«Μαύρη τρύπα» πάνω από 5 δισ. ευρώ από ΦΠΑ -Καταπέλτης η έκθεση της Κομισιόν [pdf]

Τεράστιες απώλειες σε ΦΠΑ καταγράφει η Ελλάδα η οποία καταγράφει το τρίτο μεγαλύτερο έλλειμμα το 2015 μεταξύ των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Εκείνο το φοβερό καλοκαίρι του 2015 η κυβέρνηση συνθηκολογώντας με τους δανειστές, μεταξύ άλλων αύξησε τους συντελεστές ΦΠΑ σε δεκάδες αγαθά και υπηρεσίες, ενώ κατήργησε και τους ειδικούς, μειωμένους συντελεστές στα πρώτα νησιά του Αιγαίου, προσδοκώντας έσοδα περίπου 1 δισ ευρώ. Τι εισέπραξε; Περίπου 200 εκατ. ευρώ.

Τα αποκαρδιωτικά αυτά στοιχεία δημοσιοποίησε η Κομισιόν στην ειδική της Έκθεση για το «κενό» των εσόδων ΦΠΑ σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, όπου ως «κενό» ορίζεται η διαφορά μεταξύ των δυνητικών και των εισπραχθέντων εσόδων από το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας. Με βάση αυτά τα στοιχεία, η Ελλάδα κατατάσσεται στην τρίτη θέση πίσω από τη Ρουμανία και τη Σλοβακία, αυξάνοντας, μάλιστα αυτό το «κενό» από τα 4,290 δισ ευρώ το 2014, στα 5,079 δισ ευρώ το 2015.

Εκφράζοντας αυτό το «κενό» σε ποσοστό επί των δυνητικών εσόδων, η κυβέρνηση κατάφερε να το αυξήσει στο 28,27% από 25,29% το 2014. Από την άλλη μεριά, χαρακτηρίζεται ως παρήγορο το γεγονός ότι οι απώλειες στην αρχή της κρίσης υπολογίζονταν στα 7,656 δισ ευρώ, ως αποτέλεσμα του συνδυασμού εκτεταμένης φοροδιαφυγής και πολυδαίδαλου πλαισίου εφαρμογής του ΦΠΑ.

Τα μεγαλύτερα και τα μικρότερα ελλείμματα

Ενώ ο μέσος όρος των αριθμητικών στοιχείων της ΕΕ βελτιώνεται, οι ατομικές επιδόσεις στην είσπραξη του ΦΠΑ διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών. Τα μεγαλύτερα ελλείμματα ΦΠΑ καταγράφηκαν στη Ρουμανία (37,2 %), τη Σλοβακία (29,4 %) και την Ελλάδα (28,3 %).

Τα μικρότερα ελλείμματα παρατηρήθηκαν στην Ισπανία (3,5 %) και την Κροατία (3,9 %). Σε απόλυτους όρους, το υψηλότερο έλλειμμα ΦΠΑ, ύψους 35 δισ. EUR, σημειώθηκε στην Ιταλία. Το έλλειμμα ΦΠΑ μειώθηκε στα περισσότερα κράτη μέλη, με τη μεγαλύτερη βελτίωση στη Μάλτα, τη Ρουμανία και την Ισπανία. Επτά κράτη μέλη σημείωσαν μικρές αυξήσεις: το Βέλγιο, η Δανία, η Ιρλανδία, η Ελλάδα, το Λουξεμβούργο, η Φινλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Τον Οκτώβριο προτάσεις για την επικαιροποίηση των κανόνων ΦΠΑ

Τον Οκτώβριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει προτάσεις για την πιο φιλόδοξη επικαιροποίηση των κανόνων ΦΠΑ της ΕΕ της τελευταίας 25ετίας. Η καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ θα πρέπει να καταστεί ευκολότερη και η είσπραξη του ΦΠΑ αποτελεσματικότερη.

Πρόσφατα δημοσιεύματα των μέσων μαζικής ενημέρωσης συνέδεσαν επίσης τη μεγάλης κλίμακας απάτη στον τομέα του ΦΠΑ με το οργανωμένο έγκλημα, συμπεριλαμβανομένης της τρομοκρατίας. Λύσεις για το πρόβλημα αυτό μπορούν να βρουν μόνο τα κράτη μέλη που συνεργάζονται.

Ενώ τα κράτη μέλη κατέβαλαν ήδη προσπάθειες να μειώσουν το έλλειμμα ΦΠΑ, ο εκσυγχρονισμός του συστήματος ΦΠΑ και η προσαρμογή του στις προκλήσεις που θέτει η μαζική απάτη αποτελεί τον καλύτερο τρόπο για να διασφαλιστεί το μέλλον της ενιαίας αγοράς. Η μεταρρύθμιση του ισχύοντος συστήματος ΦΠΑ θα πρέπει επίσης να βοηθήσει την ανάπτυξη της ψηφιακής ενιαίας αγοράς και να συμπληρώσει την ατζέντα που όρισε η Επιτροπή για να επιτευχθεί ένα δικαιότερο και αποδοτικότερο φορολογικό σύστημα στην ΕΕ.

Ιστορικό

Οπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η μελέτη για το έλλειμμα ΦΠΑ χρηματοδοτείται από την Επιτροπή. Το έλλειμμα ΦΠΑ που υπολογίζεται στην εν λόγω μελέτη περιλαμβάνει για πρώτη φορά τα έσοδα που προέκυψαν από τους νέους κανόνες ΦΠΑ για τις διασυνοριακές πωλήσεις ηλεκτρονικών υπηρεσιών, οι οποίοι τέθηκαν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2015, μετά από πρόταση της Επιτροπής.

Τον Απρίλιο του 2016, η Επιτροπή ενέκρινε το Σχέδιο δράσης για τον ΦΠΑ – Προς έναν ενιαίο χώρο ΦΠΑ. Το σχέδιο καθορίζει άμεσες και επείγουσες δράσεις για την αντιμετώπιση του ελλείμματος ΦΠΑ, καθώς και μακροπρόθεσμες λύσεις στρατηγικού χαρακτήρα για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ και τη βελτίωση της είσπραξης του ΦΠΑ σε όλη την ΕΕ. Περιγράφει τα βήματα που πρέπει να γίνουν για τη δημιουργία ενιαίου χώρου ΦΠΑ στην ΕΕ και τον τρόπο προσαρμογής του συστήματος ΦΠΑ στην πραγματικότητα της εσωτερικής αγοράς, στην ψηφιακή οικονομία και στις ανάγκες των ΜΜΕ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει, αυτό το φθινόπωρο, νομοθετικές προτάσεις για να αποκατασταθεί η αρχή της επιβολής του ΦΠΑ στο διασυνοριακό εμπόριο εντός της ΕΕ. Κάθε χρόνο στην ΕΕ, η διασυνοριακή απάτη αποτελεί την αιτία ελλείμματος ΦΠΑ που φθάνει τα 50 δισ. EUR.

Το νέο σύστημα αναμένεται να μειώσει τη διασυνοριακή απάτη κατά 80% (περίπου 40 δισ. EUR). Η Επιτροπή ελπίζει επίσης σε ταχεία συμφωνία των κρατών μελών σχετικά με τους νέους κανόνες για τη βελτίωση του ΦΠΑ στο ηλεκτρονικό εμπόριο, οι οποίοι προτάθηκαν το 2016. Όπως για όλες τις πρωτοβουλίες στον τομέα της φορολογίας, θα είναι αναγκαία η ομοφωνία μεταξύ των κρατών μελών προτού οι προτεινόμενες αλλαγές μπορέσουν να τεθούν σε ισχύ.

Διαβάστε ολόκληρη την έκθεση της Κομισιόν σε μορφή PDF