Πώς θα σπάσουν οι αλυσίδες, που συνδέουν τη μια off shore με την άλλη; Πώς θα αποκαλυφθούν τα πρόσωπα που κρύβονται πίσω από τις εταιρίες που στήνονται σε φορολογικούς παραδείσους ανά τον κόσμο; Πώς θα μείνει ανέπαφη η γραμμή του χρήματος, έτσι ώστε να οδηγήσει σε όσους ξέφυγαν από την τσιμπίδα της εφορίας;
Η πρόσφατη εμπειρία των εξοπλιστικών σκανδάλων δείχνει ότι πρέπει να συντρέξουν πολλές προϋποθέσεις για να σπάσουν τα στεγανά και να αποκαλυφθούν εστίες φοροδιαφυγής και ξεπλύματος χρήματος. Μάρτυρες να «κελαηδήσουν», τα κατάλληλα έγγραφα να φτάσουν στα κατάλληλα χέρια, γλώσσες να λυθούν. Μέχρι να συμβεί αυτό, έμπειρα στελέχη της Φορολογικής Διοίκησης κρατάνε μικρό καλάθι για τα όποια ευρήματα στα περιβόητα Paradise Papers αλλά και στα αντίστοιχα έγγραφα προηγούμενων διαρροών (Panama Papers, Offshore Leaks, Bahamas Leaks).
Είναι ενδεικτικό ότι την ώρα που διεθνείς Οργανισμοί, όπως ο ΟΟΣΑ πασχίζουν να στήσει μηχανισμούς ανταλλαγής… πληροφοριών, η δομή των φορολογικών συστημάτων ανά τον κόσμο- όχι τυχαία όπως προκύπτει εκ του αποτελέσματος- επιτρέπει τη δημιουργία απίστευτων αλυσίδων υπεράκτιων εταιρειών, με δαιδαλώδη διάρθρωση και αναρίθμητα παρακλάδια.
Ας πάρουμε για παράδειγμα την εταιρία G.A. LTD, η οποία συμπεριλαμβάνεται στη λίστα των Panama Papers και εμφανίζεται μεταξύ άλλων εταιριών, με υποτίθεται ελληνικό όνομα (Greece), χωρίς να είναι καν ξεκάθαρο ότι πρόκειται όντως για εταιρία ελληνικών συμφερόντων. Η συγκεκριμένη εταιρία εμφανίζεται να είναι ενεργή, έχει έδρα τις Παρθένες Νήσους (Virgin Islands), έχει ως μέτοχο μια εταιρία με έδρα το Πεκίνο κι ως ενδιάμεσο μια άλλη off shore με έδρα το Χονγκ Κονγκ. Κι εδώ αρχίζει η πλάκα, αφού η ενδιάμεσος off shore συνδέεται με δεκάδες άλλες off shore, οι οποίες με τη σειρά τους συνδέονται με δεκάδες άλλες, δημιουργώντας έναν ιστό 4.094 εταιριών!!!
Αυτό που ανέδειξε η γαλλική Le Monde και άλλα ευρωπαϊκά μέσα, είναι ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ Panama και Paradise Papers, η οποία συνίσταται ότι ενώ στα πρώτα έγγραφα αποκαλύπτονται περιπτώσεις ξεπλύματος χρήματος, στα δεύτερα έγγραφα αποτυπώνονται οι νομότυπες «κατασκευές» εταιρικών σχημάτων, μέσω των οποίων γνωστοί και άγνωστοι γλιτώνουν φόρους δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η ουσία είναι ότι ενώ το πρόβλημα είναι γνωστό και υπαρκτό, κυβερνητικά στελέχη ανά τον κόσμο εξακολουθούν να πέφτουν από τα σύννεφα, δηλώνοντας για μια ακόμα φορά ότι το μαχαίρι θα φτάσει στο κόκκαλο- κάτι θυμίζει η έκφραση- κι ότι θα κλείσουν οι «τρύπες», μέσω των οποίων ξεγλιστράν φόροι που θα έπρεπε να καταλήγουν στα κρατικά ταμεία. Το μόνο που διαπιστώνει κανείς, πάντως, μετά από τη σχετική συζήτηση στο τελευταίο Eurogroup, είναι ότι όταν έφτασε η κουβέντα στο δια ταύτα, δεν υπήρξε ούτε καν συμφωνία στα κριτήρια, με βάση τα οποία ένα κράτος θα μπαίνει στην κατηγορία των φορολογικών παραδείσων και φυσικά ούτε καν στο ποιες κυρώσεις θα υφίστανται. Μόνο και μόνο το γεγονός ότι στο νέο υλικό φιγουράρουν 120 πολιτικοί από 50 χώρες, δίνει, πάντως, απάντηση στο εάν μιλάμε για αδυναμία αντιμετώπισης του προβλήματος, απροθυμία ή συνενοχή…