Περισσότεροι από 25,5 εκατομμύρια άνθρωποι -σχεδόν οι μισοί θάνατοι στον κόσμο- πεθαίνουν κάθε χρόνο μέσα στους πόνους και στην αγωνία, χωρίς την κατάλληλη φροντίδα για την ανακούφισή τους, εξαιτίας της έλλειψης των αναγκαίων φαρμάκων, όπως η μορφίνη και άλλα οπιοειδή αναλγητικά.
Αυτό αποκαλύπτει μια νέα διεθνής επιστημονική έρευνα, η πρώτη του είδους της σε παγκόσμιο επίπεδο, που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό "The Lancet".
Οι βασανισμένοι αυτοί άνθρωποι, μεταξύ των οποίων είναι 2,5 εκατομμύρια παιδιά έως 15 ετών, υποφέρουν σωματικά και ψυχικά στο τέλος της ζωής του, καθώς επέρχεται ο θάνατός τους, λόγω ασθένειας ή τραυματισμού. Ούτε το 1% της παγκόσμιας προσφοράς φθηνής μορφίνης δεν κατευθύνεται στις φτωχές χώρες, που έχουν και την μεγαλύτερη ανάγκη.
Η μελέτη επισημαίνει ότι άλλοι 35,5 εκατομμύρια άνθρωποι, που δεν βρίσκονται στο τέλος της ζωής τους, αλλά χρειάζονται ανακούφιση, επίσης υποφέρουν από χρόνιους πόνους λόγω έλλειψης μορφίνης. Πάνω από το 80% των περιπτώσεων αυτών βρίσκονται σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Από τους 298,5 τόνους μορφίνης που διατίθενται κάθε χρόνο, μόνο τα 10,8 εκατ. (ποσοστό 3,6%) φθάνουν στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος και μόνο 0,1 τόνοι (ποσοστό 0,03%) στις φτωχές χώρες.
Οι διαφορές μεταξύ των χωρών είναι εντυπωσιακές: ενώ το Μεξικό καταφέρνει να καλύπτει το 36% των ιατρικών αναγκών του σε μορφίνη και η Κίνα το 16%, η Νιγηρία δεν ξεπερνά το 0,2%, ενώ σε μερικές χώρες όπως η Αϊτή και το Αφγανιστάν απλώς δεν υπάρχει διαθέσιμη καθόλου μορφίνη για την ανακούφιση των ασθενών.
Οι 61 ερευνητές από 25 χώρες, με επικεφαλής την καθηγήτρια Φελίτσια Νολ του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι, δήλωσαν ότι «η ανισότητα στην πρόσβαση σε ουσιώδη ανακούφιση από τους πόνους και στην παρηγορητική φροντίδα αποτελεί μία από τις πιο χτυπητές αδικίες στον κόσμο. Ο κόσμος υποφέρει από μια αξιοθρήνητη κρίση πόνου: ελάχιστη έως καθόλου είναι η πρόσβαση στην μορφίνη για δεκάδες εκατομμύρια ενηλίκους και παιδιά στις φτωχές χώρες, που ζουν και πεθαίνουν με τρομακτικούς πόνους, οι οποίοι θα ήταν δυνατό να αποφευχθούν».
Οι επιστήμονες τόνισαν ότι «δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στην οπιοφοβία να στερήσει τα φθηνά και απολύτως αναγκαία φάρμακα από τους αγωνιούντες ασθενείς στις φτωχές χώρες, καθώς πολεμούν ασθένειες όπως τον καρκίνο και το AIDS ή πλησιάζει το τέλος της ζωής τους».
«Η αβυσσαλέα ανισότητα στους έχοντες και μη έχοντες είναι μια ιατρική και ηθική αδικία που μπορεί να αντιμετωπισθεί» υπογράμμισε η Κνολ.
Οι ερευνητές τόνισαν ότι πρέπει να γίνει ευρέως διαθέσιμη η άμεσης δράσης φθηνή γενόσημη μορφίνη (εκτός φαρμακευτικής πατέντας) τόσο σε ενέσιμη μορφή, όσο και για λήψη από το στόμα. Παράλληλα, επεσήμαναν ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα, ώστε τα οπιοειδή αναλγητικά να χρησιμοποιούνται μόνο για θεραπευτικούς σκοπούς και όχι παρανόμως ως ναρκωτικά.