Ιμια: 22 χρόνια μετά την κρίση -Οι τουρκικές προκλήσεις που ακολούθησαν [λίστα]

Προκλήσεις χωρίς τέλος στα Ιμια εξακολουθούν να κάνουν οι Τούρκοι 22 χρόνια μετά τα γεγονότα που έφεραν Ελλάδα και Τουρκία να είναι με το δάχτυλο στη σκανδάλη.

Ακολουθεί μία λίστα με τις ορισμένες μόνο από τις τουρκικές παραβιάσεις και προκλήσεις στην περιοχή τα χρόνια που ακολούθησαν των γεγονότων του 1996.

17 Απριλίου του 1996
Στα Ιμια έφτασε ένα ταχύπλοο σκάφος με τρεις επιβάτες, μέλη της οργάνωσης Ελληνοαμερικάνικη Ένωση που ήθελαν τα τελέσουν τρισάγιο. Φαίνονται πως αποβιβάστηκαν στο νησί, αφήνοντας ένα στεφάνι και δύο μικρές σημαίες, μία ελληνική και μία αμερικάνικη και αποχωρούν.
Λίγο αργότερα δύο τουρκικά αεροσκάφη και ένα ελικόπτερο πετούν πάνω από την Μεγάλη Ίμια. Η ελληνική πλευρά θεώρησε πως οι Τούρκοι ήθελαν να πάρουν τις σημαίες και δόθηκε εντολή να μεταβούν στα Ιμια βατραχάνθρωποι ώστε να τις πάρουν πριν κάνουν το οτιδήποτε οι Τούρκοι.
Στον αέρα πέταγαν τα τουρκικά F-16 εμποδίζοντας την κάθοδο των βατραχανθρώπων μέχρι να φθάσουν στην περιοχή ελληνικά μαχητικά, και να αρχίσουν τις εμπλοκές.
Τελικά η αποστολής είχε αίσιο τέλος καθώς οι βατραχάνθρωποι είχαν καταφέρει να κατεβάσουν τις σημαίες και το στεφάνι και να επιστρέψουν.

12 Απριλίου 2005
Ο τότε Ελληνας ΥΠΕΞ Πέτρος Μολυβιάτης βρίσκεται σε επίσιμη επίσκεψη στην Τουρκία. Στα Ιμια πλησιάζουν τουρκικές ακταιωροί και αρνούνται να αποχωρήσουν. Το επεισόδιο διήρκεσε για αρκετές ώρες μέχρι την στιγμή που οι Τούρκοι αποφάσισαν να αποχωρήσουν.

14 Αυγούστου 2015
Το πρωί της 14ης Αυγούστου, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Ελληνικού Λιμενικού, αναφέρεται: «Σήμερα περίπου στις 9 π.μ., 27 Σύροι πρόσφυγες διασώθηκαν από το Ελληνικό Λιμενικό, στην περιοχή των Ιμίων. Τα μέλη του Ελληνικού Λιμενικού Σώματος διαχειρίστηκαν με εξαιρετική αποτελεσματικότητα και υπευθυνότητα τόσο το ανθρωπιστικό έργο της διάσωσης όσο και την κατάσταση που δημιουργήθηκε από την παρουσία σκαφών της τουρκικής ακτοφυλακής στην περιοχή».
Τα πράγματα είναι πιο σύνθετα. Τα ελληνικά ραντάρ καταγράφουν κινήσεις γύρω από τα Ιμια, ενώ σχεδόν ταυτόχρονα το γραφείο του Λιμενικού στην Κάλυμνο δέχεται τηλεφώνημα από πρόσφυγες που ήδη βρίσκονταν στη βραχονησίδα, οι οποίοι ζήτησαν από τις ελληνικές αρχές να τους παραλάβουν γιατί ήθελαν να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς την Ευρώπη.
Σχεδόν ταυτόχρονα με τους Ελληνες έφθασαν στα Ιμια και οι Τούρκοι λιμενικοί. Οι ελιγμοί των σκαφών ήταν επικίνδυνοι στην προσπάθεια των δύο αποστολών για κυριαρχία στον πολύ μικρό χώρο που κινούνταν. Ωστόσο όλοι κατάφεραν να αποβιβαστούν ένοπλοι, υπήρξε «σωματική επαφή», κατά την αφήγηση της διπλωματικής πηγής, δηλαδή σπρωξίματα ίσως και κάτι παραπάνω, καθώς κανείς δεν αποχωρούσε. Η ένταση, που διήρκεσε έξι ώρες.

28 Ιανουαρίου 2016
Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμμένος πετούσε πάνω από τα Ίμια για να τιμήσει τη μνήμη των τριών ηρώων αξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού που έχασαν τη ζωή τους εκεί πριν από 20 χρόνια καιδύο τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη πετούσαν πάνω από την Καλόλιμνο.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας, στις 10:45 το πρωί της Πέμπτης «ένα ζεύγος τουρκικών F-16 εισήλθε στο FIR Αθηνών και πραγματοποίησε υπέρπτηση άνωθεν της νήσου Καλολίμνου σε ύψος 26.000 ποδών».
Τα τουρκικά F-16 παρέμειναν σε ελληνικό εναέριο χώρο για περίπου ένα λεπτό και στις 10:46 εξήλθαν του FIR Αθηνών. Σύμφωνα με το ΓΕΕΘΑ τα τουρκικά μαχητικά «αναγνωρίστηκαν σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες και κατά την πάγια πρακτική».

3 Νοεμβρίου 2017
Μέσα σε λίγες ώρες η Τουρκία προχώρησε σε δύο προκλήσεις στα Ιμια.
Η πρώτη σημειώθηκε στις 07:59 όταν ένα τουρκικό πολεμικό ελικόπτερο AB-412 πραγματοποίησε υπέρπτηση στα 30 μέτρα πάνω από τα Ιμια, ενώ στη συνέχεια βγήκε από το FIR Αθηνών.
Λίγες ώρες αργότερα στις 9:41 σημειώθηκε η δεύτερη πρόκληση όταν ένα ελικόπτερο τύπου Augusta Bell τουρκικό ελικόπτερο πραγματοποίησε υπερπτήση στα 260 μέτρα πάνω από τα Ιμια και στη συνέχει εξήλθε του FIR Αθηνών.

12 Δεκεμβρίου 2017
Σύμφωνα με Έλληνες ψαράδες που βγήκαν για ψάρεμα τρία καΐκια από την Κάλυμνο, ήρθαν αντιμέτωποι με τέσσερα τουρκικά σκάφη που τους έκλεισαν την πορεία και δεν τους άφηναν να προχωρήσουν.
Μάλιστα η κατάσταση έφτασε μία ανάσα πριν από επεισόδιο όταν, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, η πλώρη του ενός σκάφους λίγο έλειψε να χτυπήσει την πλώρη ενός καϊκιού, αναγκάζοντας έτσι όλους να κάνουν μεταβολή και να αποχωρήσουν. Όπως αποκαλύπτουν οι ψαράδες, το περιστατικό έγινε κοντά στα Ίμια.

29 Ιανουαρίου 2017
Μία τουρκική πυραυλάκτος, συνοδευόμενη από δύο σκάφη κλειστού τύπου με άντρες των ειδικών δυνάμεων, παραβίασε τα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή των Ιμίων.
Στην πυραυλάκατο επέβαιναν όλοι οι ανώτατοι στρατιωτικοί της Τουρκίας, με πρώτο-πρώτο τον αρχηγό των των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων. Στην περιοχή ήταν η κανονιοφόρος του Πολεμικού Ναυτικού, αλλά και άλλα σκάφη του Λιμενικού.

17 Ιανουαρίου 2018
Το τουρκικό περιπολικό «Köyceğiz» που κινείται εντός ελληνικών χωρικών υδάτων, περίπου στις 14:30 έξυσε την κανονιοφόρο «Νικηφόρος» του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού η οποία βρισκόταν σε προγραμματισμένη περιπολία στην ευρύτερη περιοχή των Ιμίων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τη διέλευση της κανονιοφόρου, η τουρκική ακταιωρός προχώρησε σε έναν επικίνδυνο ελιγμό, ο οποίος οδήγησε τελικά στην επαφή με το ελληνικό πλοίο.

28 Ιανουαρίου 2018
Στα Ίμια βρέθηκε το πρωί της Κυριακής 28 Ιανουαρίου, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Πάνος Καμμένος, όπου πραγματοποίησε ρίψη στεφάνου στην μνήμη των πεσόντων Ελλήνων αξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού.
Σύμφωνα με τα τουρκικά Μέσα, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας παρεμποδίστηκε από το να προσεγγίσει τα Ίμια. Συγκεκριμένα, η τουρκική ακτοφυλακή παρεμπόδισε την προσέγγιση του ελληνικού σκάφους «Νικηφόρος» στην περιοχή, ωστόσο έγιναν οι κατάλληλοι ελιγμοί από την κανονιοφόρο, η οποία τους εγκλώβισε και η ρίψη του στεφάνου έγινε ακριβώς στο σημείο όπου έπεσε το ελικόπτερο.

Το χρονικό της κρίσης των Ιμίων

25 Δεκεμβρίου 1995: Το τουρκικό φορτηγό πλοίο «Φιγκέν Ακάτ» προσαράζει σε αβαθή ύδατα κοντά στην Ανατολική Ίμια και εκπέμπει σήμα κινδύνου. Ο πλοίαρχός του αρνείται βοήθεια από το Λιμενικό, υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και ότι οι μόνες αρμόδιες είναι οι αρχές της χώρας του.

26 Δεκεμβρίου 1995: Το Λιμεναρχείο Καλύμνου ενημερώνει το Υπουργείο Εξωτερικών και αυτό με τη σειρά του το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών ότι αν δεν παρέμβει ρυμουλκό, το τουρκικό πλοίο θα κινδυνεύσει.

27 Δεκεμβρίου 1995: Το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών ενημερώνει την ελληνική πρεσβεία ότι, ανεξαρτήτως του ποιος θα ανελάμβανε τη διάσωση του πλοίου, υπήρχε θέμα γενικότερα με τις βραχονησίδες.

28 Δεκεμβρίου 1995: Δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκολλούν το τουρκικό φορτηγό και το οδηγούν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας. Το πρωί της ίδιας μέρας ένα τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος συντρίβεται στα ελληνικά χωρικά ύδατα, στην περιοχή της Λέσβου, ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά. Με ελληνική βοήθεια, ο Τούρκος πιλότος διασώζεται.

29 Δεκεμβρίου 1995: Το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών εκμεταλλεύεται την κατάσταση και επιδίδει ρηματική διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό, στην οποία αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπουντρούμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία.

9 Ιανουαρίου 1996: Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών απαντά με καθυστέρηση, απορρίπτοντας τη διακοίνωση.

15 Ιανουαρίου 1996: Παραιτείται ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου, που νοσηλεύεται στο "Ωνάσειο".

19 Ιανουαρίου 1996: Η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ εκλέγει νέο πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Σημίτη.

26 Ιανουαρίου 1996: Ο δήμαρχος Καλύμνου, Δημήτρης Διακομιχάλης, θορυβημένος από το γεγονός της αμφισβήτησης της ελληνικότητας των Ιμίων, υψώνει την ελληνική σημαία στο ένα νησί, συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου, τον ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού. Θα κατηγορηθεί αργότερα από στελέχη στο ΠΑΣΟΚ ότι ήταν αυτός που έριξε λάδι στη φωτιά.

27 Ιανουαρίου 1996: Δύο δημοσιογράφοι της εφημερίδας "Χουριέτ" στη Σμύρνη, μεταβαίνουν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια. Υποστέλλουν την ελληνική σημαία και υψώνουν την τουρκική. Η όλη επιχείρηση βιντεοσκοπείται και προβάλλεται από το τηλεοπτικό κανάλι της "Χουριέτ", με τους Τούρκους να πανηγυρίζουν για την ελληνική αποτυχία.

28 Ιανουαρίου 1996: Το περιπολικό του Πολεμικού Ναυτικού "Αντωνίου" κατεβάζει την τουρκική σημαία και υψώνει την ελληνική. Το βράδυ, Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάζονται στη Μεγάλη Ίμια, χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τα παραπλέοντα, εκεί, τουρκικά πολεμικά. Η πολιτική εντολή προς τους Έλληνες στρατιωτικούς είναι να αποφευχθεί κάθε κλιμάκωση της ένταση.

29 Ιανουαρίου 1996: Ο νέος πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, στις προγραμματικές του δηλώσεις στη Βουλή, στέλνει μήνυμα προς τη Τουρκία, ότι σε οποιαδήποτε πρόκληση η Ελλάδα θα αντιδράσει άμεσα και δυναμικά. Η πρωθυπουργός της Τουρκίας Τανσού Τσιλέρ ζητά διαπραγματεύσεις για το καθεστώς των βραχονησίδων του Αιγαίου. Τουρκικά πολεμικά παραβιάζουν τα ελληνικά χωρικά ύδατα και πλησιάζουν τα Ίμια. Γίνονται διαβήματα από την Ελλάδα σε Ε.Ε. και ΗΠΑ.

30 Ιανουαρίου 1996: Ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπιλ Κλίντον. Του εκφράζει την ελληνική θέση ότι η χώρα μας δεν επιθυμεί την ένταση, αλλά εφόσον προκληθεί θα αντιδράσει δυναμικά. Η κυβέρνηση δηλώνει έτοιμη να αποσύρει το άγημα, όχι όμως και την ελληνική σημαία. Στα Ίμια σπεύδουν τα πολεμικά πλοία «Ναυαρίνο» και «Θεμιστοκλής». Ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών δηλώνει ότι υπάρχουν και άλλα νησιά του Αιγαίου με ασαφές νομικό καθεστώς και δεν αποδέχεται την ελληνική πρόταση (αποχώρηση του αγήματος, όχι και της σημαίας).

31 Ιανουαρίου 1996 – Η πτώση του ελληνικού ελικοπτέρου

• 00:00: Συγκαλείται σύσκεψη στο γραφείο του Πρωθυπουργού.
• 01:40: Στο ΓΕΕΘΑ καταφθάνουν πληροφορίες ότι Τούρκοι κομάντος αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια.
• 04:30: Ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού απονηώνεται από τη φρεγάτα «Ναυαρίνο» για να επιβεβαιώσει την πληροφορία. Επικρατούν άσχημες καιρικές συνθήκες.
• 04:50: Το πλήρωμα του ελικοπτέρου αναφέρει ότι εντόπισε περί τους 10 Τούρκους κομάντος με τη σημαία τους. Δίνεται εντολή να επιστρέψει στη βάση του κι ενώ πετά μεταξύ των βραχονησίδων Πίτα και Καλόλιμνος αναφέρει βλάβη και χάνεται από τα ραντάρ.
  Δυστυχώς, αργότερα, θα ανασυρθούν νεκρά και τα τρία μέλη του πληρώματος, ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός. Όσον αφορά τις αιτίες πτώσης του ελικοπτέρου, διατυπώθηκαν διάφορες απόψεις, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει δοθεί μία σίγουρη απάντηση.
  Η επίσημη θέση του ελληνικού κράτους ήταν ότι το σκάφος κατέπεσε λόγω κακοκαιρίας και απώλειας προσανατολισμού του πιλότου. Ωστόσο, στην Ελλάδα υπάρχει ευρέως διαδεδομένη η άποψη ότι το ελικόπτερο καταρρίφθηκε, είτε από το Τουρκικό Ναυτικό, είτε από τους Τούρκους καταδρομείς που υπήρχαν πάνω στο νησί και ότι το γεγονός αποκρύφτηκε, προκειμένου να λήξει η κρίση και να μην οδηγηθούν οι δύο χώρες σε γενικευμένη σύρραξη ή ακόμα και σε πόλεμο.
• 06:00: Οι Αμερικανοί διά του Υφυπουργού Εξωτερικών, Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ επιβάλλουν και στις δύο πλευρές τη θέληση τους. «No ships, no troops, no flags» διαμηνύουν ή σε πιο κομψή διπλωματική γλώσσα να ισχύσει το status quo ante. Μέχρι το μεσημέρι της 31ης Ιανουαρίου 1996 τα πλοία, οι στρατιώτες και οι σημαίες είχαν αποσυρθεί από τα Ίμια.

Φωτογραφίες: AP