Στο ποσό των 18,6 δισ. ευρώ εκτιμώνται οι συνολικές καθαρές πωλήσεις (προ ΦΠΑ) του λιανεμπορίου τροφίμων για το 2016, σύμφωνα με ανάλυση που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών.
Από το συνολικό αυτό ποσό, ποσό 9,3 δισ. ευρώ (50,05%) πραγματοποιήθηκε μέσα από μεμονωμένα καταστήματα, κυρίως εξειδικευμένα (κρεοπωλεία, οπωροπωλεία, ιχθυοπωλεία, αρτοποιία κλπ) και 9,3 δισ. ευρώ μέσα από καταστήματα αλυσίδων σουπερμάρκετ (49,95%).
Σημειώνεται ότι το ποσοστό των αλυσίδων σουπερμάρκετ επί του συνόλου των πωλήσεων, παρά τη μείωση σε αξία και παρά την αποχώρηση το 2016 σημαντικών εταιρειών από τον κλάδο παρουσιάζει αύξηση από 49,55% σε 49,95%.
Οι 38 επιχειρήσεις που αναλύθηκαν στο πλαίσιο της μελέτης το 2016 εμφάνισαν πωλήσεις αξίας 7,90 δισ. ευρώ αυξημένες κατά 1,04 δισ. ευρώ ή 15,16% σε σχέση με τα 6,86 δισ. ευρώ του 2015. Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, η εικόνα των 38 αλυσίδων σούπερ μάρκετ του δείγματος είναι σαφώς καλύτερη από την εικόνα του συνόλου του λιανεμπορίου τροφίμων.
Χαρακτηριστικό είναι ότι η ΕΛΣΤΑΤ για το 2016 δίνει μείωση για τον κύκλο εργασιών των μεγάλων καταστημάτων τροφίμων κατά 0,52%. Η σημαντική αύξηση που καταγράφουν αυτές οι εταιρείες είναι αποτέλεσμα της αναδιανομής των πωλήσεων σημαντικών επιχειρήσεων που αποχώρησαν από την αγορά οι οποίες ανέρχονταν το 2015 αθροιστικά σε 1,7 δισ. ευρώ και δευτερευόντως από την προσέλκυση πωλήσεων από αλλά κανάλια (π.χ. εξειδικευμένα καταστήματα, λαϊκές αγορές κλπ).
Οι πωλήσεις των υπολοίπων καταστημάτων διατροφής εκτός των αλυσίδων σουπερμάρκετ, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ κατέγραψαν πτώση 2,41% και το εμπόριο εκτός καταστημάτων (π.χ. λαϊκές αγορές) πτώση κατά 6,10%. Η τάση αυτή φαίνεται ότι συνεχίζεται και το πρώτο 9μηνο του 2017 και σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ τα καταστήματα σουπερμάρκετ παρουσιάζουν αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 1,73% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2016, ενώ τα μικρότερα καταστήματα μείωση -1,86%.
Παρά την ανακατανομή των πωλήσεων ανάμεσα στα διάφορα κανάλια, το οργανωμένο λιανεμπόριο στην αγορά των τροφίμων εξακολουθεί να έχει σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης, καθώς συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεχίζει να έχει σημαντικά μικρότερα ποσοστά πωλήσεων. Στην Ελλάδα το ποσοστό των μη εξειδικευμένων καταστημάτων (σουπερμάρκετ και παντοπωλεία) στην αγορά των τροφίμων εκτιμάται στο 60%, όταν ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 77% και στις ανεπτυγμένες αγορές των χωρών της Βόρειας Ευρώπης πλησιάζει ή και ξεπερνάει το 90%.
Επίσης, σημειώνεται ότι συνολικά η αγορά του λιανεμπορίου τροφίμων το 2016 παρουσίασε μείωση της τάξης των 375 εκατ. ευρώ (σχεδόν 2%), ενώ οι πρώτες εκτιμήσεις με βάσεις τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δημιουργούν ελπίδες για ανάπτυξη των πωλήσεων το 2017 μετά από αρκετά χρόνια, κάτι που σε μεγάλο βαθμό θα εξαρτηθεί από την αγορά των εορτών.