Μέσα σε λίγα χρόνια, ο αριθμός των κατοικιών που οι δήμοι προσφέρουν σε καλλιτέχνες έχει διπλασιαστεί. Σήμερα τέτοιες κατοικίες διατίθενται σε όλη τη Γαλλία.
Ο όρος «καλλιτεχνική κατοικία» ορίζει ένα ολιγόμηνο «δάνειο» κατοικίας ή δωματίου, από έναν δημόσιο ή ιδιωτικό θεσμό, σε έναν μεμονωμένο καλλιτέχνη ή σε ομάδα καλλιτεχνών. Οι δήμοι και το γαλλικό υπουργείο Πολιτισμού δίνουν ταυτόχρονα και μερική ή ολική οικονομική βοήθεια (κατοικία, τεχνικά έξοδα, φαγητό, μετακινήσεις). Στόχος είναι να προωθήσουν την δημιουργία καλλιτεχνικών έργων Γάλλων ή ξένων καλλιτεχνών.
Πρόκειται για μια γαλλική ιδιαιτερότητα υψηλού επιπέδου η οποία προσελκύει δημιουργούς από όλο τον κόσμο και ενθαρρύνει την καλλιτεχνική δημιουργία και νεωτερικότητα.
Ενας καλλιτέχνης που διαθέτει ένα συγκεκριμένο σχέδιο (γλυπτική, αρχιτεκτονική, οπτικοακουστικά, χορός, συγγραφή, θέατρο...) μπορεί να απευθυνθεί στο υπουργείο Πολιτισμού (Directions régionales des affaires culturelles) ή στο πολιτιστικό τμήμα των περιφερειών και των δήμων.
Είναι απαραίτητο για έναν καλλιτέχνη να στείλει επιστολή υποψηφιότητας ώστε να εκθέσει την ιδέα του ή το σχέδιό του. Αν η αίτησή του εγκριθεί τότε θα του παραδοθεί ένας χώρος, βάσει συμβολαίου, για 6-12 μήνες ή και για διάστημα ως 3 χρόνια.
Μερικά κτίρια-κατοικίες καλλιτεχνών:
Η Villa Belleville
Είναι μια όαση γαλήνης για την καλλιτεχνική δημιουργία. Βρίσκεται στο 20ό διαμέρισμα του Παρισιού και ονομάζεται Villa Belleville. Την διαχειρίζεται η Πόλη του Παρισιού και διαθέτει 9 ατελιέ που φιλοξενούν για μερικές εβδομάδες καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο ή για 3-6 μήνες καλλιτέχνες πρωτοεμφανιζόμενους. Δικαίωμα στη βίλα έχουν επαγγελματίες καλλιτέχνες ή «σε επαγγελματικό δρόμο». Η βίλα διαθέτει επίσης συλλογικά σημεία εργασίας, ανοιχτά και σε επισκέπτες.
Στο ατελιέ του ο Romain Vicari, γαλλο-βραζιλιάνος καλλιτέχνης, χρησιμοποιεί την πόλη για τα έργα του. «Φέρνω εδώ αντικείμενα που βρίσκω στο δρόμο, στο αστικό περιβάλλον. Οπως πόρτες που βρήκα σε μια οικοδομή και τις ζωγραφίζω. Στην Belleville βρήκα μια εταζιέρα. Ηρθα σε αυτή τη συνοικία γιατί μου αρέσει η ενέργεια που βγάζει».
Η 27χρονη ζωγράφος Ji-min Park δεν φανταζόταν ότι θα μπορούσε να δουλεύει σε ένα τέτοιο ατελιέ. «Είναι πολυτέλεια να έχεις τέτοιο χώρο», δηλώνει η νεαρή γυναίκα, η οποία αποφοίτησε από τη Σχολή Καλών Τεχνών πριν από έξι μήνες. «Εδώ μπορώ να αναπτύξω μια ιδέα με τον δικό μου ρυθμό και το μέρος είναι εκπληκτικά ήρεμο. Πληρώνω 160 ευρώ το μήνα για το ατελιέ μου».
Η Διεθνής Σιτέ των καλλιτεχνών
Δημιουργήθηκε το 1950 και είναι Ιδρυμα δημόσιας χρήσης το οποίο στηρίζεται και χρηματοδοτείται από τον Δήμο Παρισιού. Κάθε χρόνο πάνω από 1.000 καλλιτέχνες που προέρχονται από 55 χώρες διαμένουν στα 325 ατελιέ της Cité internationale des Arts.
Επιπλέον ο Δήμος του Παρισιού, σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο προτείνουν κάθε χρόνο κατοικίες για ξένους καλλιτέχνες και συγγραφείς, στο Centre international des Récollets. Οι υποψηφιότητες ανεβαίνουν στο ίντερνετ και διατίθενται 20 θέσεις και χρηματική στήριξη.
Ενα άλλο εμβληματικό κτίριο της Πόλης του Παρισιού είναι το «CENTQUATRE», ένα μέρος για καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο. Διατίθεται για καλλιτέχνες όλων των τεχνών (σκηνικά, οπτικά, σχέδιο, μόδα, συγγραφή, σινεμά).
Η βίλα Vassilieff
Είναι το πρώην ατελιέ της ζωγράφου και γλύπτριας Marie Vassilieff, στη συνοικία Μονπαρνάς του Παρισιού, και το διαχειρίζεται ο Δήμος Παρισιού. Διατίθεται για ερευνητές και καλλιτέχνες.
Η Marie Vassilieff (1884-1957) είχε δημιουργήσει αυτό το ατελιέ στις αρχές του 20ού αιώνα. Το 1991 έγινε καλλιτεχνική ακαδημία και στον Πρώτο Παγκοσμιο Πόλεμο έγινε καντίνα. Βρήκε τελικά έναν νέο στόχο όταν το 2016 ξαναγεννήθηκε και έγινε κέντρο για καλλιτέχνες και ερευνητές.