Η φράση του Εμανουέλ Μακρόν (την οποία εκστόμισε στην Αθήνα, στις 8 Σεπτεμβρίου) «δεν θα παραχωρήσω τίποτα στους τεμπέληδες, τους κυνικούς και τους ακραίους» έχει γράψει ιστορία στη Γαλλία.
Ο Εμανουέλ Μακρόν επικρίθηκε για τη φράση του από τα πολιτικά κόμματα, οι διαδηλωτές εναντίον των μεταρρυθμίσεών του κρατούσαν πλακάτ ως «Τεμπέληδες» και το θέμα παραμένει κυρίαρχο στον δημόσιο διάλογο. Ο ίδιος ο Μακρόν θέλησε να περιορίσει τη ζημιά και από το προεδρικό μέγαρο διέρρευσε η διόρθωση ότι ο Γάλλος πρόεδρος εννοούσε τους προκατόχους του που «από τεμπελιά» δεν προχώρησαν καμία μεταρρύθμιση πριν από αυτόν και όχι τους Γάλλους πολίτες.
Η ζημιά ωστόσο είχε γίνει και η φράση θα μείνει στα χρονικά της προεδρικής του θητείας.
Το έγκυρο σάιτ Slate το πήγε ακόμη πιο μακριά και σε ένα απίστευτα γλαφυρό άρθρο, μεταξύ σοβαρού και αστείου, προτείνει στον Εμανουέλ Μακρόν μια λύση στο πρόβλημα.
Ο δημοσιογράφος Ζαν-Μαρκ Προυστ έγραψε:
Δεν θα παραχωρήσω τίποτα στους τεμπέληδες, τους κυνικούς και τους ακραίους. Πολλοί σοκαρίστηκαν από τη φράση του. Ισχυρίστηκαν ότι οι Γάλλοι δεν είναι τεμπέληδες. Και ότι δεν είναι ευγενικό να μιλάει κάποιος έτσι. Εγώ ωστόσο δεν σοκαρίστηκα, τα σοκ με κουράζουν. Και κατά βάθος, όλοι ξέρουμε ότι η Γαλλία είναι μια χώρα τεμπέληδων, ίσως η πρώτη παγκόσμια δύναμη των τεμπέληδων. Δεν το λέω εγώ, το λένε τα βιβλία της ιστορίας μας.
Διότι ποια άλλη χώρα μπορεί να υπερηφανεύεται ότι δεν είχε έναν αλλά πολλούς τεμπέληδες βασιλιάδες; Δεν είναι Γάλλος αυτός που έθεσε τα θεμέλια του δικαιώματος στην τεμπελιά; [Πολ Λαφάργκ «Το δικαίωμα στην τεμπελιά»]. Μόνο στη Γαλλία δεν ζήσαμε το «Ετος 01, η επανάσταση της σιέστας;» [Ταινία του Ζακ Ντουαγιόν]. Εμείς δεν είμαστε οι πρωταθλητές των απεργιών, των πληρωμένων διακοπών, του 35ώρου; Είναι τυχαίο, νομίζετε, ότι η Γαλλία είναι ο πρώτος τουριστικός προορισμός παγκόσμια, με την έννοια ότι ο τουρισμός είναι μια οικονομική δραστηριότητα αφιερωμένη στις διακοπές; Και επίσης εμείς δεν έχουμε δημιουργήσει την Κορσική, ένα νησί αποκλειστικά αφιερωμένο στην ανάπαυση;
Εμείς δεν λατρεύουμε το πέρασμα στη χειμερινή ώρα που μας επιτρέπει να κοιμηθούμε 60 πολύτιμα λεπτά περισσότερο; Εμείς οι Γάλλοι δεν κάναμε το βιβλίο «Καλημέρα τεμπελιά» ένα μπεστ σέλερ; [«Καλημέρα τεμπελιά: Η τέχνη και η αναγκαιότητα να κάνεις τα λιγότερα δυνατά σε μια δουλειά», της Corinne Maier, 2004]. Εξάλλου η Γαλλία είναι γεμάτη από αριστουργήματα αφιερωμένα στην τεμπελιά: Boudu sauvé des eaux (Jean Renoir), Alexandre le bienheureux (Yves Robert), «Sois fainéant» (Coluche), «Et bailler et dormir» (Eddie Constantine), «Le Travail c'est la santé» (Henri Salvador)... Ακόμη και το βιβλίο του Γκι ντε Μοπασάν Bel Ami είναι ένα εγκώμιο του καναπέ, ενώ το «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο» του Προυστ είναι ένα μυθιστόρημα που γράφηκε στο κρεβάτι.
Η βαριεστημάρα μάς είναι τόσο απαραίτητη ώστε ξοδεύουμε περιουσίες στους ψυχαναλυτές, αυτές τις ιδιοφυΐες που κατορθώνουν να μας κάνουν να πληρώνουμε το ντιβάνι που ξαπλώνουμε. Είμαστε ένας λαός της τεμπελιάς [Δες το βιβλίο του καθηγητή André RAUCH, «Paresse, histoire d’un péché capital» -«Τεμπελιά, η ιστορία μιας αμαρτίας από τη Βίβλο ως σήμερα»]. Επιπλέον, δεν τολμώ να φανταστώ πόσα ξοδεύουμε στη Γαλλία σε υπνωτικά χάπια και ηρεμιστικά.
Κύριε Πρόεδρε,
Με όλο τον σεβασμό, έχετε άδικο να μη θέλετε να παραχωρήσετε τίποτα στους τεμπέληδες. Οι παρασιτικοί είναι η ψυχή της Γαλλίας, η ξάπλα βρίσκεται στο DNA μας, το σύρσιμο αποτελεί την εθνική μας μεγαλοφυΐα. Πιστέψτε με, θα κερδίσετε πολλά αν χρησιμοποιήσετε την απάθειά σας για να κάνετε τις μεταρρυθμίσεις σας. Δεν μπορεί να κυβερνήσει κάποιος εναντίον του λαού του, ακόμη κι αν αυτός είναι κοιμισμένος.
Για να σας πείσω, θα ήθελα να σας μιλήσω για τη ρόδα. Η ρόδα -είμαι βέβαιος- εφευρέθηκε από έναν τεμπελχανά. Από έναν τύπο ο οποίος βαρέθηκε να κουβαλάει πέτρες με τα χέρια ή με ένα σχοινί. Αυτός ο τύπος είπε κάποια μέρα στον εαυτό του ότι θα υπήρχε τρόπος να τραβήξεις ένα βάρος και εφηύρε τη ρόδα. Και επειδή σίγουρα ήταν και πιο ξύπνιος από τους άλλους, τους το πούλησε ως εξής: εφηύρα έναν τρόπο για να δουλεύετε λιγότερο και αν θέλετε να σας τον δώσω, τότε κουβαλήστε αυτές τις πέτρες για μένα. Οι άλλοι είπαν ναι και εκείνος πήγε να πάρει έναν υπνάκο.
Καταλαβαίνετε τι εννοώ, κύριε Πρόεδρε; Αυτός ο τύπος ήταν ένας τεμπελχανάς, δηλαδή μια ιδιοφυΐα, δηλαδή ένας Γάλλος.
Οι τεμπέληδες κάνουν τον κόσμο να γυρίζει
Δεν χρειάζεται να σκεφθεί κανείς πολύ για να καταλάβει ότι όλες οι εφευρέσεις που μεταμόρφωσαν τον κόσμο ήταν έργο τεμπέληδων. Γιατί έφτιαξαν γέφυρες; Μα για να αποφύγουν τα χιλιόμετρα με τα πόδια ή κολυμπώντας. Γιατί εφηύραν το αυτοκίνητο; Μα για να μετακινούνται με τα οπίσθια σε μια πολυθρόνα. Γιατί εφηύραν το τόξο, το κανόνι, το ντουφέκι, το drone; Μα για να μπορούν να σκοτώνουν τον διπλανό τους ενώ είναι αναπαυτικά καθισμένοι στον πύργο τους ή πίσω από το κομπιούτερ τους. Γιατί εφηύραν το βιβλίο, ή το κρεβάτι; Να μην επαναλαμβάνω δέκα φορές, εκατό φορές, δέκα χιλιάδες φορές τα ίδια: για να κοιμούνται.
Δεν χρειάζεται να σας πω πόσο πλούτο και πόσες θέσεις εργασίας δημιούργησαν αυτές οι εφευρέσεις. Προφανώς κολοσσιαίο. Γιατί ο τεμπέλης είναι επιχειρηματίας. Ο βαριεστημένος είναι παραγωγικός. Η εθνική start-up είναι χαλαρή. Μοντέλο μας είναι η ακινησία. Για να μη δουλέψει, ο κλοσάρ καταναλώνει τόνους ενέργειας.
Σκεφτείτε τον Gaston Lagaffe, λύριε Πρόεδρε, αυτόν τον Βέλγο ήρωα, τόσο γκαφατζή και τεμπέλη που θα έπρεπε να είναι Γάλλος. Η ζωή του υπήρξε μια αιώνια μάχη βαρεμάρας. Εφηύρε σχεδόν τα πάντα ώστε να κάνει όσο το δυνατόν λιγότερα. Για να αποφύγει τη δουλειά, ο Gaston Lagaffe σκεφτόταν αδιάκοπα πώς θα κερδίσει σε παραγωγικότητα. Οι οικονομολόγοι θα έπρεπε να τον αναφέρουν ως παράδειγμα στους φοιτητές τους και ο ΣΕΒ θα έπρεπε να τον καλεί στα σεμινάριά του.
Και όταν παρατηρώ τον κόσμο των start-up, όπου η δημιουργία πλούτου έγκειται κυρίως χάρη στις υπηρεσίες από το σπίτι, ε τότε λέω ότι οι τεμπελχανάδες έχουν μέλλον μπροστά τους.
Καινοτομήστε, κύριε Πρόεδρε. Εμπιστευτείτε την ανάπτυξη σε νωχελικούς ώστε να δώσετε μεγαλύτερη δυναμική. Μεταμορφώστε την ιστοσελίδα σας «France stratégie» [Εργαστήριο Ιδεών, σελίδα του Γάλλου πρωθυπουργού] σε «France léthargie» [«Η Γαλλία σε λήθαργο»]. Απαιτήστε τη μη-δράση, εμψυχώστε τη χαλαρότητα. Γίνετε ο πρόεδρος της Γαλλίας που κοιμάται νωρίς.