Σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες προδιαγράφεται η συγκρότηση του συνασπισμού «Τζαμάικα» στη Γερμανία καθώς οι πιθανοί μελλοντικοί εταίροι βρίσκονται υπό μεγάλη πίεση.
Μετά το εκλογικό αποτέλεσμα και την ανακοίνωση των Σοσιαλδημοκρατών ότι θα περάσουν στην αντιπολίτευση το μπαλάκι είναι στο γήπεδο των δύο κομμάτων της Χριστιανικής Ένωσης (CDU και CSU), των Πρασίνων και των Φιλελευθέρων. Οι επίσημες συνομιλίες δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει, αλλά οι δηλώσεις ηγετικών στελεχών τους δείχνουν πόσο δύσκολες θα είναι οι διαπραγματεύσεις.
Οι κόκκινες γραμμές των Πρασίνων
Η συμπρόεδρος των Πρασίνων Σιμόνε Πέτερ
Η επικεφαλής των Πρασίνων Σιμόνε Πέτερ, π.χ.. απορρίπτει μετ’ επιτάσεως την θέσπιση πλαφόν οροφής στην εισδοχή προσφύγων, που αξιώνουν οι Χριστιανοκοινωνιστές. «Σ’ έναν συνασπισμό που θα μετέχουμε εμείς, όπως και οι Χριστιανοδημοκράτες και οι Φιλελεύθεροι δεν θα υπάρχει τέτοιο πλαφόν για τους πρόσφυγες», είπε στη Rheinische Post. «Η CSU θα πρέπει να το πάρει απόφαση, αν θέλει να μετάσχει σοβαρά στις διαβουλεύσεις».
Το θέμα αυτό διχάζει ήδη τα δύο αδελφά κόμματα της κεντροδεξιάς, αλλά θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο να κάνουν πίσω οι Χριστιανοκοινωνιστές ενόψει των εκλογών στη Βαυαρία το ερχόμενο έτος, όπως επιβεβαίωσε με νέες δηλώσεις του ο υπουργός Εσωτερικών του κρατιδίου, Γιόαχιμ Χέρμαν.
Φιλελεύθεροι: «Εν ανάγκη και στην αντιπολίτευση»
Ο επικεφαλής των Φιλελευθέρων, Κρίστιαν Λίντνερ, έσπευσε να χαμηλώσει τον πήχη των προσδοκιών για τη συγκρότηση συνασπισμού «Τζαμάικα». «Ορισμένοι χαρακτηρίζουν την “Τζαμάικα» ρομαντικό πολιτικό εγχείρημα», είπε στη “Welt”. «Και μπορεί να υπάρχει αριθμητική πλειοψηφία, αλλά τα τέσσερα κόμματα έχουν αναλάβει τις δικές τους δεσμεύσεις έναντι των ψηφοφόρων τους. Kι είναι αμφίβολο κατά πόσον αυτές οι δεσμεύσεις μπορούν να συνδυαστούν προς το συμφέρον της χώρας. Η πολιτική δεν είναι μαθηματικά», τόνισε.
Ο επικεφαλής των Φιλελευθέρων, Κρίστιαν Λίντνερ
Ο Λίντνερ είπε ότι το κόμμα του «είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμο για διάλογο», αλλά αντιλαμβάνεται ότι θα πρέπει να ολοκληρωθεί πρώτα το ξεκαθάρισμα στα δύο κόμματα της κεντροδεξιάς.
Και περιέγραψε μερικούς από τους βασικούς όρους των Φιλελευθέρων: «έναν μεταναστευτικό νόμο στα καναδέζικα πρότυπα, μια λελογισμένη ενεργειακή πολιτική, όχι στην αυτόματα μεταφορά κεφαλαίων στην Ευρώπη.» Αν όλα αυτά δεν είναι εφικτά με την κεντροδεξιά και τους Πράσινους «δεν θα μεταπειστούμε, αλλά θα προβάλλουμε τα επιχειρήματά μας από τα έδρανα της αντιπολίτευσης».
Ήδη στην τηλεοπτική συζήτηση των αρχηγών μετά τις εκλογές ο Λίντνερ είχε ξεκαθαρίσει ότι οι Φιλελεύθεροι «δεν είναι καταδικασμένοι να συγκυβερνήσουν – αλλλά έτοιμοι να αναλάβουν ευθύνες.»
Άρχισαν τα όργανα για τη Μέρκελ
Την ίδια ώρα η Άνγκελα Μέρκελ, η οποία ήδη βρίσκεται αντιμέτωπη με την τεράστια πρόκληση να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ κομμάτων με μεγάλες ιδεολογικές αποκλίσεις, δέχεται κριτική εκ των έσω μετά την χειρότερη εκλογική επίδοση των Χριστιανοδημοκρατών από το 1949.
Αν και δεν αμφισβητείται η θέση της στην καγκελαρία, από τη δεξιά πτέρυγα της CDU ακούγονται φωνές που την καλούν να παραιτηθεί από την ηγεσία του κόμματος. «Είναι σημαντικό να γίνει μια επανεκκίνηση, να μην κυβερνάται πλέον το κόμμα από την καγκελαρία», είπε ο Αλεξάντερ Μιτς, πρόεδρος μιας νέας δεξιάς ομάδας (FKA) που ζητά από την CDU να ξανασκεφθεί κάποιες από τις πολιτικές της, ιδιαίτερα στο προσφυγικό.
«Υπάρχουν πολλοί καλοί στη λεγόμενη δεύτερη γραμμή του κόμματος που θα μπορούσαν να αναλάβουν την ηγεσία του», είπε ο Μιτς, κατονομάζοντας ως μία από τις πιθανές επιλογές τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Άδηλο το μέλλον του Σόιμπλε στο υπουργείο Οικονομικών
Η καρέκλα του τελευταίου στο υπουργείο Οικονομικών τρίζει μετά την πύρρειο νίκη του κόμματός, την ισχυρή επίδοση των Φιλελευθέρων και το “nein” των Σοσιαλδημοκρατών σ’ ένα νέο μεγάλο συνασπισμό.
Στο υπουργείο του ήδη πέφτουν στοιχήματα ότι σύντομα θα έχουν νέο αφεντικό. Η πρόταση του Χριστιανοδημοκράτη Ευρωπαίου Επιτρόπου Γκίντερ Ότινγκερ να αναλάβει ο Σόιμπλε την προεδρία της Μπούντεσταγκ -πρόταση που ασπάστηκε και το ηγετικό στέλεχος των Χριστιανοκοινωνιστών, Αλεξάντερ Ντόμπριντ- αφήνει ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα -πόσω μάλλον που η Μέρκελ προσωπικά θα ήθελε να του προσφέρει τη θέση αυτή, σύμφωνα με πηγές από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της CDU.
Ο ίδιος, βέβαια, δεν έδειξε μέχρι τώρα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το πόστο. Μπορεί ο πρόεδρος της βουλής να είναι σύμφωνα με το πρωτόκολλο το δεύτερο υψηλότερο κρατικό αξίωμα, αλλά η θέση αυτή απαιτεί πολλή οργανωτική εργασία καθώς και πολιτική ουδετερότητα -κι αυτά δεν αρκούν στον Σόιμπλε, που αρέσκεται μάλλον να ακούει τον εαυτό του, παρά να δίνει τον λόγο σε άλλους-.
Εξάλλου τα ερχόμενα χρόνια θα δοθεί μάχη για την εμβάθυνση της Ευρώπης κι ο έμπειρος πολιτικός θα ήθελε να συνδράμει. Αλλά το κόμμα του βγήκε αποδυναμωμένο από τις εκλογές κι οι Φιλελεύθεροι έχουν ήδη εκφράσει την επιθυμία να αναλάβουν το υπουργείο Οικονομικών. Στην FDP δεν ξεχνούν ότι το βέτο του Σόιμπλε στις φοροελαφρύνσεις που είχαν υποσχεθεί στην κομματική τους πελατεία, τους στοίχισε στις εκλογές του 2013 την είσοδο στη βουλή.
Η Μέρκελ από την άλλη δεν υποσχέθηκε σε κανέναν κάποιοιν υπουργικό θώκο πριν τις εκλογές, ούτε καν στον δημοφιλέστερο υπουργό της, τον Σόιμπλε. Την τελευταία τετραετία ο Σόιμπλε δυσκόλεψε πολύ την καγκελάριο με την κριτική του στο θέμα της διάσωσης της Ελλάδας και στο προσφυγικό. Φυσικά δεν μπορεί να τον αντιπαρέλθει, έτσι απλά. Αλλά ούτε εμφανίζεται διατεθειμένη να δώσει σκληρή μάχη για να τον κρατήσει στο πόστο του.
Ο Σόιμπλε βρίσκεται, ως εκ τούτου, αντιμετώπος μ’ ένα πελώριο δίλημμα: να δεχθεί να αναλάβει πρόεδρος της βουλής, που θα πρέπει να εκλεγεί μέχρι τις 24 Οκτωβρίου, ή να περιμένει την μοιρασιά των υπουργείων που μπορεί να καθυστερήσει σημαντικά με τον κίνδυνο να μείνει στο τέλος με άδεια χέρια;
Ως δεύτερο ισχυρότερο κόμμα σ’ έναν συνασπισμό Τζαμάικα οι Φιλελεύθεροι θα διεκδικήσουν το υπουργείο Οικονομικών. Κι αν το πάρουν τότε απομένει μόνον ένα υπουργείο που θα μπορούσε να ικανοποιήσει τον Σόιμπλε: εκείνο των Εξωτερικών. Αλλά αυτό μάλλον θα καταλήξει στους Πράσινους. Αλλά και το Εσωτερικών είναι καπαρωμένο από τους Χριστιανοκοινωνιστές σε περίπτωση συμφωνίας. Άρα, ποιο; Το υπουργείο Άμυνας; Για τον ισχυρότερο μέχρι τώρα υπουργό θα ήταν πολύ μικρή παρηγοριά....
Πηγή: Handelsblatt, DW, Die Welt, Der Spiegel, Rheinische Post