Στη Διεθνή Εκστρατεία για την κατάργηση των πυρηνικών όπλων ICAN απονεμήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης.
H Διεθνής Εκστρατεία για την κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων (International Campaign to Abolish Nuclear Weapons – ή ICAN) τιμήθηκε σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής «για το έργο της στην προσέλκυση της προσοχής της διεθνούς κοινής γνώμης στις καταστροφικές ανθρωπιστικές συνέπειες από την χρήση πυρηνικών όπλων και για τις προσπάθειές να επιτευχθεί μια συμφωνία απαγόρευσης τέτοιων όπλων».
Η Νορβηγική Επιτροπή του Νόμπελ προειδοποίησε πως ο κίνδυνος μιας πυρηνικής σύγκρουσης είναι σήμερα μεγαλύτερος απ' ό,τι ήταν εδώ και πολύ καιρό.
Η ICAN αυτοχαρακτηρίζεται ένας συνασπισμός μη κυβερνητικών οργανώσεων βάσης σε περισσότερες από 100 χώρες. Δημιουργήθηκε στην Αυστραλία και εγκαινιάσθηκε επισήμως το 2007 στη Βιέννη.
«Ζούμε σ' έναν κόσμο όπου ο κίνδυνος να χρησιμοποιηθούν πυρηνικά όπλα είναι μεγαλύτερος απ' ό,τι ήταν για πολύ καιρό», δήλωσε η Μπέριτ Ράις-Άντερσεν, η επικεφαλής της Νορβηγικής Επιτροπής του Νόμπελ. «Ορισμένες χώρες εκσυγχρονίζουν τα πυρηνικά οπλοστάσιά τους και ο κίδνυνος να προμηθευθούν περισσότερες χώρες πυρηνικά όπλα είναι πραγματικός, όπως δείχνει η Βόρεια Κορέα», πρόσθεσε και κάλεσε τις πυρηνικές δυνάμεις να αρχίσουν «σοβαρές διαπραγματεύσεις» για να εξαλείψουν το οπλοστάσιό τους.
Τον Ιούλιο, 122 χώρες υιοθέτησαν τη Συνθήκη του ΟΗΕ για την Απαγόρευση των Πυρηνικών Όπλων, όμως κράτη που διαθέτουν πυρηνικά όπλα, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, η Βρετανία και η Γαλλία, παρέμειναν εκτός των συνομιλιών.
Με το φετινό βραβείο Νόμπελ Ειρήνης επιδιώκεται να προωθηθεί η υπόθεση του αφοπλισμού εν μέσω πυρηνικών εντάσεων ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Βόρεια Κορέα και αβεβαιότητας σχετικά με την τύχη της συμφωνίας του 2015 ανάμεσα στο Ιράν και μεγάλες δυνάμεις για τον περιορισμό του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης.
Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει χαρακτηρίσει τη συμφωνία με το Ιράν «τη χειρότερη που έχουμε διαπραγματευθεί ποτέ» και ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωσε χθες πως ο Τραμπ αναμένεται να ανακοινώσει σύντομα πως δεν θα επιβεβαιώσει αυτή τη συμφωνία ορόσημο.
Ενθουσιασμένη δηλώνει η εκτελεστική διευθύντρια της ICAN
Η εκτελεστική διευθύντρια της Διεθνούς Εκστρατείας για την Κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων (ICAN) Μπέατρις Φιν ενθουσιάστηκε με τη βράβευση της οργάνωσης με το Νόμπελ Ειρήνης, δήλωσε η Μπέριτ Ράις-Άντερσεν επικεφαλής της Νορβηγικής Επιτροπής του Νόμπελ.
Μιλώντας στο Reuters η Φιν επεσήμανε ότι η ICAN θα χρησιμοποιήσει την επιτυχία του Νόμπελ για να ασκήσει πίεση σε όσες περισσότερες χώρες μπορεί ώστε να υπογράψουν και να επικυρώσουν τη συμφωνία απαγόρευσης των πυρηνικών όπλων.
Απευθυνόμενη στον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και τον πρόεδρο της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ- Ουν, η Φιν τόνισε: «Τα πυρηνικά όπλα είναι παράνομα. Η απειλή να χρησιμοποιηθούν πυρηνικά όπλα είναι παράνομη (…) και πρέπει να σταματήσουν».
Μια εκπρόσωπος της ICAN από την πλευρά της επεσήμανε ότι η οργάνωση είναι ενθουσιασμένη με τη βράβευση. «Όπως μπορείτε να φανταστείτε είμαστε ενθουσιασμένοι, πρόκειται για φοβερά νέα», δήλωσε η Ντανιέλα Βαράνο στο Reuters.
«Πρόκειται για μια φοβερή αναγνώριση του έργου που έχουν κάνει οι ακτιβιστές στη διάρκεια των ετών και κυρίως οι Hibakusha», επεσήμανε αναφερόμενη στους επιζώντες των ατομικών βομβών στην Ιαπωνία. «Οι μαρτυρίες τους ήταν κρίσιμης σημασίας, κρίσιμες για την εκπληκτική αυτή επιτυχία», τόνισε.
Φωτογραφίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ /EPA /MARTIAL TREZZINI
«Απόφαση - έκπληξη»
Ήταν μια «απόφαση -έκπληξη», σχολιάζει ο Guardian, αν λάβει κανείς υπόψιν ότι τα διεθνή ΜΜΕ θεωρούσαν ως φαβορί τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν Μοχάμεντ Τζαβάντ Ζαρίφ και την επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι, τους θεωρούμενους αρχιτέκτονες της συμφωνίας της Δύσης με την Τεχεράνη για το πυρηνικό της πρόγραμμα
Αντίθετα η επιτροπή επέλεξη την ICAN, μια διεθνή ομάδα που εργάζεται για την πλήρη εφαρμογή της Συνθήκης Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων και συνεργάζεται με 468 οργανισμούς σε 101 χώρες.
H ICAN ξεκίνησε τη δράση της στις 23 Απριλίου του 2007 από τη Μελβούρνη της Αυστραλίας (Φωτογραφία: Wikipedia)
Ακτιβιστές, ο τζαζίστας Χέρμπι Χάνκοκ, αλλά και ο Δαλάι Λάμα υποστηρίζουν την οργάνωση
Η ICAN, η οποία συγκροτήθηκε επισήμως το 2007 στη Βιέννη, στο περιθώριο μιας διεθνούς διάσκεψης της Συνθήκης Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων, συνάσπισε στην υπόθεσή της τους ακτιβιστές όλου του κόσμου, αλλά και διασημότητες.
Ο νοτιοαφρικανός αρχιεπίσκοπος και νομπελίστας της Ειρήνης Ντέσμοντ Τούτου, ο μουσικός της τζαζ Χέρμπι Χάνκοκ ή ο Δαλάι Λάμα είναι μεταξύ αυτών που υποστηρίζουν την οργάνωση, η έδρα της οποίας βρίσκεται στα κτίρια του Οικουμενικού Συμβουλίου Εκκλησιών στη Γενεύη, κοντά στον ΟΗΕ.
Ενώ πριν από δέκα χρόνια το αντιπυρηνικό κίνημα εξακολουθούσε να είναι κατακερματισμένο, η ICAN κατάφερε να κάνει τους ακτιβιστές να δουλέψουν μαζί με έναν κοινό στόχο: την απαγόρευση και την εξάλειψη των πυρηνικών όπλων, όπως για παράδειγμα έχουν ήδη απαγορευθεί τα βιολογικά όπλα ή οι νάρκες κατά προσωπικού.
Οι προσπάθειες αυτές απέδωσαν τον Ιούλιο με την υιοθέτηση από 122 χώρες της νέας συνθήκης που απαγορεύει τα πυρηνικά όπλα, παρά την άγρια αντίσταση των ΗΠΑ και άλλων πυρηνικών δυνάμεων.
«Η δουλειά δεν θα τελειώσει παρά μόνον όταν έχουν εξαλειφθεί τα πυρηνικά όπλα»
Αν και η Συνθήκη Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων ήταν μια σημαντική νίκη, ο αφοπλισμός των πυρηνικών δυνάμεων έχει ακόμη πολύ δρόμο μπροστά του. «Δεν έχουμε τελειώσει ακόμη... Η δουλειά δεν θα τελειώσει παρά μόνον όταν έχουν εξαλειφθεί τα πυρηνικά όπλα», είπε η Μπεατρίς Φιν, επικεφαλής της οργάνωσης αυτή την εβδομάδα στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Χαρακτηρίζοντας «μήνυμα αφύπνισης» την κόντρα μεταξύ Ουάσιγκτον και Πιονγιάνγκ για τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Κιμ Γιονγκ Ουν, επέμεινε ότι είναι κατεπείγουσα ανάγκη για την εξάλειψη των περίπου 15.000 πυρηνικών όπλων που υπάρχουν στον πλανήτη. «Με τα πυρηνικά όπλα υπάρχει ο κίνδυνος κυριολεκτικής καταστροφής του κόσμου. Όσο υπάρχουν, θα υφίσταται κι ο κίνδυνος και κάποια στιγμή η καλή μας τύχη θα τελειώσει... Όσο περισσότερες χώρες μπορούμε να πείσουμε να απορρίψουν τα πυρηνικά όπλα κι όσο περισσότερο θα αλλάζει η κοινή γνώμη και θα θεωρεί ότι η κατάσταση είναι απαράδεκτη, τόσο περισσότερο θα δυσκολεύονται οι πυρηνικές δυνάμεις να δικαιολογήσουν την κατοχή τέτοιων όπλων», πρόσθεσε.
Ακτιβιστές της ICAN φορώντας μάσκες του Κιμ Γιονγκ Ουν και του Ντόναλντ διαδηλώνουν κατά της κλιμάκωσης της έντασης μεταξύ Β. Κορέας και ΗΠΑ μπροστά από την αμερικανική πρεσβεία στο Βερολίνο στις 13 Σεπτεμβρίου 2017 (Φωτογραφία: ΑΡ)
Μογκερίνι: Μοιραζόμαστε μια σταθερή δέσμευση για έναν κόσμο απαλλαγμένο από πυρηνικά όπλα
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι χαιρέτισε σήμερα το γεγονός ότι η αντιπυρηνική εκστρατεία ICAN τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, υπογραμμίζοντας ότι η ΕΕ συμμερίζεται με την ICAN τον στόχο «ενός κόσμου απαλλαγμένου από τα πυρηνικά όπλα».
Η Μογκερίνι θεωρούνταν φέτος από τα φαβορί για το Νόμπελ Ειρήνης για τον ρόλο-κλειδί που διαδραμάτισε στην υπογραφή της πυρηνικής συμφωνίας του Ιουλίου 2015 ανάμεσα στο Ιράν και τις μεγάλες δυνάμεις, μαζί με τον αμερικανό πρώην υπουργό Εξωτερικών Τζον Κέρι και τον ιρανό υπουργό Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ.
«Είναι καλό που βλέπουμε ότι το βραβείο Νόμπελ 2017 δόθηκε στην ICAN.
Μοιραζόμαστε μια σταθερή δέσμευση για την επίτευξη του στόχου να έχουμε έναν κόσμο απαλλαγμένο από πυρηνικά όπλα», δήλωσε η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ στον λογαριασμό της στο Twitter.
10 Δεκεμβρίου η απονομή
Η απονομή του βραβείου, που συνοδεύεται με χρηματικό έπαθλο 1,10 εκατομμυρίων δολαρίων, θα γίνει στις 10 Δεκεμβρίου στο Όσλο.
97 βραβεία Νόμπελ από το 1901
97 βραβεία Νόμπελ έχουν απονεμηθεί από το 1901. Ο πρώτος αποδέκτης του Νόμπελ Ειρήνης το 1901 ήταν ο Ερρίκος Ντυνάν, ο ιδρυτής του Ερυθρού Σταυρού. Ο Ντυνάν γεννήθηκε το 1828 στη Γενεύη και η οικογένειά του ήταν γνωστή για το αξιοσημείωτο φιλανθρωπικό της έργο.
Μεταξύ των δημοφιλέστερων νικητών, σύμφωνα με τον νορβηγικό οργανισμό, ήταν ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ τζούνιορ, η Πακιστανή Μαλάλα Γιουσουφζάι (η νεαρή ακτιβίστρια που μάχεται σθεναρά για το δικαίωμα των γυναικών να λαμβάνουν εκπαίδευση), η Μητέρα Τερέζα, ο Έλι Βίζελ και ο Νέλσον Μαντέλα.
Υπάρχουν όμως και αρκετοί αποδέκτες που αμφισβητήθηκε έντονα κατά πόσον άξιζαν να τιμηθούν με το Νόμπελ Ειρήνης.
Πιο πρόσφατο παράδειγμα η Αουνγκ Σαν Σούου Κίι, η ηγέτιδα της Μιανμάρ, που δέχεται σφοδρή κριτική για την απραξία της στις μαζικές δολοφονίες και σε ένα κύμα βίας, το οποίο έχει αναγκάσει πάνω από 400.000 χιλιάδες μουσουλμάνους Ροχίνγκια να φύγουν από τη χώρα.
Άλλο παράδειγμα ο Χένρι Κίσινγκερ, υπουργός Εξωτερικών επί προεδρίας Νίξον, που είχε τιμηθεί για τις προσπάθειές του να σταματήσει ο πόλεμος του Βιετνάμ, αλλά υπεραμύνθηκε των βομβαρδισμών στη Καμπότζη, ενώ στήριξε στρατιωτικά πραξικοπήματα στην Ινδονησία, στη Χιλή και στην Αργεντινή.