Η αρχαία Αίγυπτος στην περίοδο της δυναστείας των Πτολεμαίων, από το 305 π.Χ. έως το 30 π.Χ. γνώρισε μέρες ισχύος και πλούτου.
Ήταν μια περίοδος που σημαδεύτηκε από την οικοδόμηση του Φάρου της Αλεξάνδρειας και της μεγάλης Βιβλιοθήκης της. Ωστόσο οι εμφύλιες συμπλοκές, τα ανεβοκατεβάσματα στο θρόνο, οι εξορίες και οι πολιτικές δολοφονίες οδήγησαν τη χώρα στην αποδυνάμωση.
Τώρα μια ομάδα ιστορικών και κλιματολόγων υποστηρίζει ότι οι ταραχές και οι κοινωνικές εξεγέρσεις ενδέχεται να συνδέονται με εκρήξεις ηφαιστείων, που προκάλεσαν μεταβολές στο κλίμα.
Οι εκρήξεις ηφαιστείων ανά την υφήλιο, λένε οι Αμερικανοί και Ελβετοί επιστήμονες στη σχετική δημοσίευσή τους στο περιοδικό «Nature Communications», επέφεραν μείωση των βροχών και ως εκ τούτου και των πλημμυρών του Νείλου, προκαλώντας σημαντική έλλειψη τροφίμων.
Οι ηφαιστειακές εκρήξεις εκτινάσσουν μεγάλες ποσότητες αερίων και σκόνης στην ατμόσφαιρα και στη στρατόσφαιρα, εμποδίζοντας την ηλιακή ακτινοβολία να φθάσει στη γη και αλλάζοντας έτσι το κλίμα και τις υδρολογικές συνθήκες σε διάφορα μέρη. Μεταξύ άλλων, η μείωση της θερμοκρασίας οδηγεί σε μειωμένη εξάτμιση των επιφανειακών υδάτων, άρα και σε μειωμένες βροχοπτώσεις, με τελικό αποτέλεσμα την μείωση των πλημμυρών.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Τζόζεφ Μάνιγκ του πανεπιστημίου Γέηλ, συσχέτισαν μια σειρά ανεξήγητων κοινωνικών αναταραχών με τις εκρήξεις των ηφαιστείων (όπως αυτές του 247, του 244, του 168, του 164, του 161 και ιδίως η πολύ ισχυρή του 44 πΧ) και με τη συνακόλουθη μείωση των βροχοπτώσεων και των πλημμυρών. Κι όπως συμπεραίνουν τα ηφαίστεια μάλλον έπαιξαν σημαντικό ρόλο στις ταραχές και την αποδιοργάνωση της αγροτικής οικονομίας οδηγώντας στην τελική κατάρρευση τη δυναστεία των Πτολεμαίων και την επικράτηση των Ρωμαίων το 31 π.Χ.
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι επειδή το 70% του πληθυσμού της Γης εξαρτά την επιβίωσή του από συστήματα καλλιεργειών που εξαρτώνται με τη σειρά τους από τις βροχοπτώσεις, τα ευρήματά τους μπορούν να λειτουργήσουν ως προειδοποιητικό σήμα για το τι μπορεί να συμβεί μελλοντικά σε αρκετές χώρες λόγω των ηφαιστειακών εκρήξεων. Η τελευταία μεγάλη έκρηξη που επηρέασε το παγκόσμιο κλίμα ήταν εκείνη του Πινατούμπο στις Φιλιππίνες το 1991, αλλά όπως λένε οι ερευνητές «αργά ή γρήγορα θα βιώσουμε μια μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη, ίσως και μια σειρά από τέτοιες εκρήξεις, που θα επιδεινώσουν την ξηρασία σε ευαίσθητες περιοχές του κόσμου».