Ανησυχητικά φαινόμενα διαφθοράς εξακολουθούν να ταλανίζουν τη Βουλγαρία, καθώς ετοιμάζεται να αναλάβει σε λίγες μέρες την προεδρία της Ε.Ε.
Δέκα χρόνια μετά την είσοδό της στην Ε.Ε. οι επιδόσεις της φτωχότερης χώρας της Ένωσης στον τομέα της πάταξης της διαφθοράς είναι κάτι παραπάνω από απογοητευτικές. Η χώρα των 7,4 εκατομμυρίων κατοίκων είναι «η πιο διεφθαρμένη» σ’ ολόκληρη την ΕΕ, αναφέρει ο Guardian επικαλούμενος στοιχεία της οργάνωσης «Διεθνής Διαφάνεια», ενώ ανησυχία προκαλεί η παρουσία ακροδεξιών κομμάτων στον κυβερνητικό συνασπισμό.
«Ουδείς κυνηγά την πολιτική διαφθορά, δεν υπάρχουν πρώην κυβερνητικοί αξιωματούχοι στις φυλακές. Έχουμε φτάσει σε ένα στάδιο κρατικής διαφθοράς που ισοδυναμεί με αιχμαλωσία του κράτους», διαπιστώνει ο Όγκνιαν Σέντοφ, πρόεδρος του Κέντρου για τη Μελέτη της Δημοκρατίας στη Σόφια. Μελέτη της οργάνωσής του δείχνει πως ένας στους πέντε Βούλγαρους (συνολικά κάπου 1,3 εκατομμύρια πολίτες) φαίνεται να έχει εμπλακεί σε συναλλαγή δωροδοκίας ή δωροληψίας αν και μόλις 72 υποθέσεις εκδικάστηκαν το 2015.
Η Βουλγαρία αναλαμβάνει την ευρωπαϊκή προεδρία ευρισκόμενη σε καθεστώς ειδικής παρακολούθησης από τις Βρυξέλλες. Ένα πρωτόγνωρο γεγονός, όπως επισημαίνει η Γιοχάνα Ντάιμελ, αναπληρώτρια διευθύντρια της Εταιρείας Νοτιοανατολικής Ευρώπης στο Μόναχο, η οποία υπογραμμίζει ότι η τελευταία έκθεση στο πλαίσιο του Μηχανισμού Συνεργασίας και Ελέγχου (CVM) ήταν «βαθιά ανησυχητική».
Όπως τονίζει, στην έκθεση «γίνεται λόγος για ευθείες παρεμβάσεις στην ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, υπονόμευση της ανεξαρτησίας των δικαστών, ακόμη και για αντισυνταγματικούς νόμους».
Ο Μηχανισμός Συνεργασίας και Ελέγχου σχεδιάστηκε και εφαρμόστηκε πριν από 11 χρόνια από τις Βρυξέλλες για να βοηθήσει τη Σόφια να αντιμετωπίσει το οργανωμένο έγκλημα, να πατάξει τη διαφθορά και να προχωρήσει σε μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος. Αλλά πέραν του πρώτου ζητήματος, στα άλλα δύο η πρόοδος δεν είναι διόλου ικανοποιητική. Ο επικεφαλής του προγράμματος επιτήρησης του Κέντρου για τη Μελέτη της Δημοκρατίας, Ρουσλάν Στεφάνοφ, ανησυχεί ότι οι Βρυξέλλες αντιμετωπίζουν με το μαλακό τη Βουλγαρία, για να μη διαταραχθεί η ανάληψη της προεδρίας.
Ένας πρόσθετος λόγος, που η ΕΕ αποφεύγει να δείξει το σκληρό της πρόσωπο στη χώρα των ανατολικών Βαλκανίων, επισημαίνει ο Guardian, είναι ότι δεν τη θεωρεί «προβληματική». Η σταθερή πορεία της οικονομίας της υπό την ηγεσία του κεντροδεξιού πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ εξηγούν γιατί ο Ζαν Κλωντ Γιούνκερ θέλει την Βουλγαρία στην ευρωζώνη και μαζί με τη Ρουμανία στη ζώνη Σένγκεν παρά την αντίθεση δυτικών χωρών, όπως η Γερμανία και η Γαλλία.
Τη βουλγαρική προεδρία, ωστόσο, απειλούν να σκιάσουν ακόμη περισσότερο οι ανησυχίες για την παρουσία στην κυβέρνηση υπουργών προερχόμενων από τον ξενοφοβικό συνασπισμό των Ενωμένων Πατριωτών. Η επίτροπος της ΕΕ για τη Δικαιοσύνη, Βέρα Γιούροβα, είχε πει προ μηνών ότι η Κομισιόν παρακολουθεί στενά την πολιτική της κυβέρνησης έναντι των Ρομά και των προσφύγων μετά τις εμπρηστικές δηλώσεις ακροδεξιών υπουργών.