Ο θρύλος του Βασιλιά Αρθούρου, που ανέσυρε το μαγικό σπαθί Εξκάλιμπερ από έναν βράχο για να ανεβεί στο θρόνο της Βρετανίας και να την κυβερνήσει με τη βοήθεια των Ιπποτών της Στρογγυλής Τραπέζης και του μάγου Αρθούρου αποτελεί έναν από τους χαρακτηριστικότερους μύθους της μεσαιωνικής Αγγλίας.
Οι περιπέτειές του ενέπνευσαν δεκάδες συγγραφείς ανά τους αιώνες και σεναριογράφους, αλλά σύμφωνα με τον λέκτορα Ρωμαϊκής και Προϊστορικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Μπέρνμουθ, Μάιλς Ράσελ, ο Αρθούρος ήταν απλώς ένας φανταστικός «Κέλτης υπερήρωας», που δημιουργήθηκε τον 12ο μ.Χ. αιώνα.
Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξε ο Βρετανός αρχαιολόγος μετά από ενδελεχή μελέτη μιας σειράς μεσαιωνικών κειμένων, περιλαμβανομένης και της «Ιστορίας των Βασιλέων της Βρετανίας» (“A History of the Kings of Britain”) που συνέγραψε το 1136 μ.Χ. ο Geoffrey of Monmouth – ένα έργο στο οποίο εμφανίζεται η πρώτη λεπτομερής περιγραφή του βασιλιά Αρθούρου και του θρύλου του.
Άγαλμα του βασιλιά Αρθούρου, που σχεδίασε ο Άλμπρεχτ Ντίρερ. (Φωτογραφία: Wikipedia)
Το βιβλίο του Geoffrey αποτελεί ένα συμπίλημα μύθων, ιστοριών και επικών ποιημάτων που ανάγονται στον πρώτο μ.χ. αιώνα, λίγο πριν η Βρετανία αποτελέσει τμήμα της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας», λέει ο Ράσελ.
«Μελετώντας το κείμενο με ιατροδικαστική επιμέλεια, απομονώνοντας μεμονωμένες ιστορίες και χαρακτήρες είναι δυνατό να εντοπίσει κανείς από που προήλθε η ιστορία του Βασιλιά Αρθούρου. Όταν αρχίσεις να τον παρατηρείς εξονυχιστικά αντιλαμβάνεσαι ότι είναι ένα αμάλγαμα τουλάχιστον πέντε διαφορετικών χαρακτήρων – ουδέποτε υπήρξε ως αυτόνομη ιστορική προσωπικότητα», προσθέτει.
Η μονομαχία μεταξύ Αρθούρου και Μόντρεντ, εικονογραφημένη από τον N.C. Wyeth για το The Boy's King Arthur, 1922 (φωτογραφία: Wikipedia)
Οι πέντε αυτοί χαρακτήρες είναι κατά τον Ράσελ ο Ambrosius Aurelianus, που έζησε στα τέλη του 4ου αιώνα, ο Ρωμαίος στρατηγός Magnus Maximus, ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Μέγας Κωνσταντίνος και οι προϊστορικοί πολέμαρχοι Arvirargus και Cassivellaunus.
«Αν αφαιρέσεις όλα αυτά τα στοιχεία από την ιστορία του, δεν απομένει ουσιαστικά τίποτε από τον Αρθούρο», συμπεραίνει ο Ράσελ. Και καταλήγει:
«Είναι ένας απόηχος όλων αυτών των προσωπικοτήτων. Ο Geoffrey of Monmouth ουσιαστικά δημιούργησε έναν Κέλτη υπερήρωα για την εποχή του, έναν χαρακτήρα για τον οποίο να παινεύονται οι Βρετανοί, που συνδυάζει τα καλύτερα στοιχεία αυτών των προσώπων που έζησαν σε παλαιότερες εποχές».