Οσο πλησιάζει η ώρα της τρίτης αξιολόγησης τόσο πιο έντονα εγείρονται τα ερωτηματικά για το αν η Ελλάδα θα καταφέρει να σταθεί στα πόδια της μετά το τέλος του προγράμματος, επισημαίνει το πρακτορείο Bloomberg.
Σε εκτενές δημοσίευμα με τίτλο «ήρθε η ώρα της αξιολόγησης του προγράμματος στην Ελλάδα και οι αγορές είναι επιφυλακτικές και πάλι» το διεθνές πρακτορείο σημειώνει ότι το έγκαιρο κλείσιμο της αξιολόγησης είναι κομβικής σημασίας για τους επενδυτές και την πορεία της χώρας.
Οπως αναφέρει, παρά τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, ότι η αξιολόγηση, θα ολοκληρωθεί τον Νοέμβριο οι ανησυχίες ότι και αυτή η αξιολόγηση, όπως και οι δύο προηγούμενες, θα "τραβήξει" μέχρι το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο, έχει προκαλέσει ένα νέο κύκλο πιέσεων στην αγορά.
Η προηγούμενη εβδομάδα ήταν η χειρότερη από τον Ιούνιο του 2016 για τις ελληνικές μετοχές.
«Η αγορά έχει ξεμείνει από καταλύτες και η έλευση της τρίτης αξιολόγησης έχει αναζωπυρώσει αντανακλαστικά αβεβαιότητας, ιδιαίτερα στις μετοχές», αναφέρει ο Θανάσης Δρογώσης, της Pantelakis Securities.
Κομβικής σημασίας το χρονοδιάγραμμα
Με δηλώσεις του στο πρακτορείο, ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, Νίκος Βέττας, εκτιμά ότι «η κυβέρνηση φαίνεται πρόθυμη να προχωρήσει με την τρίτη αξιολόγηση χωρίς τις καθυστερήσεις του παρελθόντος» και προσθέτει ότι η ελληνική οικονομία είναι σε ήπια τροχιά ανάκαμψης, «βοηθούμενη από ένα καλό έτος για τον τουρισμό και άλλες τέτοιες αυξήσεις στην εξωτερική ζήτηση».
Οι αγορές είναι λιγότερο αισιόδοξες. Η αξιολόγηση επισήμως ξεκινάει στα μέσα Οκτωβρίου και ο πρωθυπουργός Α. Τσίπρας δήλωσε τη Δευτέρα ότι η Ελλάδα σκοπεύει να ολοκληρώσει την αναγκαία οικονομική αναδιοργάνωση μέχρι το Νοέμβριο.
Όπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα, η Ελλάδα έχει μπροστά της δύο πιθανές εκβάσεις. Αξιωματούχοι από την κυβέρνηση και από τους πιστωτές, υποστηρίζουν πως σκοπός είναι να ολοκληρωθεί η τρίτη αξιολόγηση μέχρι το τέλος του χρόνου, κάτι που θα προσέφερε στη χώρα το χρόνο για να συγκεντρώσει περισσότερα κεφάλαια στην αγορά και θα άνοιγε το δρόμο για επιτυχημένη έξοδο από το πρόγραμμα.
Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης μέχρι το τέλος της χρονιάς ή ακόμη και τους πρώτους μήνες της επόμενης, θα βοηθούσε την Ελλάδα να κερδίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών που της είναι απαραίτητη.
Παρατεταμένες διαπραγματεύσεις θα μπλοκάρουν τις προσπάθειες για έξοδο από το πρόγραμμα
Παρατεταμένες διαπραγματεύσεις, από την άλλη, θα μπορούσαν να επηρεάσουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών και να παρεμποδίσουν τις προσπάθειες της χώρας να βγει από το πρόγραμμα το επόμενο καλοκαίρι και να χρηματοδοτήσει τον εαυτό της.
«Οι επενδύσεις βρίσκονται σε πολύ χαμηλό επίπεδο και ως εκ τούτου, η Ελλάδα αναπτύσσεται πολύ βραδύτερα από ό,τι θα έπρεπε και στην πραγματικότητα, με πιο βραδύ ρυθμό από ό,τι πολλοί από τους εταίρους της στην ευρωζώνη», τόνισε ο Ν. Βέττας.
Σημειώνεται ότι οι ελληνικές επενδύσεις ήταν στάσιμες το 2016 και μειώθηκαν στα δύο πρώτα τρίμηνα της χρήσης.'
Καμία ελάφρυνση χρέους
Εάν το πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας λήξει προτού η χώρα ολοκληρώσει όλες τις μεταρρυθμίσεις που έχει συμφωνήσει, θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τα σχέδια για ελάφρυνση χρέους από την ευρωζώνη, κάτι που η κυβέρνηση επιδιώκει εδώ και χρόνια.
Οι εταίροι της Ελλάδας συμφώνησαν να ελαφρύνουν το χρέος της χώρας στο τέλος του προγράμματος, με την προϋπόθεση ότι θα ολοκληρωθούν με επιτυχία οι συμφωνηθείσες μεταρρυθμίσεις.
Δύσκολες αποφάσεις
Στο μεταξύ, πολιτικά επίμαχα ζητήματα όπως οι ιδιωτικοποιήσεις, η αναμόρφωση της δημόσιας διοίκησης, αλλά και μια αναδιάρθρωση στην αγορά εργασίας, μπορεί να ανακύψουν στις επερχόμενες διαπραγματεύσεις.
Η διαχείριση των κόκκινων δανείων των ελληνικών τραπεζών επίσης αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο, όπως και η αναδιάρθρωση των κοινωνικών παροχών. Η κυβέρνηση Τσίπρα δεν έχει βρει ακόμη πόρους στον προϋπολογισμό, για να αποφύγει να «κόψει» δημοφιλή προνόμια.
Η απαίτηση του ΔΝΤ για έλεγχο ποιότητας του ενεργητικού των ελληνικών τραπεζών ίσως είναι ένα ακόμη σημείο σύγκρουσης, αυτή τη φορά μεταξύ του Ταμείου και της ΕΚΤ. Η ελληνική κυβέρνηση και η Φρανκφούρτη υποστηρίζουν πως μια τέτοια αξιολόγηση θα είναι επιβλαβής για τις τράπεζες της χώρας, γιατί χρειάζεται να εστιάσουν στην αντιμετώπιση των NPL.
Μια λύση, προσθέτουν, ίσως είναι να περιμένουμε τα αποτελέσματα των τακτικών stress tests που αναμένονται πριν το τέλος του προγράμματος, χωρίς νέο έλεγχο ποιότητας.
Κρίσιμες οι γερμανικές εκλογές
Κάποιοι εξωτερικοί παράγοντες επίσης μπορεί να έχουν σημαντικές συνέπειες στις συζητήσεις -και κυρίως οι γερμανικές εκλογές.
Το ΔΝΤ έχει συμφωνήσει κατ’ αρχήν στην παράταση νέων δανείων στην Ελλάδα, αλλά η συμμετοχή του στο πρόγραμμα εξακολουθεί να εξαρτάται από το αν η ευρωζώνη θα αναδιαρθρώσει το χρέος, περισσότερο απ’ ότι είχε την πρόθεση μέχρι στιγμής να κάνει.
Αυτό σημαίνει ότι, για να εμπλακεί άμεσα το Ταμείο και ουσιαστικά να δώσει κεφάλαια διάσωσης στην Αθήνα, η ευρωζώνη θα πρέπει να κάνει ακόμη περισσότερα από αυτά που έχει πει, για να μετριάσει το χρέος της Ελλάδας -κάτι στο οποίο πολλές χώρες, μεταξύ τους και η Γερμανία, έχουν μέχρι τώρα αντιδράσει έντονα.
Αυτό που είναι στο χέρι της Ελλάδας, είναι να διασφαλίσει πως η αξιολόγηση θα προχωρήσει όσο καλύτερα γίνεται, σχολίασε Έλληνας αξιωματούχος.
«Αυτή τη στιγμή, δύο συστατικά είναι απαραίτητα», συνόψισε ο Βέττας. «Να αποφευχθούν τυχόν ενέργειες που θα ενίσχυαν τον κίνδυνο να εκτροχιαστεί το πρόγραμμα και να επιμείνουμε σε μεταρρυθμίσεις που θα περιορίσουν τη γραφειοκρατία στο δημόσιο τομέα και θα προσελκύσουν νέες επενδύσεις».