αλλά η δυσάρεστη έκπληξη ήρθε από τις προβλέψεις της ΕΒΑ για τις τιμές των ακινήτων.
Σύμφωνα με το δυσμενές σενάριο της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής, όπως διέρρευσε στο Bloomberg, οι τιμές των κατοικιών θα υποχωρήσουν φέτος κατά 7,3%, την επόμενη χρονιά κατά 6,7% και το 2020 κατά 3,6%, δηλαδή σωρευτικά 17,6% στην τριετία. Αντιστοίχως, οι τιμές των εμπορικών ακινήτων προβλέπεται να μειωθούν περαιτέρω κατά 9,2% το 2018, κατά 6,1% το 2019 και κατά 2,2% το 2020, δηλαδή σωρευτικά 17,5%. Κι όλα αυτά, την ώρα που το ΑΕΠ- πάντα σύμφωνα με το δυσμενές σενάριο- θα καταγράψει μείωση 3,2% στην τριετία 2018- 2020.
Ακόμα και το βασικό σενάριο δεν επιτρέπει το παραμικρό χαμόγελο αισιοδοξίας. Έτσι αν και το ΑΕΠ προβλέπεται ότι θα αυξηθεί σωρευτικά κατά 7,3% ως το τέλος του 2020, οι τιμές των οικιστικών ακινήτων θα αυξηθούν κατά 1% (με πτώση 0,5% το 2018) και των εμπορικών ακινήτων κατά μόλις 0,9%!
Αυτό που εκτιμούν παράγοντες της αγοράς είναι ότι αυτές οι δυσοίωνες προβλέψεις της ΕΒΑ, ενσωματώνουν κατ’ αρχάς τις εκτιμήσεις για την πίεση που θα δεχθούν οι εμπορικές τιμές των ακινήτων, από το κύμα των πλειστηριασμών, οι οποίοι σύμφωνα με τις δεσμεύσεις των τραπεζών, θα φτάσουν στους 10.000. Ωστόσο, μόνο και μόνο ότι οι τιμές ακόμα και στο βασικό σενάριο υστερούν σε σχέση με τη δυναμική του ΑΕΠ, δείχνει ότι η κτηματαγορά θα αργήσει πολύ να σταθεί στα πόδια της.
Με φόντο τη ψυχρολουσία από την ΕΒΑ, ολοκληρώνεται σήμερα η διαδικασία αναζήτησης εκτιμητών, που θα προσδιορίσουν τις εμπορικές τιμές ανά την Επικράτεια και θα εισηγηθούν τις νέες αντικειμενικές αξίες στο υπουργείο Οικονομικών. Οι εισηγήσεις αυτές αναμένονται με ενδιαφέρον κι από τα επιτελεί των τραπεζών.
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, η αρνητική επίδραση στις τιμές των ακινήτων, από τις πωλήσεις σε funds και τους πλειστηριασμούς, θα είναι βραχυπρόθεσμη και θα αφορά στα ακίνητα υποδεέστερων χαρακτηριστικών. Μακροπρόθεσμα, η αναθέρμανση της αγοράς αναμένεται να ενισχύσει τη ζήτηση στην αγορά ακινήτων υψηλών προδιαγραφών και επενδυτικών χαρακτηριστικών, συμπαρασύροντας τελικώς ανοδικά τη ζήτηση σε όλο το φάσμα της αγοράς. Σημειώνει, ωστόσο, ότι επιβάλλεται να γίνουν συγκεκριμένα βήματα προς την ενίσχυση της ζήτησης, τα οποία μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν τον εξορθολογισμό της φορολόγησης των ακινήτων, την απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδοτήσεων, αλλά και τη διαθεσιμότητα ανοικτών δημόσιων δεδομένων προς τους ενδιαφερόμενους επενδυτές, απαραίτητων για την κατάρτιση των επιχειρηματικών σχεδίων.