Σε μια υπόθεση που παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα στην Τουρκία, ο τουρκο-ιρανός επιχειρηματίας και έμπορος χρυσού Ρεζά Ζαράμπ κατέθεσε σε δικαστήριο της Νέας Υόρκης ότι δωροδόκησε με δεκάδες εκατομμύρια ευρώ (45-50) τον πρώην υπουργό Οικονομικών της Τουρκίας Τζαφέρ Τσάγλαγιαν το 2012 και το 2013 για να τον διευκολύνει να «ξεπλύνει» χρήμα και να παρακάμψει τις κυρώσεις κατά του Ιράν.
Ο Ζαράμπ, ομολόγησε την ενοχή του σε επτά κατηγορίες στο πλαίσιο συμφωνίας με τους εισαγγελείς και έτσι ο μοναδικός κατηγορούμενος αυτή τη στιγμή στη δίκη, που άρχισε την Τρίτη είναι ο Χακάν Ατίλα, πρώην στέλεχος της τουρκικής τράπεζας Turkiye Halk Bankasi, που φέρεται να έχει συνεργαστεί μαζί του παραβιάζοντας τις κυρώσεις κατά του Ιράν.
Άλλα επτά άτομα, που βρίσκονται στην Τουρκία και διαφεύγουν της σύλληψης, κατηγορούνται ότι εμπλέκονται στην υπόθεση, περιλαμβανομένου του Τσάγλαγιαν και του πρώην μάνατζερ της Halkbank Σουλεϊμάν Ασλάν.
Η κυβέρνηση Ερντογάν μιλά για σκευωρία
Οι εισαγγελείς λένε ότι ότι το κύκλωμα «ξέπλυνε» μέσω του διεθνούς τραπεζικού συστήματος και κατά παράβαση των αμερικανικών κυρώσεων εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ από τις παράνομες πωλήσεις ιρανικού πετρελαίου αντί χρυσού.
Στη δίκη ενδέχεται να βγουν στο φως πληροφορίες για διαφθορά και πιθανή συγκάλυψη από την κυβέρνηση του τότε πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν. Ο πρόεδρος της Τουρκίας κι άλλοι κορυφαίοι αξιωματούχοι κάνουν λόγο για σκευωρία με την υποστήριξη του αυτοεξόριστου στις ΗΠΑ ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο κατηγορούν ως ενορχηστρωτή της απόπειρας πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016.
Ο Ζαράμπ είπε ακόμη ότι εξασφάλισε τη βοήθεια κι ενός άλλου πρώην υπουργού του Ερντογάν, του Εγεμέν Μπαγκίς για να τον βοηθήσει να φέρει σε πέρας συναλλαγές για λογαριασμό του Ιράν μέσω μιας άλλης τράπεζας, της Aktif Bank.
Καβγάς στην τουρκική Βουλή
Η υπόθεση προκαλεί κλυδωνισμούς στην Τουρκία. Χθες το βράδυ ξέσπασε καβγάς στη βουλή παρουσία του υπουργού Δικαιοσύνης Αμπντουλχαμίτ Γκιουλ, ο οποίος έπειτα από σχετική ερώτηση κατηγόρησε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP για προδοσία επειδή έστειλε εκπροσώπους στις ΗΠΑ, για να παρακολουθήσουν τη δίκη σκευωρία, όπως τη χαρακτήρισε.
Δύο βουλευτές του κόμματος του Ερντογάν και της αξιωματικής αντιπολίτευσης ήλθαν στα χέρια κι επικράτησε ένταση. Ενώ αργότερα ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής συντάγματος Μουσταφά Σεντόπ είπε ότι πρέπει να αναζητηθούν ευθύνες και στην Τουρκία, λέγοντας ότι κάποιοι έκλεισαν τα μάτια και άφησαν τον Ζαράμπ να φύγει και να πάει στις ΗΠΑ, κάτι το οποίο χαρακτήρισε προδοσία.
Σύμφωνα με τουρκικά ενημέρωσης, στο παρασκήνιο συζητείται ότι ο Ζαράμπ επειδή δεχόταν απειλές για τη ζωή του είχε ζητήσει προστασία από την κυβέρνηση Νταβούτογλου ωστόσο δεν του δόθηκε. Οι ίδιες φήμες λένε ότι δέχτηκε τότε επίσκεψη από άντρες των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ και έκανε συμφωνία μαζί τους να πάει στις ΗΠΑ.
Ωστόσο ο επιχειρηματικός κόσμος ανησυχεί ακόμη περισσότερο γιατί η υπόθεση αυτή, πέραν από τις πιθανές πολιτικές επιπτώσεις στην Τουρκία, ενδέχεται να έχει και οικονομικές, επηρεάζοντας ακόμη περισσότερο την ισοτιμία της τουρκικής λίρας η οποία εδώ και μερικές βδομάδες κατρακυλάει συνεχώς.
Πληροφορίες: AFP, AP, Reuters, ΚΥΠΕ