Μέσα στους μήνες που έρχονται θα ξετυλιχθεί πλήρως το πλέγμα των αλλαγών, που δεσμεύθηκε να φέρει η κυβέρνηση στις διατάξεις του νόμου Κατσέλη, προκειμένου να περιορίσει το πλαίσιο προστασίας έναντι πλειστηριασμών. Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι η «ομπρέλα» θα ανοίγει πιο δύσκολα και θα καλύπτει λιγότερους.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρώτη βασική αλλαγή θα αφορά στο πρώτο κιόλας στάδιο της διαδικασίας ήτοι κατά την υποβολή των αιτήσεων υπαγωγής. Σήμερα, οι φάκελοι παραλαμβάνονται από τις γραμματείες των Ειρηνοδικείων και ελέγχονται μόνο ως προς τα τυπικά, δηλαδή αν περιλαμβάνουν όλα τα αναγκαία δικαιολογητικά, με αποτέλεσμα ως την εκδίκαση της υπόθεσης- δηλαδή μετά από… χρόνια- να μη γίνονται έλεγχοι ουσίας ως προς τη δυνατότητα πληρωμής των οφειλετών. Εφεξής, Ειδική Επιτροπή, στην οποία θα συμμετέχουν δικαστικοί λειτουργοί, θα «σκανάρει» (screening) τους φακέλους, με στόχο να «κόβονται» όσοι ανήκουν στην κατηγορία των στρατηγικών κακοπληρωτών.
Δεύτερη μεγάλη αλλαγή έρχεται στη δυνατότητα αναβολών εκ μέρους των οφειλετών, που αιτούνται προστασίας από πλειστηριασμούς. Σήμερα, μετά από την 1η αναβολή, δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος χρόνος αίτησης νέας δικάσιμου, με αποτέλεσμα λόγω του φόρτου εργασίας των δικαστηρίων, να «χάνονται» οι οφειλέτες πίσω από το «βουνό» ανάλογων υποθέσεων. Πλέον, μετά από την 1η αναβολή, θα πρέπει να ορίζεται δικάσιμος εντός 30 ημερών, αλλιώς ο οφειλέτης χάνει την προστασία από τους πλειστηριασμούς. Στην απώλεια της προστατευτικής «ομπρέλας» θα καταλήγει, επίσης, όποιος ζητά και 2η αναβολή της υπόθεσης του.
Η τρίτη μεγάλη αλλαγή αφορά στους κληρονόμους οφειλετών, που μπόρεσαν να υπαχθούν στο νόμο Κατσέλη. Σύμφωνα με πληροφορίες, η προστασία από πλειστηριασμούς δεν θα ακολουθεί το ακίνητο- παρά τη διαμορφούμενη σχετική νομολογία- και οι κληρονόμοι δεν θα χάνουν απλώς την προστασία αλλά θα πρέπει να εξοφλούν το δάνειο με την αρχική και όχι τη ρυθμισμένη δόση. Αρμόδιες πηγές σημειώνουν, πάντως, ότι οι κληρονόμοι του επίμαχου ακινήτου, αν αντιμετωπίσουν μελλοντικά, ακόμα και μετά από χρόνια, αδυναμία πληρωμής του δανείου, θα έχουν τη δυνατότητα αίτησης προστασίας, παρά το ότι ο νόμος Κατσέλη εκπνέει στο τέλος του 2018.
Αλλαγές έρχονται και στο τραπεζικό απόρρητο, αλλά σε εθελοντική βάση. Συγκεκριμένα, οι οφειλέτες προκειμένου να πείσουν ότι είναι καλόπιστοι και συνεργάσιμοι, όπως επίσης για να αποδείξουν την αδυναμία εξυπηρέτησης των δανείων τους, θα ανάβουν οικειοθελώς το πράσινο φως στην άρση του τραπεζικού τους απορρήτου, έτσι ώστε οι τράπεζες να ελέγχουν για την ύπαρξη καταθέσεων. Σήμερα, με βάση το άρθρο 10 του νόμου Κατσέλη «ο οφειλέτης υποχρεούται να επιτρέπει στους πιστωτές την πρόσβαση σε στοιχεία που απεικονίζουν την οικονομική του κατάσταση και τα τρέχοντα εισοδήματά του. Παράβαση της υποχρέωσης αυτής από δόλο ή βαριά αμέλεια μπορεί, κατά την κρίση του δικαστηρίου, να επιφέρει την απόρριψη της αίτησης για ρύθμιση οφειλών και απαλλαγή».
Αρμόδιες πηγές σημειώνουν ότι όλες αυτές οι διατάξεις δεν αποτελούν προαπαιτούμενα της τρέχουσας αξιολόγησης, άρα δεν υπάρχει πίεση χρόνου να έχουν θεσμοθετηθεί ως τις 22 Ιανουαρίου. Όπως διευκρινίζουν, το πλέγμα των ανατροπών στο νόμο Κατσέλη, αποτελεί μέρος της τέταρτης- και πιθανότατα- τελευταίας αξιολόγησης.