Μπορεί να μην έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία, αλλά μόνο και μόνο ότι το ΣτΕ έβαλε ταφόπλακα στις ελπίδες για φορολογικούς ελέγχους ως το 2006, αναμφίβολα υποχρεώνει σε ανασύνταξη και επανασχεδιασμού ειδικά σε ό,τι αφορά στις αποκαλούμενες λίστες της μεγάλης φοροδιαφυγής.
«Δεν θα ήθελα να κάνω κάποιο σχόλιο πριν δούμε το πλήρες κείμενο. Είναι σίγουρο ότι θα μας βάλει σε ένα νέο κύκλο ανασχεδιασμού. Μιλάμε για νέα αλλαγή, με ό,τι επίπτωση θα έχει αυτή στον προγραμματισμό μας. Σε κάθε περίπτωση, σεβόμαστε τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Γ. Πιτσιλής από το βήμα φορολογικού συνεδρίου στη Θεσσαλονίκη, με φόντο την απόφαση του ΣτΕ, που ορίζει ότι τα στοιχεία καταθέσεων σε ελληνικές τράπεζες δεν αποτελούν συμπληρωματικά στοιχεία κι ως εκ τούτου δεν είναι δυνατή η παράταση της 5ετούς παραγραφής στην 10ετία. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι οι λίστες των εμβασμάτων και τα CDs των μεγαλοκαταθετών δεν μπορούν να ελεγχθούν για χρήσεις προ του 2011, ενώ από τη νέα χρονιά οι έλεγχοι θα περιοριστούν σε στοιχεία από το 2012 και μετά.
Μπαίνοντας υποχρεωτικά στην εποχή των «φρέσκων υποθέσεων», δηλαδή σε ελέγχους των τελευταίων 5 χρήσεων, η ΑΑΔΕ υποχρεώνεται να εγκαταλείψει το αναποτελεσματικό μοντέλο των γενικευμένων ελέγχων, που τελικά οδήγησαν στο φιάσκο των παραγραφών. Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε, άλλωστε, καθήκοντα ο Γ. Πιτσιλής είχε κατά νου ότι οι ελεγκτικές υπηρεσίες πρέπει να αφήσουν τις αποτυχημένες πρακτικές του παρελθόντος, έτσι ώστε αφενός να γίνει πράξη και στην Ελλάδα η ασφάλεια του δικαίου αφετέρου να αντιμετωπιστεί η φοροδιαφυγή με στοχευμένους ελέγχους.
Πέρα από το Επιχειρησιακό Σχέδιο που βρίσκεται σε εξέλιξη, η ΑΑΔΕ ετοιμάζει δύο κινήσεις στρατηγικής σημασίας:
- Βρίσκεται σε τελική φάση, θα δοθεί για παρατηρήσεις στους επιχειρηματικούς και επαγγελματικούς φορείς το νέο Ε3, με βασική φιλοσοφία να γίνει πιο λειτουργικό. Ποια είναι η κατεύθυνση του νέου εντύπου; α) συγχώνευση των πινάκων είτε πρόκειται για απλογραφικά ή για διπλογραφικά βιβλία β) έμφαση στην αποτύπωση των κατηγοριών εσόδων και εξόδων των επιχειρήσεων. Ο κεντρικός στόχος αυτών των αλλαγών είναι να αποκτήσει η ΑΑΔΕ γνώση των μέσων όρων δαπανών ανά κατηγορία, να γνωρίζει δηλαδή τι είναι εύλογο και τι όχι, ώστε ο έλεγχος να εστιάζει σε εκείνες τις περιπτώσεις που παρουσιάζονται σημαντικές αποκλίσεις από το μέσο όρο και να δίνεται η ευκαιρία στον φορολογούμενο να αποδείξει ότι οι δαπάνες του είναι πραγματικές.
- Αναμένεται νέα εγκύκλιος, με διευκρινίσεις σχετικά με το τι συνιστά προσαύξηση περιουσίας, με δεδομένο ότι οι έλεγχοι αυτοί είναι επίπονοι από πλευράς αποδεικτικών στοιχείων. Με την εγκύκλιο αυτή η ΑΑΔΕ θα δημιουργήσει έναν ελεγκτικό μπούσουλα, κοινώς τους ερμηνευτικούς κανόνες που πρέπει να εφαρμόζουν οι ελεγκτές, υπό το φως της νομολογίας, έτσι ώστε να αποφεύγονται στρεβλώσεις και αδικίες αλλά και αποφευχθεί το φαινόμενο της σώρευσης τέτοιων υποθέσεων στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, όπου συχνά πυκνά «πέφτουν» λόγω ανεπαρκούς τεκμηρίωσης εκ μέρους των ελεγκτικών οργάνων.
Εν τω μεταξύ, υπεγράφη χθες εγκύκλιος για το χρόνο αναδρομής των ανακλητικών/τροποποιητικών δηλώσεων και του δικαιώματος επιστροφής φόρων, από την 3ετία στην 5ετία, εναρμονισμένη με τη σχετική - παγιωμένη πλέον -νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας.