Αποκαλύψεις για την κατάσταση που επικρατούσε στην αμερικανική στρατιωτική φυλακή του Γκουαντάναμο, στην Κούβα, φέρνει στο φως με σημερινό δημοσίευμά της η ισπανική εφημερίδα El Pais, επικαλούμενη απόρρητα έγγραφα του υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ. Τα έγγραφα διέρρευσαν από τον ιστότοπο WikiLeaks. Σύμφωνα με αυτά, μεταξύ των 779 κρατούμενων, υπήρχαν και περίπου 30 άτομα που έπασχαν από σοβαρές ψυχικές ασθένειες.
Στα έγγραφα περιγράφονται περιπτώσεις κρατουμένων που έπασχαν από σχιζοφρένεια, παράνοια, κατάθλιψη, σοβαρές διαταραχές της προσωπικότητας ή ήταν χρήστες ναρκωτικών ουσιών. Αναφέρεται μάλιστα η περίπτωση ενός 89χρονου ο οποίος έπασχε από γεροντική άνοια και κρατήθηκε στη φυλακή επί τέσσερις μήνες.
Ένας άλλος κρατούμενος, ένας 40χρονος Αφγανός, έπινε σαμπουάν, έτρωγε τα περιττώματά του και πασαλειβόταν με κόπρανα. Μεταφέρθηκε πίσω στο Αφγανιστάν το 2002, αφού έμεινε στο Γκουαντάναμο επί οκτώ μήνες.
Πάντως οι περισσότεροι από τους ασθενείς έμειναν στο Γκουαντάναμο για πολλά χρόνια, προτού αφεθούν ελεύθεροι και σταλούν σε άλλες χώρες, επειδή δεν ήταν σε θέση να παράσχουν πληροφορίες όταν ανακρίνονταν.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, τα έγγραφα δίνουν την εντύπωση ότι οι σχέσεις των κρατουμένων με τους φρουρούς τους ήταν ιδιαίτερα βίαιες. Αναφέρεται ότι κρατούμενοι επιτίθεντο συνεχώς στους φρουρούς με διάφορους τρόπους: τους πέταγαν φαγητά ή ούρα και προσπάθησαν να σπάσουν το χέρι ενός φύλακα.
Οι κρατούμενοι τιμωρούνταν και για ήσσονος σημασίας «παραβάσεις»: επειδή νήστευαν ή έγραφαν στους τοίχους ή επειδή υπογράμμιζαν ένα βιβλίο της βιβλιοθήκης. Τα έγγραφα πάντως δεν αποκαλύπτουν ποιες ήταν οι τιμωρίες.
Μέχρι σήμερα έχουν γίνει στο Γκουαντάναμο δεκάδες απόπειρες αυτοκτονίας αλλά σε λίγες μόνο περιπτώσεις κατάφεραν οι κρατούμενοι να θέσουν τέλος στη ζωή τους.