Ο Θάνος Βερέμης ανησυχεί για το Σκοπιανό: Οχι γιατί ο κόσμος αντιδρά με τα συλλαλητήρια, αλλά γιατί φοβάται μήπως σταθούν αιτία να κάνει πίσω ο Αλέξης Τσίπρας.
Ο καθηγητής πολιτικής ιστορίας και αντιπρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ, αν και πιστεύει ότι «ανοίξαμε μια ανόητη ιστορία», κρίνει ότι τώρα είναι η ώρα να λυθεί μια και καλή το ζήτημα.
Και μιλά για ευτυχείς και δυστυχείς συγκυρίες, με αφορμή την έκδοση του τελευταίου του βιβλίου «Ελευθέριος Βενιζέλος: Ο οραματιστής του εφιτκού» (εκδόσεις Μεταίχμιο)
- Κύριε Βερέμη, το καινούργιο σας βιβλίο αφορά στον Ελευθέριο Βενιζέλο. Τις μεγάλες προσωπικότητες, τις γεννά η εποχή τους; …
«Ο Ελευθέριος Βενιζέλος έχει κριθεί από την ιστορία: Αν είμαστε ό,τι είμαστε σήμερα, σε μεγάλο βαθμό το χρωστάμε σ΄εκείνον. Η εποχή παίζει έναν ρόλο αλλά είναι και μια ευτυχής σύμπτωση, ένας άνθρωπος με τέτοιες ικανότητες να γεννηθεί και να βρεθεί την κατάλληλη στιγμή στη χώρα. Οπως υπάρχουν και ατυχείς συγκυρίες».
- Τώρα ζούμε μια ατυχή συγκυρία;
«Ναι, γιατί δεν έχουμε ηγεσίες ανάλογες με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει. Μπορεί βέβαια να αλλάξει αυτό. Αυτά τα πράγματα αλλάζουν από τη μια στιγμή στην άλλη».
- Πράγματι, πιστεύετε, ότι είναι τώρα η ώρα να λυθεί στο Σκοπιανό;
«Βέβαια και είναι τώρα. Γιατί είναι η στιγμή που η Αμερική ασκεί πίεση στη γειτονική μας χώρα να δεχτεί μια σύνθετη ονομασία. Αυτό ήταν το δικό μας το ζητούμεμο. Και η Ντόρα Μπακογιάννη το είχε πει πριν από δέκα χρόνια αλλά και όλοι, νομίζω, ότι κινούμαστε σ΄αυτή την κατεύθυνση. Και τώρα ξαφνικά θυμηθήκαμε τα προ 25ετίας κι ότι δεν θέλουμε να υπάρχει το όνομα Μακεδονία. Ελεος πια… Δεν θα βάλουμε μυαλό...».
- Πώς κρίνετε τη στάση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα;
«Ο πρωθυπουργός, πρώτον, δεν αντιβαίνει τις πεποιθήσεις του κόμματός του ως προς το θέμα της σύνθετης ονομασίας, άρα είναι συνεπής με αυτό. Και δεύτερον κάνει και μία ζημιά στη Νέα Δημοκρατία στην εσωτερική της ενότητα. Αρα με ένα σμπάρο, δύο τριγόνια. Εξυπνη κίνηση εκ μέρους του. Εγώ είμαι υπέρ αυτής της ενέργειας και λέω μπράβο του που το έκανε. Ωστόσο φοβάμαι μήπως ο Τσίπρας παρασυρθεί από τα πλήθη που θα κραυγάζουν στο Σύνταγμα και πει “τι θέλουμε και μπλέκουμε τώρα” και κάνει πίσω. Για να μην χάσει ψηφοφόρους. Πράγματι αυτό με φοβίζει. Η άλλη εκδοχή είναι να πανηγυρίσει ότι έλυσε το πρόβλημα».
- Μπορεί δηλαδή να την κάνει την κωλοτούμπα…
«Ναι, όλα είναι πιθανά και το φοβάμαι. Ελπίζω να το ξεπεράσει, βλέποντας το θετικό της ιστορίας. Δεν θα την ξαναβρούμε αυτή την ευκαιρία. Αλλιώς η συνέχεια προοιωνίζεται άσχημη. Γιατί θα πούνε οι Αμερικανοί, αφού οι Ελληνες δεν το θέλουν αλλά το θέλουν οι άλλοι, ας πάμε με τους άλλους, τους καλούς. Και θα πάρουν την ενδιάμεση συμφωνία ως πρόκριμα και θα τους βάλουν ούτως ή άλλως στο ΝΑΤΟ. Ανοίξαμε μια ανόητη ιστορία που και την κυβέρνηση θα βλάψει και την αντιπολίτευση. Ο κόσμος αντέδρασε συσσωρεύοντας την κόντρα. Αν και ήταν μια καλή ενέργεια από πλευράς του Αλέξη Τσίπρα, αν δεν ολοκληρωθεί κινδυνεύει να γίνει μπούμερναγκ για τη χώρα. Είμαστε επί ξηρού ακμής. Ελπίζω να σοβαρευτούμε...».
- Και οι αντιδράσεις του κυρίου Καμμένου;
«Τον κύριο Καμμένο τον ξέρουμε, χρόνια. Δεν αποτελεί έκπληξη. Αλλά δεν σκοπεύει να φύγει από την κυβέρνηση γι΄αυτόν τον λόγο. Πότε θα ξαναγίνει υπουργός Εθνικής Αμύνης; Συνεπώς, δεν έχει να χάσει τίποτα. Εριξε και μια ρουκέτα περί εθνοπατριωτισμού. Δυστυχώς, ο κίνδυνος είναι, λόγω των οικονομικών, κυρίως, προβλημάτων, να μετατεθεί το μένος ενός μεγάλου μέρους της κοινωνίας, σ΄αυτή τη λύση. Είναι κακό να μπλέξουμε τη δυσαρέσκεια για την οικονομική μας κατάντια με το ζήτημα της λύσης της σύνθετης ονομασίας».
- Τα συλλαλητήρια τι δείχνουν;
«Τα συλλαλητήρια είναι δικαίωμα του λαού. Σαφώς είναι αντισυστημική αυτή η εκδήλωση. Ο κόσμος πηγαίνει για να εκφράσει και την αντιθεσή του στην κυβέρνηση. Κι είναι αστείο: Εγώ που δεν είμαι υπέρ της κυβέρνησης, σ΄αυτό το ζήτημα λέω να προχωρήσει και να τελειώνουμε. Μετά από χρόνια ανοησίας φτάσαμε επιτέλους σε μια συναίνεση».-
- Ο κίνδυνος από την πιθανή σαλαμοποίηση του ζητήματος, έτσι όπως εκφράζεται από την αξιωματική αντιπολίτευση και την αντιπολίτευση γενικώς, δεν σας προβληματίζει;
«Πρέπει να δούμε τι πακέτο θα μας φέρουν. Το θέμα του αλυτρωτισμού που σωστά επισημαίνει η αντιπολίτευση είναι πολύ σοβαρό. Είναι καλό να μην υπάρχουν αλυτρωτικές νύξεις. Θυμάμαι, πριν από χρόνια, είχαμε βρεθεί με τον Γκλιγκόροφ σε ένα συνέδριο και του είπα γιατί κάνει αυτές τις κίβδηλες αναφορές στην αρχαιότητα. Συμφώνησε λέγοντάς μου ότι είναι Σλάβοι και δεν έχουν καμία σχέση με τους αρχαίους Ελληνες. “Αλλά όλοι αυτοί οι νέοι θέλουν παραμύθια, θέλουν τον Μεγαλέξανδρο”, μου είπε».
- Μακεδονικό έθνος υπάρχει;
«Ιστορικά όχι. Τώρα όμως δημιουργήθηκε. Η Αμερική είναι το απόλυτο παράδειγμα έθνους».
- Την στάση της εκκλησίας στο ζήτημα, πως τη σχολιάζετε;
«Η εκκλησία έχει χάσει τον μπούσουλα. Αλλά αυτό συμβαίνει από τότε που εκκλησία και κράτος πάνε μαζί. Κι αυτό είναι το δράμα για την εκκλησία».
- Ηταν, είναι, λάθος η στάση του Ιερώνυμου; Η ταύτισή του με την κυβέρνηση;
«Από τη φύση του είναι ένας μετριοπαθής άνθρωπος ο Ιερώνυμος. Ωστόσο με τη στάση του αυτή μπέρδεψε τον κόσμο. Αυτές οι εμπλοκές μπερδεύουν τον κόσμο. Επρεπε να κρατηθεί μακριά και να μην μπει στην πολιτική. Η εκκλησία ασχολείται με τη σωτηρία της ψυχής μας. Μας παρηγορεί επειδή θα πεθάνουμε. Καλό θα ήταν να μην είχε πάρει θέση υπέρ ή κατά του συλλαλητηρίου».
- Εθνικισμός και φιλοπατρία: Μπερδεύτηκαν οι δύο έννοιες;
«Ο εθνικισμός έπαιξε έναν θετικό ρόλο όταν η χώρα μας επαναστάτησε εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τότε ήταν μια νεωτερική ιδεολογία για να πει στους Ελληνες ότι έχετε δικαίωμα να αυτοπροσδιορίζεστε. Και καλώς έγινε. Από εκεί και πέρα αν σε κάθε βήμα βγάζεις τον εθνικισμό σαν ελιξήριο της αιώνιας νεότητάς σου, δεν γίνεται δουλειά».
