Ο πρόεδρος της Καταλονίας Κάρλες Πουτζδεμόν αρνήθηκε χθες να προκηρύξει πρόωρες τοπικές εκλογές στην βορειοανατολική αυτόνομη περιοχή της Ισπανίας.
Έτσι εξανέμισε τις ελπίδες όσων ήλπιζαν σε μία κίνηση που θα κατεύναζε την πολιτική αντιπαράθεση με την κεντρική κυβέρνηση, ανοίγοντας τον δρόμο για την μονομερή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της, που με τη σειρά της θα επιταχύνει την επέμβαση της Μαδρίτης για την εφαρμογή του Άρθρου 155 του Συντάγματος για την επιβολή κατάστασης εξαίρεσης στην περιοχή.
Αποδεικτικό της σοβαρότητας της κατάστασης είναι το γεγονός ότι ο Πουτζδεμόν άργησε, επί πολλές ώρες να εκφωνήσει το διάγγελμά του, αναβάλλοντας δύο φορές την εμφάνισή του, ενώ πολλοί ανέμεναν με ανυπομονησία την απάντησή του και χιλιάδες φοιτητές είχαν συγκεντρωθεί έξω από την έδρα της τοπικής κυβέρνησης και φώναζαν συνθήματα υπέρ της ανεξαρτησίας.
Ο Πουτζδεμόν στο διάγγελμά του υποστήριξε πως δεν έχει λάβει ρητές «εγγυήσεις» από την πλευρά της ισπανικής κυβέρνησης ότι εάν δεν προκηρυχθούν εκλογές στην Καταλονία και η Μαδρίτη δεν πρόκειται να εφαρμόσει το Άρθρο 155. Παράλληλα, εναπόθεσε στο καταλανικό Κοινοβούλιο (το οποίο ελέγχουν οι οπαδοί της ανεξαρτησίας) την ευθύνη «να καθορίσει τις συνέπειες που θα έχει η εφαρμογή του Άρθρου 155 κατά της Καταλονίας».
Αντιδρώντας άμεσα, μέσα στο χθεσινό απόγευμα, η καταλανική αντιπολίτευση σύσσωμη τον προσκάλεσε «να επανακάμψει στη νομιμότητα και και να προκηρύξει εκλογές», ενώ η αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνης Σοράγια Σάενθ ντε Σανταμαρία, μιλώντας στην εξεταστική επιτροπή της Γερουσίας που μελετά τα μέτρα που θα ληφθούν κατ’ εφαρμογή του Άρθρου 155 (και πλέον αναμένεται να επικυρωθούν σήμερα από το Σώμα), δήλωσε πως «το αδιέξοδο ταξίδι της ανεξαρτησίας θα πρέπει να τερματισθεί, για να επανέλθουμε στον σεβασμό της νομιμότητας».
Ψηφίζει σήμερα η Γερουσία
Πάντως, έως σήμερα δεν έχει γίνει σαφές, εάν ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι μετά την έγκριση των μέτρων από τη Γερουσία θα προχωρήσει στην άμεση εφαρμογή του Άρθρου 155, ή απλώς θα το κρατήσει ανενεργό στην πράξη, επισείοντάς ως νομιμοποιητικό επιχείρημα εναντίον των καταλανικών διεκδικήσεων.
Ακόμη κι εάν σήμερα η Γερουσία ψηφίσει υπέρ της εφαρμογής των μέτρων που προβλέπει το Άρθρο 155, μεταξύ αυτών και της καθαίρεσης της κυβέρνησης, ο Πουτζδεμόν θα παραμείνει στη θέση του έως το Σάββατο, που θα δημοσιευθεί το διάταγμα στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης.
Ωστόσο, μία δεύτερη επίπτωση της ομιλίας του Πουτζδεμόν, που καταδεικνύει το ρήγμα που έχει προκληθεί στο στρατόπεδο—τουλάχιστον των συντηρητικών—δυνάμεων που υποστηρίζουν την ανεξαρτησία, ήταν η παραίτηση του μετριοπαθούς συμβούλου (υπουργού) Επιχειρηματικότητας Σάντι Βίλα, ο οποίος τόνισε πως οι προσπάθειές του για να λειανθεί το έδαφος προς την κατεύθυνση του διαλόγου «απέτυχαν».
Από την πλευρά τους, οι υπέρμαχοι της ανεξαρτησίας δείχνουν αποφασιστικότητα, υποστηρίζοντας πως το συντριπτικό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 1ης Οκτωβρίου για την ανεξαρτησία , δίνει σαφή «εντολή» στην τοπική κυβέρνηση να προβεί στην ανακήρυξή της.
Μάλιστα, πριν την οριστική εκφώνηση του διαγγέλματος του Πουτζδεμόν, κι ενώ διέτρεχε τη χώρα η φήμη πως πρόκειται να προκηρύξει εκλογές, πολλοί υποστηρικτές της ανεξαρτησίας τον κατήγγειλαν ως προδότη. Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν έξω από την έδρα της κυβέρνησης στο Παλάου ντε Τζενεραλιτάτ της Βαρκελώνης διαμαρτυρόμενοι για το ενδεχόμενο των εκλογών, ενώ πολλοί βουλευτές και δήμαρχοι του στρατοπέδου της ανεξαρτησίας απειλούσαν ότι θα παραιτηθούν. Επιπλέον, το έτερο κόμμα του κυβερνητικού συνασπισμού Junts pel Si (Μαζύ για το Ναι), οι κεντροαριστεροί του ΕRC απείλησαν πως θα αποχωρήσουν από την κυβέρνηση, ενώ οι αντικαπιταλιστές της CUP, που υποστηρίζουν την κυβέρνηση στην πορεία της ανεξαρτησίας, δήλωναν πως θα καταψηφίσουν την πρόταση για εκλογές.
Ποια είναι τα μέτρα του Άρθρου 155
Η ισπανική κυβέρνηση αναμένει τη σημερινή απόφαση της Γερουσίας για την έγκριση της εφαρμογής των μέτρων του Άρθρου 155 να προωθήσει τα δρακόντεια μέτρα που στόχο έχουν να αποκαταστήσουν «τη συνταγματική τάξη» στην Καταλονία, όπου το στρατόπεδο της ανεξαρτησίας δείχνει απαρέγκλιτα αποφασισμένο να ανακηρύξει την ανεξαρτησία της περιοχής.
Εάν η πρόταση του πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι εγκριθεί σήμερα από την Άνω Βουλή, η κυβέρνηση δύναται πλέον να θέσει υπό τον έλεγχό της τους πυλώνες και τα ερείσματα της τοπικής διακυβέρνησης.
Ιδού τι περιλαμβάνουν τα μέτρα που προβλέπονται βάσει της εφαρμογής του Άρθρου 155.
- Καταλανική Κυβέρνηση
Πρώτα απ’ όλα υπό τον έλεγχο της Μαδρίτης θα τεθεί η καταλανική κυβέρνηση. Ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι αξιώνει την καθαίρεση του συνόλου της καταλανικής κυβέρνησης, δηλ. του προέδρου Κάρλες Πουτζδεμόν και 13 συμβούλων του (υπουργών). Ένας από αυτούς, ο μετριοπαθής σύμβουλος Επιχειρηματικότητας Σάντι Βίλα παραιτήθηκε χθες βράδυ, μετά το διάγγελμα του Πουτζδεμόν που αρνήθηκε να προκηρύξει εκλογές, ένα μέτρο που πιστεύεται ότι θα μπορούσε να κατευνάσει την ένταση.
Μετά την καθαίρεση, τη διακυβέρνηση στην Καταλονία θα αναλάβουν «όργανα που θα έχουν δημιουργηθεί για τον έργο αυτό από την εθνική (κεντρική) κυβέρνηση», αλλά κατά κύριο λόγο θα ασκείται «από τους υπουργούς της εθνικής κυβέρνησης καθ’όσο διάστημα διαρκεί η κατάσταση εξαίρεσης», όπως έχει εξηγήσει ο Ραχόι.
Επίσης, ο ίδιος ζητεί από τη Γερουσία να του δώσει την εξουσία να διαλύσει το καταλανικό Κοινοβούλιο και να προκηρύξει νέες εκλογές «εντός έξι μηνών από την απόφαση της Γερουσίας»--μία εξουσία που διαθέτει ο καταλανός πρόεδρος.
Ο Ραχόι ζητεί εξίσου από τη Γερουσία να του δώσει τη δυνατότητα να διορίζει, απολύει και να αντικαθιστά τα μέλη σε όλους τους οργανισμούς και νομικά πρόσωπα που εξαρτώνται από την καταλανική Τζενεραλιτάτ.
- Τοπική Αστυνομία
Η καταλανική αστυνομία, οι 16.000 Mossos d’ Esquadra που έως σήμερα υπακούν μόνον στην τοπική Τζενεραλιτάτ, θα τεθούν υπό τον άμεσο έλεγχο της κυβέρνησης. Ο Ραχόι απαιτεί εξάλλου, «σε περίπτωση που αυτό κριθεί αναγκαίο», στην άσκηση των καθηκόντων τους, τα μέλη των Mossos να «αντικαθίστανται από όργανα των δυνάμεων ασφαλείας του κράτους», δηλ. της εθνικής αστυνομίας και της Πολιτοφυλακής.
- Οικονομία
Η κυβέρνηση ήδη έχει θέσει τα οικονομικά της Τζενεραλιτάτ υπό τον έλεγχό της από τον περασμένο Σεπτέμβριο, προκειμένου να αποτρέψει τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της 1ης Οκτωβρίου. Το μέτρο έχει παραμείνει εν ισχύι.
Στην παρούσα περίσταση, η κυβέρνηση ζητεί να της δοθούν οι εξουσίες για να ασκεί όλες τις χρηματοοικονομικές εργασίες, τον προϋπολογισμό και τη φορολογική πολιτική, προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι ούτε ένα ευρώ, από τους τοπικούς δασμούς και από τη χρηματοδότηση από τη Μαδρίτη, δεν πρόκειται να διατεθεί στην ενίσχυση της διαδικασίας για την ανεξαρτησία της Καταλωνίας.
- Τηλεπικοινωνίες και μέσα ενημέρωσης
Ο Ραχόι ζητεί έγκριση να αναλάβει «τη λειτουργία της Τζενεραλιτάτ της Καταλωνίας όσον αφορά τις τηλεπικοινωνίες και τα ψηφιακά μέσα». Αυτό το μέτρο αφορά τον πλήρη έλεγχο του Κέντρου Τηλεπικοινωνιών και Τεχνολογιών Πληροφόρησης (CCTI), που συντονίζει όλα τα πληροφοριακά συστήματα της τοπικής κυβέρνησης.
Επιπλέον, θα περάσουν υπό τον έλεγχο της τοπικής κυβέρνησης τα δημόσια μέσα ενημέρωσης (TV3 και Catalunya Radio), προκειμένου να εξασφαλίζεται «η εκπομπή αξιόπιστων, αντικειμενικών και ισορροπημένων ειδήσεων».
Τα συνδικάτα των δημοσιογράφων της TV3 έχουν καταγγείλει τις οδηγίες της διοίκησης που ουσιαστικά καλύπτουν μονομερώς την πλευρά της ανεξαρτησίας. Από την πλευρά τους, οι συνάδελφοί τους των εθνικών δικτύων έχουν κι εκείνοι καταγγείλει την παρέμβαση της κεντρικής κυβέρνησης στην κάλυψη των ειδήσεων, ιδίως σε εκείνες που αφορούν την καταλανική κρίση. Επίσης δε, έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους στον επερχόμενο έλεγχο των μέσων στην Καταλονία.
- Το Κοινοβούλιο
Η κυβέρνηση αξιώνει επίσης να τεθεί υπό τον έλεγχό της η λειτουργία του καταλανικού Κοινοβουλίου, όπου τα κόμματα που στηρίζουν την ανεξαρτησία διαθέτουν μία σχετική πλειοψηφία 72 εδρών στις 135.
Χάρις στην πλειοψηφία τούτη, το Κοινοβούλιο αποφάσισε στις 6 Σεπτεμβρίου την διεξαγωγή του δημοψηφίσματος την 1η Οκτωβρίου, που ακυρώθηκε στη συνέχεια από το Συνταγματικό Δικαστήριο.
Ο Ραχόι ζητεί να του δοθούν οι εξουσίες ώστε να συστήσει μία «αρχή», η οποία εντός 30 ημερών θα αξιολογήσει και θα ελέγξει ότι κανένα από τα νομοσχέδια, ή καμία άλλη κοινοβουλευτική πρωτοβουλία δεν θα αντίκειται στα μέτρα που θα ληφθούν για τον έλεγχο της Καταλονίας.
Μόλις καθαιρεθεί ο Πουτζδεμόν, το Κοινοβούλιο δεν θα έχει το δικαίωμα εκλογής αντικαταστάτη του , ή διορισμού του, σύμφωνα με τα μέτρα που καλείται να εγκρίνει σήμερα η ισπανική Γερουσία.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ