Εικαστική παρέμβαση στην ιστορική οικία Καπλανών -Το σπίτι του ναυάρχου Κουντουριώτη [εικόνες]

Ένα ιστορικό νεοκλασικό κτίριο στο κέντρο της Αθήνας ενεργοποιεί ο Οργανισμός Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ για το πρόγραμμα City Project / Έργο στην Πόλη 2017, αναθέτοντας μια νέα εικαστική εγκατάσταση στον Κωστή Βελώνη.

Το νεοκλασικό οίκημα (Καπλανών 11, Κολωνάκι) είναι συνδεδεμένο με σημαντικό κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας.

Ο Βελώνης, μέσα από την έκθεση «A Puppet Sun», αξιοποιεί τον ιστορικό αυτό χώρο για να επανασυστήσει την ιστορία και τη σημαντικότητά του στο κοινό, ενώ ταυτόχρονα θα απευθύνει τις καινούργιες και αναπάντεχες σχέσεις μεταξύ χώρου και έργων τέχνης που θα αναπτυχθούν σε ένα τόσο ιδιαίτερο περιβάλλον.

Αυτή η νέα ανάθεση από τον ΝΕΟΝ είναι η μεγαλύτερη σε κλίμακα ατομική παρουσίαση του έργου του Βελώνη μέχρι σήμερα στην Ελλάδα. Στο «A Puppet Sun» ο Βελώνης αναπτύσσει μια έκθεση η οποία ορίζεται από μορφές σχέσεων ανάμεσα στο έργο τέχνης και το χώρο, επινοώντας ένα πειραματικό σχήμα το οποίο ανταποκρίνεται στο μοναδικό χώρο της οικίας της οδού Καπλανών.

Η οικία καθαυτή παρέχει ένα απαράμιλλο ιστορικό πλαίσιο, με σημαντική θέση στην κοινωνική και πολιτική ζωή της χώρας στη διάρκεια του 20ου αιώνα.

Το κτίριο κατοικήθηκε αρχικά το 1892 από τον Παύλο Κουντουριώτη, ναύαρχο του πολεμικού ναυτικού που έγινε αργότερα ο πρώτος Πρόεδρος της Δεύτερης Ελληνικής Δημοκρατίας.
Σημαντικές προσωπικότητες όπως οι πρωθυπουργοί Δημήτριος Γούναρης και Παναγής Τσαλδάρης συγκαταλέγονται μεταξύ αυτών που χρησιμοποίησαν την οικία ως τόπο πολιτικών συναντήσεων.

Στην κρίσιμη ιστορικά περίοδο μεταξύ των δεκαετιών του 1910 και του 1920, λειτούργησε ως κεντρικό γραφείο του Λαϊκού Κόμματος.

Παράλληλα, χρησιμοποιήθηκε και ως λογοτεχνικό σημείο συνάντησης, καθώς την περίοδο αυτή, η Ελένη Ζούζουλα-Κανελλοπούλου, η πρώτη συγγραφέας παιδικών βιβλίων στην Ελλάδα, εγκατέστησε στην οικία ένα λογοτεχνικό σαλόνι, το οποίο έγινε κεντρικός τόπος συνάντησης για λογοτεχνικές προσωπικότητες, ποιητές, ζωγράφους και διανοούμενους που όρισαν με το έργο τους την κουλτούρα της εποχής στην Αθήνα. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Μεταξά, πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το κτίριο είχε μετατραπεί στη φοιτητική εστία γυναικών ‘Ο Οίκος της Φοιτήτριας’.

Επιμελητής είναι ο Βασίλης Οικονομόπουλος, Βοηθός Επιμελητής, Συλλογές Διεθνούς Τέχνης στην Tate Modern του Λονδίνου.

Στο πλαίσιο του προγράμματος City Project / Έργο στην Πόλη, ο ΝΕΟΝ αναθέτει σε έναν καλλιτέχνη κάθε χρόνο τη δημιουργία έργου που εκτίθεται σε δημόσιο χώρο για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Μέσω του προγράμματος, ο ΝΕΟΝ αποσκοπεί στην παρουσίαση της σύγχρονης τέχνης σε δημόσιους και ιστορικούς χώρους, συμβάλλοντας στη διάδραση μεταξύ της τέχνης, της κοινωνίας και της πόλης.
Το πρόγραμμα υλοποιείται για τέταρτη χρονιά, μετά τις αναθέσεις από τον ΝΕΟΝ στους Ζάφο Ξαγοράρη το 2016, Μαρία Λοϊζίδου στον Κεραμεικό το 2015 και Αιμιλία Παπαφιλίππου στην Αρχαία Αγορά το 2014.

Η σύλληψη και ανάπτυξη του «A Puppet Sun» αντανακλούν την επιθυμία του Βελώνη να ξαναζωντανέψει αυτές τις πολλαπλές αφηγήσεις και να δημιουργήσει ένα διάλογο ανάμεσα στις σχέσεις και τη πρακτική της καθημερινότητας, της ιδιωτικότητας και της πολιτικής.

Ερευνώντας τη συμβολική σχέση με τον χώρο, ο καλλιτέχνης αναλαμβάνει μία ανάθεση η οποία εμπερικλείει μια ευρεία γκάμα από εκφραστικά μέσα που εξετάζουν τις εννοιακές δυνατότητες της τέχνης υπερβαίνοντας το δίλημμα των αντιθέσεων στη μεταχείριση της φόρμας.

Ο Βελώνης φανερώνει τις αντιφάσεις και προτείνει τη συνύπαρξη ψυχολογικών αισθητικών και ιδεολογικών αφηγήσεων, συνενώνοντας το κωμικό με το τραγικό, καθώς επίσης και κοινωνικά, πολιτικά και θρησκευτικά στοιχεία και επιρροές που αποτελούν κεντρικά χαρακτηριστικά τόσο της ιστορίας του οικήματος όσο και της ίδιας της δουλειάς του.

Κωστής Βελώνης «A Puppet Sun»

Διάρκεια: 11 Οκτωβρίου 2017 – 14 Ιανουαρίου 2018

Ιστορική οικία Καπλανών 11, Αθήνα
Ώρες λειτουργίας: Τετάρτη-Κυριακή 12.00-20.00
Κλειστά: 17 Νοεμβρίου 2017, 31 Δεκεμβρίου 2017
Είσοδος ελεύθερη

Ο Κωστής Βελώνης γεννήθηκε στην Αθήνα όπου ζει και εργάζεται. Σπούδασε πολιτισμικές και ανθρωπιστικές σπουδές (MRes) στο London Consortium (Birkbeck College, ICA, AA) και Arts Plastiques/ Esthétique στο Université Paris 8 (D.E.A). Είναι Διδάκτωρ Αρχιτεκτονικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.

Εχει συμμετάσχει σε εκθέσεις και residencies διεθνώς και έχει πρόσφατα εκθέσει έργα του σε: Akademie Schloss Solitude, Στουτγκάρδη (2017), documenta 14, Fridericianum, Kassel (2017), Museum of Contemporary Art Antwerp (M HKA), Αμβέρσα- National Museum of Contemporary Art (EMST) (2017), Casa Maauad, Μεξικό (2016), Padiglione Arte Contemporanea, Milano (2016), Städtische Kunsthalle München, Μόναχο (2015), Whitechapel Gallery, Λονδίνο (2015), Kunsthalle Athena, Αθήνα (2014), Museo Tamayo, Μεξικό (2014), BOZAR, Βρυξέλλες (2014) και MUMA, Monash University Museum of Art, Μελβούρνη (2014).