Fire and Fury, το βιβλίο που έγραψε ο Μάικλ Γουλφ για το χάος της διοίκησης Τραμπ αφηγείται πραγματικά ενδιαφέρουσες ιστορίες.
Και μπορεί το «Fire and Fury» να υπερβάλλει σε ορισμένα σημεία, έχει ωστόσο δίκιο σε ένα σημείο: το να κερδίσει τις εκλογές ήταν το χειρότερο που μπορούσε να συμβεί στον Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Γουλφ γράφει, μεταξύ άλλων, ότι ο Τραμπ δεν ήξερε ποιός ήταν ο πρώην πρόεδρος της βουλής, John Boehner, παρότι είχε παίξει γκολφ μαζί του και είχε γράψει tweet για εκείνον. Ο Γουλφ γράφει επίσης ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ πρότεινε σε ορισμένους άνδρες πολιτικούς υπηρεσίες με πόρνες και άνοιγε το μεγάφωνο για να ακούνε την συζήτηση και οι γυναίκες τους.
Τέτοιες ιστορίες, πικάντικες, υπάρχουν πολλές στο βιβλίο του Γουλφ. Αλλά η θέση του ότι ο Τραμπ και η ομάδα δεν πίστεψαν ποτέ ότι θα γίνει πρόεδρος δείχνει πέρα για πέρα αληθινή. Και αυτή η θέση εξηγεί εν ολίγοις όλη την καταστροφική θητεία του Ντόναλντ Τραμπ ως σήμερα.
Ο Γουλφ αποκαλύπτει απίστευτες πτυχές για την εκλογική βραδιά του 2016 για να αφηγηθεί το σοκ που έπαθαν οι Τραμπ όταν κέρδισαν: «έμοιαζε σαν να είχε δει φάντασμα», γράφει για τον αμερικανό πρόεδρο, και η Μελάνια «είχε δακρύσει», όχι από χαρά.
Ηξερε ότι δεν θα κέρδιζε
Υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι ο Τραμπ δεν πίστευε πως θα κέρδιζε. Δεν ήταν προετοιμασμένος στα debates, για παράδειγμα. Επίσης, οι σύμβουλοί του δεν τον είχαν πείσει να ρίξει πάνω από 10 εκατομμύρια δολάρια στην εκστρατεία του, ενώ οι δημοσκοπήσεις δεν ήταν θετικές γι’αυτόν και υπήρχαν ενδείξεις ότι θα έχανε. Και τις τελευταίες εβδομάδες της εκστρατείας, μιλούσε για μια διεθνή συνωμοσία που θα έκανε νοθεία στο εκλογικό αποτέλεσμα, εις βάρος του.
Τώρα που ο Τραμπ είναι πρόεδρος δείχνει να μην έχει ακόμη πιστέψει ότι του συμβαίνει. «Είμαι πρόεδρος! Ε, είμαι πρόεδρος!», κραύγασε, σε μια δημόσια ομιλία του, πριν από μερικούς μήνες. «Το πιστεύετε;», πρόσθεσε.
Στο κρεβάτι, τηλεφωνεί
Με δεδομένο ότι ο Τραμπ δεν είχε ποτέ σκεφτεί ότι θα γίνει πρόεδρος των ΗΠΑ, ποτέ δεν σεβάστηκε τις συνήθειες και τις απαραίτητες πρακτικές για να ασκήσει σωστά τα καθήκοντά του. Μόλις εγκαταστάθηκε στον Λευκό Οίκο, μείωσε δραστικά τις ώρες εργασίας του και προτιμούσε να περνάει τον χρόνο του παίζοντας γκολφ ή κοιτάζοντας τηλεόραση.
Αυτός το γεγονός διαπιστώνεται από πολλές αποδείξεις, αρχής γενομένης από τα tweets του ίδου του Τραμπ. Μένει στο κρεβάτι, τηλεφωνεί στους φίλους του και στους γνωστούς του, γκρινιάζει για θέματα της δουλειάς του, για την ομάδα του και για τα μίντια. Δεν ακούει τους συμβούλους του, οι οποίοι δυσκολεύονται απίστευτα να τον κάνουν να διαβάσει οποιοδήποτε κείμενο.
Ηθελε μόνο διασημότητα
Πώς να εξηγήσει λοιπόν κανείς ότι ένας άνθρωπος κάνει προεκλογική εκστρατεία για να γίνει πρόεδρος και μόλις εκλέγεται γυρίζει την πλάτη στο αξίωμα; Ισως γιατί λοξοκοίταζε τη δόξα αλλά στην πραγματικότητα ποτέ δεν ήθελε να κερδίσει τη θέση, γράφει το έγκριτο σάιτ Slate.
Αυτό που ήθελε στην πραγματικότητα ο Τραμπ ήταν η διασημότητα, όχι οι αγγαρείες και οι ευθύνες του προέδρου. Γι’αυτό, όπως υπογραμμίζει ο Μάικλ Γουλφ, έγινε έξαλλος όταν οι σταρ του γύρισαν την πλάτη στην ορκωμοσία του. Γι’αυτό ο Τραμπ ανάγκασε τον τότε εκπρόσωπό του Σον Σπάισερ να κάνει το πρώτο μπρίφινγκ του γκρινιάζοντας για το πόσοι είχαν έρθει πραγματικά στην ορκωμοσία του. Και γι’αυτό ο Τραμπ παραπονιέται για το τι γράφουν τα ΜΜΕ για εκείνον και λατρεύει να του κάνουν κομπλιμέντα οι επισκέπτες του Λευκού Οίκου.
Και όλα αυτά παίζουν ίσως έναν ρόλο στην λατρεία που δείχνει ο Τραμπ για τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο Μάικλ Γουλφ γράφει ότι το 2017, ο πρώην πρόεδρος του καναλιού Fox News, Roger Ailes, ρώτησε τον Στηβ Μπάνον: «Σε τι έχει μπλέξει με τους Ρώσους;», και εκείνος απάντησε:
«Ο Τραμπ πήγε στη Ρωσία και πίστεψε ότι θα συναντούσε τον Πούτιν. Αλλά ο Πούτιν τον είχε χ@σμένο. Επομένως, εκείνος συνέχισε να προσπαθεί».
Το περιβάλλον του ήξερε ότι είναι κουτός
Τα μέλη του περιβάλλοντος Τραμπ ήξεραν ότι είναι κουτός και το ήξεραν από πάντα. Ο Μάικλ Γουλφ γράφει τόσα πολλά σχόλια στο βιβλίο του, από τον Στην Μπάνον, την Κελιάν Κονγουέη, τον Ρέινς Πρίμπους, τον οικονομικό σύμβουλο Γκάρι Κον, τον ιδρυτή του Fox News Ρούπερτ Μέρντοχ, τον πρώην σύμβουλο Σαμ Νάνμπεργκ, που είναι αδύνατο να αγνοήσει κάποιος ότι αυτό είναι το πραγματικό κλίμα, ακόμη κι αν τα μισά είναι υπερβολές.
Ο Γουλφ αναφέρει, επίσης και τον υπουργό Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον, ο οποίος δεν μπόρεσε να αρνηθεί ότι είχε αποκαλέσει τον Τραμπ βλάκα. Οι συνεργάτες του ήξεραν, επίσης, πριν ακόμη εκλεγεί, ότι ο Τραμπ είναι ελάχιστα αξιόπιστος, οξύθυμος και καπριτσιόζος.
Γράφει ο Γουλφ την εξής απίθανη στιχομυθία:
«Οταν ο Roger Ailes πληροφόρησε τον Στηβ Μπάνον ότι ένα άτομο στο οποίο σκόπευε να αναθέσει πόστο στην διοίκηση «είχε μπλέξει σε καυγά σε ένα ξενοδοχείο, ένα βράδυ, και είχε κυνηγήσει μια γυναίκα», ο Μπάνον του απάντησε: «Αν το πω αυτό στον Τραμπ, το πιθανότερο είναι ότι θα του δώσει τη θέση»!
Γιατί όλοι αυτοί οι άνθρωποι δεν αποκάλυψαν το 2016 όλα όσα ήξεραν για τον Τραμπ; Και γιατί δεν εγκατέλειψαν την προεκλογική εκστρατεία; Μια απάντηση είναι ότι δεν τους ένοιαζε. Η απάντηση που δίνει ο Μάικλ Γουλφ είναι άλλη: ΓΙΑΤΙ ΠΙΣΤΕΥΑΝ ΟΤΙ Ο ΤΡΑΜΠ ΘΑ ΕΧΑΝΕ.
«Σχεδόν όλοι στην ομάδα της προεκλογικής εκστρατείας», γράφει, πίστευαν ότι ο Τραμπ δεν πρέπει να γίνει πρόεδρος, ότι δεν πρόκειται να γίνει και ότι, κατά συνέπεια, δεν είχε κανένα νόημα να πουν τη γνώμη τους ή να πάρουν θέση.
Προβληματικοί συνεργάτες
Η λάθος κρίση ήταν αμοιβαία. Ο Τραμπ, ο οποίος δεν περίμενε να κερδίσει, ποτέ δεν προσπάθησε να φτιάξει μια ομάδα ικανή να διαχειριστεί την κυβέρνηση. Εφερε κοντά του άτομα προβληματικά από ηθικής άποψης και με περιορισμένες δυνατότητες. Αγνοώντας τα πάντα σε ό,τι αφορά την δημόσια διοίκηση, στράφηκε σε άτομα που ήταν ελάχιστα προετοιμασμένα, όπως και ο ίδιος, ανθρώπους τους οποίους δεν ήξερε καν. Αυτοί τους οποίους γνώριζε πραγματικά -τα παιδιά του και ο γαμπρός του Τζάρεντ Κούσνερ ήταν εντελώς άσχετοι.
Υπήρχαν και σωστά άτομα για να πλαισιώσουν μια ρεπουμπλικανή διοίκηση, αλλά είχαν αηδιάσει με τον Τραμπ. Κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας είχαν καταγγείλει την υποψηφιότητά του και ήταν πεποισμένοι ότι θα έχανε. Οταν ο Τραμπ κέρδισε, στράφηκε σε άλλους για να πάρουν τα υπουργεία: προς βλάκες, κυνικούς και δειλούς οι οποίοι είτε τον είχαν στηρίξει προεκλογικά είτε δεν είχαν πάρει θέση.
«Αν αφαιρέσετε όλους αυτούς τους τύπους που είχαν πολεμήσει τον Τραμπ, υπογράφοντας δημόσια το κείμενο «Never Trump» [στο οποίο δεσμεύονταν να μην τον ψηφίσουν), δεν μένει και τίποτα καλό», είχε εξομολογηθεί ο Στηβ Μπάνον στον Ailes, σύμφωνα με το βιβλίο του Μάικλ Γουλφ.
«Καλά άτομα γύρω του»
Επρεπε λοιπόν να χαμηλώσει το επίπεδο απαιτήσεων. Ο Μάικ Φλιν, ο εκπρόσωπος της εκστρατείας Τραμπ, τον οποίο διόρισε σύμβουλο εθνικής ασφάλειας «είναι ένας βλαμμένος, κυρίως για το θέμα του Ιράν», είχε εξομολογηθεί ο Ailes στον Μπάνον. Του είχε πει μάλιστα ότι ο Ρεξ Τίλερσον, υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, «δεν γνωρίζει τίποτα πέρα από το πετρέλαιο».
Αλλά ο Μπάνον είχε απαντήσει ότι ο Φλιν ήταν μια χαρά: «Ο Τραμπ έχει απλώς ανάγκη να έχει καλά άτομα γύρω του», είχε πει.
Και βέβαια, πριν περάσουν λίγοι μήνες, έγινε γνωστό το πρόβλημα Φλιν και τα μπλεξίματά του με τον ρωσικό παράγοντα. Κι όσο κι αν κάποιος τους προσάψει ότι είναι προβληματικές προσωπικότητες, υπάρχει και ο παράγοντας της κακής πολιτικής επιλογής.
Πεπεισμένοι ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα έχανε τις εκλογές, αυτοί οι άνθρωποι έκαναν πράγματα, προεκλογικά τα οποία θα είχαν αποφύγει αν υποπτεύονταν ότι θα βρίσκονταν ενώπιον της δικαιοσύνης όταν ο Τραμπ θα γινόταν πρόεδρος. «Τον Φλιν τον είχαν προειδοποιήσει οι φίλοι του ότι δεν ήταν καλή ιδέα να πάρει 45 000 δολάρια από τους Ρώσους για μια ομιλία», γράφει ο Μάικλ Γουλφ στο βιβλίο του. Αλλά ο Φλιν τους είχε καθησυχάσει: «Μπα, αυτό θα ήταν πρόβλημα αν κερδίζαμε τις εκλογές»!
Κυβέρνηση χωρίς πρόγραμμα
Η πιο κραυγαλέα απόδειξη ότι ο Τραμπ πίστευε πως θα χάσει τις εκλογές είναι το γεγονός ότι έφτασε στην προεδρία των ΗΠΑ χωρίς πρόγραμμα. «Οταν εξελέγη δεν υπήρχαν πραγματικά ιδέες για το πώς θα μπορούσε να μεταμορφώσει τις προεκλογικές του θέσεις και το βιτριόλι που έχυσε, σε πολιτικές», γράφει ο Γουλφ.
Μάλιστα, ο Γουλφ περιγράφει μια συνάντηση, τον Μάρτιο του 2017, δηλαδή μερικές εβδομάδες μετά την ορκωμοσία του Τραμπ, στην οποία η Κέιτι Γουόλς, υποδιευθύντρια της προεδρίας, ρώτησε τον Τζάρεντ Κούσνερ:
«Ποιές είναι οι τρεις προτεραιότητες αυτού του Λευκού Οίκου;». Και ο Κούσνερ απάντησε: «Ναι, σωστά, θα πρέπει να το δούμε».
Το χάος και τα προγράμματα που είχε η κάθε φράξια στον Λευκό Οίκο κάλυψαν το κενό του Τραμπ. Ο Μπάνον, για παράδειγμα, έκανε την πρώτη κίνηση, επιβάλλοντας στον Τραμπ να υπογράψει ένα διάταγμα που θα απαγορεύει στους μουσουλμάνους να μπαίνουν στις ΗΠΑ. Αυτή η απόφαση προκάλεσε τρομακτικά προβλήματα και δίχασε την Αμερική.
Ολα όσα ακολούθησαν, τα κωμικά στιγμιότυπα με τους ξένους ηγέτες, οι έντονες αντιδράσεις του Κογκρέσου, η αποτυχία να ακυρωθεί το Obamacare, η απόλυση του Σπάισερ και του Πρίμπους, ο πόλεμος της Ιβάνκα εναντίον του Στηβ Μπάνον, το φιάσκο του Αντονι Σκαραμούτσι, ο οποίος έμεινε μόνο δέκα μέρες διευθυντής επικοινωνίας, ο αδελφοκτόνος πόλεμος για το ποιός έκανε τι με τους Ρώσους, όλα αυτά συνέβαιναν, εν μέρει, γιατί δεν υπήρχε ξεκάθαρο πρόγραμμα στην κυβέρνηση.