Θρίλερ με το χαμένο υποβρύχιο στην Αργεντινή -Οπως και με το «Κουρσκ», πριν από 17 χρόνια [εικόνες]

«Όλο το πλήρωμα από τα τμήματα έξι, επτά και οκτώ ήρθαν στο τμήμα εννιά. Υπάρχουν 23 άτομα εδώ. Πήραμε αυτή την απόφαση εξαιτίας του ατυχήματος. Κανείς μας δεν μπορεί να βγει στην επιφάνεια».

Αυτή ήταν η τραγική περιγραφή της κατάστασης στο υποβρύχιο «Κουρσκ», το 2000, όταν τα 118 μέλη του εγκλωβισμένου πληρώματος στα βάθη της Θάλασσας του Μπάρεντς, στον Αρκτικό Ωκεανό, προσπαθούσαν να βρουν τρόπο να σωθούν, χωρίς αποτέλεσμα.

Σήμερα, 17 χρόνια μετά, η μοίρα φαίνεται πως επιφυλάσσει το ίδιο τραγικό τέλος για τους 44 ναύτες του αργεντίνικου υποβρυχίου «Σαν Χουάν», που σταμάτησε να δίνει στίγμα από την προηγούμενη Πέμπτη, 16 Νοεμβρίου.

Τα τελευταία νέα περί επιβεβαιωμένης έκρηξης στο υποβρύχιο δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας για ύπαρξη επιζώντων, πολλώ δε μάλλον από τη στιγμή που, κατά τις εκτιμήσεις ειδικών, το οξυγόνο πρέπει να έχει ήδη τελειώσει για το πλήρωμα.

Οι συγγενείς και φίλοι των μελών του «Σαν Χουάν» ειδοποιήθηκαν ήδη ότι οι οικείοι τους «πιθανότατα είναι νεκροί», ενώ μηνύματα συμπαράστασης και θλίψης καταφθάνουν στη χώρα από όλον τον κόσμο.

Ο υπουργός Άμυνας της Βρετανίας εξέφρασε τα «ειλικρινή του συλλυπητήρια» στην Αργεντινή, προσθέτοντας ότι τα τελευταία νέα είναι «πολύ δυσάρεστα για όλους όσοι ενεπλάκησαν στις έρευνες της τελευταίας εβδομάδας και στην επιχείρηση διάσωσης».

Πάντως, οι έρευνες (με τη συμμετοχή και δυνάμεων από πολλές χώρες) για τον εντοπισμό του υποβρυχίου συνεχίζονται, όπως και τότε, το 2000, με το πυρηνοκίνητο ρωσικό υποβρύχιο «Κουρσκ».

Και τότε, στο «Κουρσκ», είχε σημειωθεί έκρηξη, εξαιτίας της οποίας το υποβρύχιο βρέθηκε στον βυθό της Θάλασσας του Μπάρεντς. Εκείνη η έκρηξη είχε προέλθει από διαρροή καυσίμων υπεροξείδιου του υδρογόνου από μια ελαττωματική τορπίλη που έφερε το υποβρύχιο, η τωρινή μένει να διευκρινιστεί όταν γίνει η ανέλκυση του «Σαν Χουάν».

Το υποβρύχιο «Κουρσκ», πριν από τη βύθισή του

Η βύθιση του «Κουρσκ»

Το «Κουρσκ» ήταν ένα πυρηνοκίνητο υποβρύχιο του Βορείου Στόλου του Ρωσικού Ναυτικού. Το όνομά του δόθηκε από τη Μάχη του Κουρσκ που έγινε κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, στην περιοχή του Κουρσκ της Ρωσίας.

Στις 12 Αυγούστου του 2000, το «Κουρσκ» βρισκόταν στη Θάλασσα του Μπάρεντς. Στις 07:47 ώρα Ρωσίας, σεισμογράφοι στη Νορβηγία κατέγραψαν δόνηση έντασης 2,2 Ρίχτερ και δύο λεπτά αργότερα κατεγράφη, από περισσότερους σεισμογράφους ανά τον κόσμο, δόνηση 4,2 Ρίχτερ.

Οι δονήσεις οφείλονταν σε εκρήξεις στο υποβρύχιο, ωστόσο ο τότε επικεφαλής του ρωσικού ναυτικού ανέφερε πως το «Κουρσκ» συγκρούστηκε, χωρίς να αναφέρει με τι. Οι εκρήξεις συνέβησαν, σύμφωνα με μετέπειτα έρευνες, στο μπροστινό τμήμα του υποβρυχίου και καθώς το «Κουρσκ» ήταν σε βάθος περισκοπίου.

Το πλήρωμα του «Κουρσκ» σε φωτογραφία λίγο πριν ξεκινήσει το μοιραίο ταξίδι

Εξαιτίας των εκρήξεων αυτών, τα δύο μπροστινά τμήματα πλημμύρισαν, με αποτέλεσμα αφενός μεν να πνιγούν όσοι βρίσκονταν σε αυτό το μήνα και αφετέρου το υποβρύχιο να βρεθεί στον βυθό της θάλασσας, με κλίση, σε βάθος μεταξύ 100 και 160 μέτρων, με τους ναύτες στα υπόλοιπα τμήματα ζωντανούς, αλλά εγκλωβισμένους.

Η επιχείρηση διάσωσης

Η επιχείρηση διάσωσης ξεκίνησε δύο ημέρες μετά, ωστόσο όλοι ήξεραν ότι ήταν μηδαμινές οι πιθανότητες για εξεύρεση επιζώντων. Στις επιχειρήσεις συμμετείχαν τόσο Βρετανοί όσο και Νορβηγοί, με τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, να δίνει εντολή αποδοχής οποιασδήποτε βοήθειας από οποιαδήποτε χώρα.

Πέντε ημέρες μετά τις εκρήξεις, στις 17 Αυγούστου 2000, λαμβάνονται εικόνες του «Κουρσκ» από τηλεκατευθυνόμενη κάμερα που δείχνουν τις ζημιές που έχει υποστεί το υποβρύχιο. Την επόμενη μέρα, Παρασκευή 18 Αυγούστου, καταδύεται ειδικό σκάφος, το LR5, με στόχο να ανασύρει τυχόν επιζώντες, ωστόσο δεν μπορεί να προσκολληθεί στο υποβρύχιο λόγω των εκτεταμένων ζημιών.

Φωτογραφίες των μελών του ρωσικού πυρηνοκίνητου υποβρυχίου

Την Κυριακή 20 Αυγούστου, στη μάχη της διάσωσης έχουν μπει και Νορβηγοί δύτες, που προσεγγίζοντας το υποβρύχιο διαπιστώνουν μαζική φθορά, που επικεντρώνεται στο μπροστινό μέρος και στον πυργίσκο, ενώ ζημιές σημειώνονται και στο πίσω μέρος.

Νωρίς το πρωί της Δευτέρας 21ης Αυγούστου, εννέα μέρες μετά τις εκρήξεις, οι Νορβηγοί δύτες καταφέρνουν να ανοίξουν την πίσω καταπακτή του ρωσικού υποβρυχίου, ωστόσο δεν εντοπίζουν σημεία ζωής.

Τελικά, την Τρίτη 22 Αυγούστου 2000 οι Νορβηγοί δύτες καταφέρνουν να εισέλθουν στα εσωτερικά διαμερίσματα του «Κουρσκ» και διαπιστώνουν ότι είναι όλα πλημμυρισμένα. Είναι η ημέρα που επιβεβαιώνεται και τυπικά πως όλοι οι επιβαίνοντες είναι νεκροί. Ο Πούτιν κηρύττει «ημέρα πένθους» και οι σημαίες κυματίζουν μεσίστιες σε όλη τη Ρωσία.

Η ανέλκυση

Από εκείνη τη μέρα ξεκινά το μακάβριο έργο της ανέλκυσης του «Κουρσκ», με τις ρωσικές Αρχές να κάνουν αγώνα δρόμου για να προληφθεί πιθανή μόλυνση του περιβάλλοντος από ενδεχόμενη διαρροή ραδιενέργειας από τους πυρηνικούς αντιδραστήρες του υποβρυχίου.

Μέχρι τις 22 Οκτωβρίου του 2000 οι Νορβηγοί δύτες έχουν καταφέρει να ανοίξουν στο κύτος του υποβρυχίου μία τρύπα μήκους 1,5 μέτρου και πλάτους 75 εκατοστών. Από την τρύπα που ανοίγουν ανασύρονται τα πρώτα τρία πτώματα του πληρώματος.

Την επόμενη μέρα ανακαλύπτεται από τους δύτες το χειρόγραφο σημείωμα του Ντμίτρι Κολέσνικοφ, υποπλοιάρχου του «Κουρσκ», που γράφει: «Όλο το πλήρωμα από τα τμήματα έξι, επτά και οκτώ ήρθαν στο τμήμα εννιά. Υπάρχουν 23 άτομα εδώ. Πήραμε αυτή την απόφαση εξαιτίας του ατυχήματος. Κανείς μας δεν μπορεί να βγει στην επιφάνεια». Είναι το σημείωμα που αποδεικνύει την ύπαρξη επιζώντων μετά την έκρηξη...

Ο υποπλοίαρχος Ντμίτρι Κολέσνικοφ μπροστά από το «Κουρσκ» μαζί με τη σύζυγό του. Σε μία από τις τσέπες της στολής του βρέθηκε το χειρόγραφο σημείωμα...

Το τελευταίο ταξίδι...

Έως τις 14 Μαΐου του 2001, εννιά ολόκληρους μήνες μετά το δυστύχημα, είχαν ανασυρθεί μόλις 12 σοροί μελών του πληρώματος. Είναι η στιγμή που η ρωσική κυβέρνηση αποφασίζει την ανέλκυση του «Κουρσκ», αφενός διότι η πλειονότητα των σορών (106) των επιβαινόντων δεν είχαν ανασυρθεί, αφετέρου διότι δεχόταν πιέσεις για την ανέλκυση εξαιτίας του ενδεχομένου μόλυνσης του περιβάλλοντος.

Τελικά, η επιχείρηση ανέλκυσης, μετά από διαβουλεύσεις επί διαβουλεύσεων, άρχισε τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, έναν χρόνο μετά τη βύθιση. Στις 8 Οκτωβρίου, το απόγευμα, το «Κουρσκ» είχε ανέβει στην επιφάνεια και ξεκινούσε, ρυμουλκούμενο, το τελευταίo του ταξίδι για το Μουρμάνσκ της Ρωσίας...