Η Νορβηγία κυλιέται στο χρυσάφι χάρη στην Ευρωπαϊκή Ενωση, στην οποία... δεν ανήκει [εικόνες]

Γιατί η Νορβηγία παραμένει στο περιθώριο του ευρωπαϊκού οικοδομήματος; Σε αυτή την ερώτηση απαντά ο Paal J. Frisvold, πρώην πρόεδρος του Νορβηγικού Eυρωπαϊκού Kινήματος, στο βιβλίο του «Συναντώντας την Ευρώπη. Η ιστορία μιας διστακτικής Νορβηγίας».

Το βασίλειο της Νορβηγίας διατηρεί μια πολύπλοκη σχέση με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Εγιναν δύο δημοψηφίσματα ένωσης, ένα το 1972 και το δεύτερο το 1994, στα οποία το «όχι» κυριάρχησε, εν μέσω αναταραχών και συγκρούσεων. Το «όχι» εξακολουθεί να είναι κυρίαρχο σε κάθε μέτρηση της κοινής γνώμης.

Ο Paal J. Frisvold εκφράζει τη λύπη του γι' αυτό το «πραγματικά παράδοξο» ανάμεσα στην άρνηση του πληθυσμού της Νορβηγίας να αποτελέσει μέρος της ΕΕ και στο γεγονός ότι η χώρα αποτελεί μέρος της Ενωσης: είναι μέλος της συμφωνίας Σένγκεν και μέλος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Οργανισμού (EEE), μια συμφωνία που της διασφαλίζει ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, υπηρεσιών και κεφαλαίων, εξαιρουμένων των τομέων της γεωργίας και της αλιείας.
Ο συγγραφέας δήλωσε σε συνέντευξή του στη γαλλική Le Monde:

«Με δεδομένο ότι η Νορβηγία αποτελεί ήδη μέρος πολλών δομών και θεσμών της Ευρώπης, το βασίλειο δεν έχει κανένα συμφέρον να ενωθεί με την ΕΕ. Είναι η λογική "If it ain’t broke, don’t fix it" – δεν είναι ανάγκη να φτιάξεις κάτι που δεν έχει σπάσει. Από την εποχή της εφαρμογής της EE (το 1994), όλος ο πλούτος που κατέχουμε στη Νορβηγία κέρδισε σε αξία ενώ όλες οι εισαγωγές μείωσαν τις τιμές τους. Το σύστημα ανταλλαγών αποδείχτηκε πολύ θετικό για τη χώρα. Η οικονομία της Νορβηγίας βασίζεται στο πετρέλαιο και η χώρα κυλιέται στο χρυσάφι. Ποτέ δεν γνώρισε τόσο μακροχρόνια ανάπτυξη σαν αυτή που γνωρίζει σήμερα. Κι αυτό χάρη στην Ευρώπη και στην EE.

Η Νορβηγία χαρακτηρίζεται από ουδετερότητα απέναντι στην Ευρώπη, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Πρόκειται για ένα είδος απομονωτισμού, ο οποίος οφείλεται στο γεγονός ότι η Νορβηγία βρισκόταν υπό δανέζικη κατοχή επί 400 χρόνια και στη συνέχεια υπό σουηδική κατοχή, μεταξύ του 1814 και του 1905. Ελειπε, κατά συνέπεια, ένα όραμα, μια διεθνής εμπειρία.

Οσο για τον απομονωτισμό, δεν ήταν ίσως ηθελημένος, αλλά αυτό συνέβη. Μετά την ανεξαρτησία της Νορβηγίας, το 1905, η εξωτερική πολιτική γίνεται μέρα με τη μέρα, χωρίς πραγματικό δόγμα. Αυτός ο πραγματισμός μάς εμποδίζει να βλέπουμε μακροπρόθεσμα. Η κατεύθυνση δεν άλλαξε μετά το 1945 και η Νορβηγία δεν θέλησε να απαντήσει στο ερώτημα της ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης μετά τον Πόλεμο. Κυριαρχούσε η απλοϊκή άποψη ότι ο κόσμος έπρεπε να είναι απλά παγκοσμιοποιημένος.

Ωστόσο, η Νορβηγία εξεπλάγη αρνητικά με το Brexit. Υπήρξε έκπληξη, απογοήτευση και ανησυχία, όπως παντού στον κόσμο. Περιέργως, στη συνέχεια, η κοινή γνώμη γοητεύτηκε με το διαζύγιο της Μεγάλης Βρετανίας, αλλά δεν έχει επίγνωση των αρνητικών επιδράσεων του Brexit στη Νορβηγία.

Αυτό που μου δίνει ελπίδα είναι ότι σήμερα, παρά το γεγονός ότι το 80% των Νορβηγών είναι εναντίον της Ευρωπαϊκής Ενωσης, υπάρχει, πιστεύω, ένα 60% που τάσσονται υπέρ της ένωσης. Εκτιμώ ότι η ένωση θα γίνει, ό,τι κι αν συμβεί. Η Ευρώπη οικοδομείται με πολλές δυσκολίες, αλλά δεν γίνεται να διαλυθεί γιατί δεν υπάρχει πιθανή εναλλακτική λύση». Πηγή φωτογραφιών: Shutterstock