Στα μπακάλικα και την αγορά της Θεσσαλονίκης του 1800 -Βόλτα στον χρόνο [εικόνες]

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς εγκαινιάζει την περιοδική έκθεση «Θεσσαλονίκης Εμπόριον 1870-1970», την Πέμπτη 23 Νοεμβρίου και ώρα 20:00 στο Συνεδριακό Κέντρο Τράπεζας Πειραιώς, στη Θεσσαλονίκη.

Πλούσιο φωτογραφικό και αρχειακό υλικό ζωντανεύει την παραγωγική ιστορία του παλαιού εμπορικού κέντρου της πόλης, κατά την περίοδο 1870-1970.

Η έκθεση, η οποία βασίστηκε στο ερευνητικό πρόγραμμα που εκπόνησε ο δρ Ευάγγελος Χεκίμογλου, τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης και του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Από την ίδρυσή της έως τις μέρες μας, και παρά τις αναπόφευκτες ανακατατάξεις, η Θεσσαλονίκη υπήρξε, για μεγάλα διαστήματα, οικονομικό κέντρο ενός εκτεταμένου παραγωγικού χώρου.
Ακόμα και κατά την ταραγμένη εκατονταετία 1870-1970, η πόλη γνώρισε περιόδους οικονομικής ανάπτυξης χάρη κυρίως στο εμπόριο. Το τμήμα της πόλης που βρίσκεται βορειοανατολικά από το λιμάνι και νοτιοδυτικά από τη διασταύρωση της Εγνατίας και της οδού Βενιζέλου ορίζεται ως το παλαιό εμπορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης.

Η περιοχή ενσωμάτωσε σταδιακά και άλλες χρήσεις, δραστηριότητες και ανάγκες, οι οποίες διαφοροποίησαν την παραδοσιακή της λειτουργία και τον αρχικό της χαρακτήρα. Στα χρόνια αυτά δραστηριοποιήθηκαν εκεί πολυάριθμες επιχειρήσεις, στις οποίες εργάστηκαν χιλιάδες άνθρωποι.

Καταστήματα που πωλούν κασμήρια και μαντίλια στη Θεσσαλονίκη,το 1932, αρχείο Α. Λαπούρτα

Τρόφιμα, ενδύματα, υπηρεσίες αποτέλεσαν βασικό κορμό του εμπορίου της πόλης, τόσο πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο όσο και μετά. Τα ειδικά χαρακτηριστικά αυτών των επαγγελμάτων οδήγησαν στη δημιουργία άλλοτε κλειστών αγορών, και άλλοτε καταστημάτων και εργαστηρίων.

Αυτή την ιστορία φιλοδοξεί να αφηγηθεί η έκθεση, ρίχνοντας φως σε δώδεκα δρόμους γύρω από δύο πλατείες, δύο εμπορικές γειτονιές και δύο αγορές.

«Βόλτα» στο χρόνο

Οι επισκέπτες θα περιηγηθούν νοερά το ιστορικό κέντρο, θα γνωρίσουν τις διαδοχικές επαγγελματικές χρήσεις όλης αυτής της περιόδου και θα αφουγκραστούν τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της πόλης.

Παντοπωλείο στη Θεσσαλονίκη τη δεκαετία του 1950, αρχείο Α. Παπατζίκα

Η πρώτη από τις δύο ενότητες της έκθεσης εντοπίζει σημαντικούς σταθμούς στην οικονομική ιστορία της Θεσσαλονίκης, εξετάζοντας παράλληλα τον χώρο, τις υποδομές, τη βιομηχανία και τους ανθρώπους, δυνάμεις δηλαδή που αλληλοεπιδρούν στην εμπορική δραστηριότητα.

Η δεύτερη ενότητα παρουσιάζει το παλαιό εμπορικό κέντρο και αναδεικνύει τις εμπορικές δραστηριότητες που επικράτησαν σε κάθε δρόμο, για πρώτη φορά με βάση τα μητρώα των επιμελητηρίων και τις εγγραφές των εμπορικών οδηγών.

Η σκεπαστή αγορά της οδού Βενιζέλου, αρχείο Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης

Το φωτογραφικό υλικό που παρουσιάζεται στην έκθεση προέρχεται από το φωτογραφικό αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ, από τη συλλογή καρτ-ποστάλ Άγγελου Παπαϊωάννου/ ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ Θεσσαλονίκης, από το Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης, καθώς και από τους ιδιώτες συλλέκτες Αλέξη Λαπούρτα, Άρη Παπατζίκα, Νίκο Πολίτη και τους ερευνητές Ευφροσύνη Ρούπα και Ευάγγελο Χεκίμογλου. Προβάλλονται, επίσης, αποσπάσματα της σειράς της ΕΡΤ «Πανόραμα του αιώνα», σε σκηνοθεσία Φώτου Λαμπρινού, τα οποία παραχωρήθηκαν στο ΠΙΟΠ.

Άποψη της οδού Βενιζέλου, αρχείο Ν. Πολίτη

Διάρκεια έκθεσης: 24 Νοεμβρίου 2017-31 Μαρτίου 2018
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή 10:00-17:00
Σάββατο-Κυριακή 10:00-16:00
Η είσοδος στην έκθεση είναι ελεύθερη για το κοινό.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης πραγματοποιούνται από το ΠΙΟΠ, σε συνεργασία με την πολιτιστική ομάδα Dot2Dot, ειδικές θεματικές διαδρομές και εναλλακτικές ξεναγήσεις στο παλαιό εμπορικό κέντρο της πόλης, από το Σάββατο 18 Νοεμβρίου και κάθε δεύτερο Σάββατο του μήνα (ώρα 11:00). Η συμμετοχή είναι δωρεάν, απαραίτητη η κράτηση.

Παράλληλα, με αφορμή την έκθεση, το ΠΙΟΠ συμμετέχει στο φετινό πρόγραμμα του OPEN HOUSE THESSALONIKI 2017 με την ειδική θεματική διαδρομή «Χώροι εμπορίου», για σχολικές ομάδες (24/11) και για γενικό κοινό (25-26/11). Η συμμετοχή στη δράση είναι δωρεάν. Για τις σχολικές ομάδες, απαραίτητη η κράτηση. Για το γενικό κοινό, θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.

Περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση και για το πρόγραμμα δράσεων www.piop.gr
Συνεδριακό Κέντρο Τράπεζας Πειραιώς, Κατούνη 12-14, 546 25, Θεσσαλονίκη
Τηλ: 2310385662