Δέκα εβδομάδες μετά τις ομοσπονδιακές εκλογές εντείνονται οι πιέσεις στη χριστιανική ένωση και το SPD προκειμένου να σχηματίσουν κυβέρνηση συνεργασίας, τερματίζοντας την πρωτόγνωρη πολιτική αβεβαιότητα που βιώνει η χώρα.
Στη σκιά των τριβών που προκάλεσε εντός της υπηρεσιακής κυβέρνησης το θέμα της γλυφοσάτης και η μονομερής ενέργεια του υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης Σμιτ, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Σταϊνμάγερ συνεχίζει τον κύκλο επαφών για να διερευνήσει τις δυνατότητες σχηματισμού κυβέρνησης.
Στο πλαίσιο αυτό υποδέχθηκε το βράδυ της Πέμπτης στις 9 (ώρα Ελλάδας) την υπηρεσιακή καγκελάριο και πρόεδρο της CDU Α. Μέρκελ, τον πρόεδρο των Χριστιανοκοινωνιστών Χ. Ζέεχοφερ καθώς και τον πρόεδρο των Σοσιαλδημοκρατών Μ. Σουλτς.
Το κατώφλι του Προεδρικού Ανακτόρου Bellevue πέρασαν κατά σειρά ο Αρχηγός του SPD, ενώ μαζί έφθασαν λίγα λεπτά αργότερα η Καγκελάριος 'Αγγελα Μέρκελ και ο Βαυαρός Χριστιανοκοινωνιστής εταίρος της, Χορστ Ζεεχόφερ Έξω από το προαύλιο της Προεδρίας περίπου 100 άτομα διαδήλωναν κατά της απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για πενταετή παράταση της χρήσης του ζιζανιοκτόνου γλυφοσάτη, την οποία έλαβε ο υπουργός Αγροτικής Οικονομίας Κρίστιαν Σμιτ (CSU), παρά την εκπεφρασμένη διαφωνία της υπουργού Περιβάλλοντος Μπάρμπαρα Χέντρικς (SPD), προκαλώντας σοβαρό ρήγμα στην σχέση των Χριστιανοδημοκρατών με τους Σοσιαλδημοκράτες.
Σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε πριν από λίγο το δεύτερο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ZDF, δεν έχει γίνει καμία διαρροή σχετικά με το κλίμα που επικρατεί στην συνάντηση, θεωρείται ωστόσο ότι θα διαρκέσει αρκετά, ενώ οι τρεις αρχηγοί αναμένεται αύριο το πρωί να ενημερώσουν τα κομματικά όργανα, προκειμένου να αποφασίσουν για την περαιτέρω στάση τους. Όπως επισημάνθηκε στο ZDF, ο Ομοσπονδιακός Πρόεδρος Σταϊνμάιερ δεν θα θέσει κάποια προθεσμία στους τρεις Αρχηγούς, ωστόσο εάν η αποψινή συνάντηση αποτύχει, δεν θα ορίσει νέα.
Σήμερα πάντως το Οικονομικό Συμβούλιο του CDU ζήτησε από την ηγεσία του κόμματος να εξετάσει την πιθανότητα σχηματισμού κυβέρνησης μειοψηφίας υπό την 'Αγγελα Μέρκελ και να εγκαταλείψει τα σχέδια για «μεγάλο» συνασπισμό, με το επιχείρημα ότι το SPD, προκειμένου να συμμετάσχει, θα επιβάλει πολύ υψηλά ανταλλάγματα στην κοινωνική πολιτική.
Όπως σχολιάζει το Spiegel στη διαδικτυακή του έκδοση, σήμερα ξεκινά η μάχη για την πολιτική επιβίωση της καγκελαρίου. «[…] Η Μέρκελ πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί προκειμένου να συγκροτηθεί αυτή η συμμαχία» διότι «μόνον αυτή τής διασφαλίζει μια σταθερή θέση ισχύος».
«Με 20% δεν παίρνεις το 100%»
Αυτό βέβαια την καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτη σε υπερβολικές παραχωρήσεις έναντι των Σοσιαλδημοκρατών. Δεν είναι τυχαίο ότι επιφανή στελέχη της συντηρητικής παράταξης προειδοποιούν ήδη για κίνδυνο μαξιμαλιστικών αξιώσεων εκ μέρους του SPD. «Το SPD γνωρίζει καλά ότι με 20% στις εκλογές δεν μπορεί να υλοποιήσει το 100% των απαιτήσεών του», δήλωσε το ηγετικό στέλεχος της CSU Αλεξάντερ Ντόμπριντ.
Δεδομένου ότι ο Μ. Σουλτς βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο αφού η κομματική βάση δεν επιθυμεί τη συνέχιση του μεγάλου συνασπισμού θεωρώντας ότι ζημιώνει το κόμμα αλλά και τη δημοκρατία στη χώρα, μπορεί να θεωρείται βέβαιο ότι οι Σοσιαλδημοκράτες θα ζητήσουν μεγάλα και ισχυρά ανταλλάγματα. Αυτό δεν αναμένεται να περιοριστεί στη στελέχωση υπουργείων, κυρίως δε του Οικονομικών. Θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι σε ένα ενδεχόμενο κυβερνητικό πρόγραμμα με την CDU/CSU το SPD θα επιχειρήσει να βάλει μια έντονη σοσιαλδημοκρατική σφραγίδα, προωθώντας, μεταξύ άλλων, μια πιο φιλική και επιθετική ευρωπαϊκή πολιτική, την καθιέρωση κατώτατων συντάξεων, μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και την εκπαίδευση.
Κατά την αποψινή συνάντηση πάντως δεν αναμένεται να γίνουν συζητήσεις επί της ουσίας και συγκεκριμένων πολιτικών πεδίων. Στόχος του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι περισσότερο να διαπιστώσει εάν υπάρχει επί της αρχής βούληση για διαπραγματεύσεις και εάν οι δυνητικοί εταίροι είναι διατεθειμένοι να εγκαταλείψουν κόκκινες γραμμές προκειμένου να ανοίξουν το δρόμο σε μια νέα τρικομματική. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι πληρούνται οι εν λόγω προϋποθέσεις θα οριστεί και νέα συνάντηση των τριών, αυτή τη φορά όμως χωρίς την παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας.
Φωτογραφίες: AP Photo/M. Schreiber
Ο Μάρτιν Σουλτς με την πλάτη στον τοίχο
Σε περίπτωση που ευοδωθούν οι αποψινές διαβουλεύσεις πάντως, ακόμη και το πλέον αισιόδοξο σενάριο δεν προβλέπει την έναρξη των επίσημων και ουσιαστικών διαπραγματεύσεων πριν τη νέα χρονιά. Ο σημαντικότερος σκόπελος στο δρόμο προς έναν νέο μεγάλο συνασπισμό είναι το συνέδριο του SPD την ερχόμενη εβδομάδα (7-9 Δεκεμβρίου στο Βερολίνο). Διεκδικώντας την επανεκλογή του ο αμφιλεγόμενος στο εσωτερικό του κόμματός του M. Σουλτς θα πρέπει να πείσει την κομματική βάση για τα οφέλη μιας νέας συγκυβέρνησης με την Α. Μέρκελ. Κυρίως όμως θα πρέπει να εξηγήσει τη στροφή 180 μοιρών που έκανε, αφού το βράδυ των εκλογών και εν μέσω έντονων επευφημιών απέρριπτε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο ενός νέου μεγάλου συνασπισμού.
Αν αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις εκλογές μετά το Πάσχα
Εάν ξεπεραστεί και αυτό το εμπόδιο τότε οι επίσημες διαπραγματεύσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης θα μπορούσαν να ξεκινήσουν αμέσως μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων, στις αρχές της επόμενης χρονιάς. Σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι αυτές θα καταλήξουν σε συμφωνία για το σχηματισμό κυβέρνησης. Δεν υπάρχει κάποιος αυτοματισμός ως προς αυτό εκτίμησε την Τετάρτη ο αντιπρόεδρος του SPD Όλαφ Σολτς.
Σε περίπτωση που δεν καρποφορήσουν οι διαπραγματεύσεις τότε η χώρα οδηγείται αναπόφευκτα σε πρόωρες εκλογές, πιθανότατα την άνοιξη μετά το Πάσχα των Καθολικών.
Τα συνδικάτα πιέζουν για σταθερή κυβέρνηση
Πάντως, τα συνδικάτα συνεχίζουν να ασκούν πιέσεις προκειμένου να σχηματιστεί σύντομα μια σταθερή κυβέρνηση. Τασσόμενος ξεκάθαρα υπέρ της συγκυβέρνησης των χριστιανικών κομμάτων με τους Σοσιαλδημοκράτες ο επικεφαλής του Συνδέσμου των Γερμανικών Συνδικάτων Ράινερ Χόφμαν εκτίμησε ότι ένας μεγάλος συνασπισμός μπορεί να ανταποκριθεί καλύτερα στις σημερινές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα, όπως την ανάγκη εκσυγχρονισμού των συγκοινωνιών, της ενέργειας και της εκπαίδευσης.
Να διεξαχθούν επιτέλους σοβαρές διερευνητικές επαφές μεταξύ των κομμάτων προκειμένου να συγκροτηθεί μια σταθερή κυβέρνηση ζήτησε και ο επικεφαλής του συνδικάτου Verdi Φρανκ Μπζίρσκε. «Πολλοί ψηφοφόροι δεν θα δείξουν κατανόηση εάν το SPD δεν διερευνήσει με σοβαρότητα ποια ακριβώς σημεία της πολιτικής του θα μπορούσε να υλοποιήσει στο πλαίσιο ενός μεγάλου συνασπισμού», υπογραμμίζει σε δηλώσεις του προς την Passauer Neue Presse.
Πηγή: DW