Το 2007 προτάθηκε για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Μπορεί να μην το κατέκτησε, ωστόσο, πολλοί αναρωτήθηκαν ποια είναι η Ιρένα Σέντλερ που ήταν υποψήφια.
Τότε, έμαθαν για την ηρωίδα που έσωσε 2.500 παιδιά εβραϊκών οικογενειών στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο από τα κρεματόρια των Ναζί.
Οταν ξέσπασε ο πόλεμος, η Σέντλερ εργαζόταν στην Κοινωνική Πρόνοια στη Βαρσοβία. Μαζί με τους συναδέλφους της βοήθησε στη διάσωση πολλών Εβραίων, εφοδιάζοντάς τους με πλαστά χαρτιά.
Τον Αύγουστο του 1943 η παράνομη οργάνωση Ζεγκότα (κωδική ονομασία του Πολωνικού Συμβουλίου για τη βοήθεια προς τους Εβραίους -Polish Council to Aid Jews ) έθεσε την Ιρένα Σέντλερ επικεφαλής ενός ειδικού τμήματος της στόχος του οποίου ήταν η διάσωση των Εβραίων παιδιών. Τότε, η Σέντλερ με το κωδικό όνομα «Γιολάντα» γίνεται η ηρωίδα των παιδιών.
Χάρη στη στολή έμπαινε στο γκέτο της Βαρσοβίας για να ελέγχει την κατάσταση της υγείας των εγκλείστων και γενικότερα τις συνθήκες υγιεινής που επικρατούσαν. Εκεί, είδε τη φρίκη των Ναζί και 400.000 ανθρώπους να ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες. Οσοι δεν πέθαιναν από ασθένειες και ασιτία, μεταφέρονταν σταδιακά στο στρατόπεδο συγκεντρώσεως Τρεμπλίνκα. Η Σλέντερ έβλεπε περίπου 5.000 ανθρώπους να χάνουν τη ζωή τους κάθε μήνα και αυτό που ήθελε ήταν να καταφέρει να φυγαδεύσει τα παιδιά, δίνοντάς τους την ευκαιρία να ζήσουν.
Η νοσοκόμα σκαρφιζόταν απίθανους τρόπους να τα βγάλει έξω από το γκέτο, ενώ έπρεπε να πείσει και τους γονείς να τα αποχωριστούν.
«Ζήσαμε τρομερές σκηνές. Μια μητέρα συμφωνούσε μαζί μου να φυγαδεύσουμε το παιδί της. Ο πατέρας διαφωνούσε. Μου ζητούσαν εγγυήσεις. Εγώ δεν μπορούσα να εγγυηθώ καν αν θα μπορούσε το παιδί να ξεφύγει από τους φρουρούς…», είχε πει σε δηλώσεις της.
Με τη βοήθεια του μηχανικού Αντονι Τζμπρόβσκι, έκρυβε τα παιδιά σε φορτηγά και εργαλειοθήκες ενώ σε άλλα έδινε υπνωτικά, για να θεωρηθούν νεκρά, θύματα του τύφου. Ο σκύλος του Τζμπροβσκι, μάλιστα, τους βοηθούσε με τον τρόπο του, καθώς γάβγιζε και κάλυπτε τα κλάματα των μωρών.
Στα παιδιά που έσωζαν, έδιναν ψεύτικες ταυτότητες και πήγαιναν σε πολωνικές οικογένειες, σε ορφανοτροφεία και μοναστήρια όπου εκεί τα φροντίζουν καλόγριες.
Η λίστα με τα ονόματα των μικρών που σώθηκαν είναι τεράστια με τα στοιχεία να γράφονται κωδικοποιημένα και να θάβονται σε βάζα μέσα στο χώμα.
Το 1943 η Ιρένα Σέντλερ συνελήφθη από την Γκεστάπο. Την βασάνισαν, της έσπασαν τα πόδια και τα χέρια, ωστόσο, δεν αποκάλυψε τους συνεργάτες της, ούτε έδωσε τα στοιχεία των παιδιών που είχε σώσει.
Καταδικάστηκε σε θάνατο αλλά τελικά κατάφερε να δραπετεύσει, με τη βοήθεια της οργάνωσης Ζεγκότα, που δωροδόκησε τους φρουρούς της και ενώ την μετέφεραν για εκτέλεση. Αφού κρύφτηκε, επέστρεψε στη Βαρσοβία και συνέχισε τη δράση της.
Μετά την απελευθέρωση της Πολωνίας, η Σέντλερ εξακολούθησε να βοηθάει γυναίκες και παιδιά, ενώ διατηρούσε ακόμα επαφή με μερικές απ' τις οικογένειες των 2.500 παιδιών που είχε σώσει.
Το κράτος της Πολωνίας δεν αναγνώρισε το έργο της. Το 1965, της απονεμήθηκε τιμητικός τίτλος απ' το Ιρυμα για το Ολοκαύτωμα, Γιάντ Βάσχεμ, στα Ιεροσόλυμα, ενώ ήταν και υποψήφια για το Νόμπελ Ειρήνης, το 2007, που τελικά δόθηκε στον Αλ Γκόρ και την Επιτροπή για την κλιματική αλλαγή.
Η Ιρένε Σέντλερ παντρεύτηκε τρεις φορές, δύο γάμοι με τον ίδιο άντρα και απέκτησε τρία παιδιά. Πέθανε στις 12 Μαΐου του 2008
«Κάθε παιδί που σώθηκε με τη βοήθειά μου και όλων των υπολοίπων που δεν είναι πια εν ζωή, είναι κυρίως η αιτιολογία της ύπαρξής μου σ' αυτήν τη γη και όχι λόγος για τιμές», Ιρένε Σέντλερ.
Με πληροφορίες Wikipedia
Φωτογραφίες: AP