Σοβαρές διαφωνίες έχουν προκύψει μεταξύ Σταύρου Θεοδωράκη και Φώφης Γεννηματά για την διαδικασία που θα ακολουθεί ως την εκλογή νέου αρχηγού στην κεντροαριστερά αλλά και για τον πολιτικό στόχο του νέου εγχειρήματος.
Οι τελευταίες διαφωνίες καταγράφονται σε ανακοίνωση του επικεφαλής του επιτελείου του Σταύρου Θεοδωράκη, Δημήτρη Τσιόδρα:
«Η προσπάθεια δημιουργίας του «νέου ενιαίου πολιτικού φορέα» μπαίνει στην τελική ευθεία. Το ενδιαφέρον των πολιτών μέρα με την ημέρα αυξάνεται. Και υπάρχει ανάγκη να διατυπωθούν, για άλλη μια φορά, τα όσα έχουν συμφωνηθεί μεταξύ του καθηγητή Ν.Κ.Αλιβιζάτου και των αρχηγών των δύο κοινοβουλευτικών κομμάτων (της ΔΗΣΥ και του Ποταμιού). Αρχές που έχουν αποτυπωθεί και στο έγγραφο με τίτλο «Βασικοί κανόνες της εκλογικής διαδικασίας» το οποίο δημοσιοποιήθηκε από τον Ν.Κ.Αλιβιζάτο το πρωί της 1ης Σεπτεμβρίου.
1.Οι εκλογές αφορούν την εκλογή επικεφαλής ενός «νέου ενιαίου πολιτικού φορέα».
Αυτή είναι και η διατύπωση που χρησιμοποιεί ο Νίκος Αλιβιζάτος από την έναρξη της διαδικασίας. Βεβαίως ο κάθε υποψήφιος μπορεί να δίνει στο «νέο ενιαίο πολιτικό φορέα» το δικό του στίγμα. Άλλος να μιλάει για κεντροαριστερά, άλλος για κέντρο, άλλος για σοσιαλδημοκρατία κ.ο.κ. Όμως υποχρέωση όλων είναι να σέβονται το «νέο» και «ενιαίο» του εγχειρήματος και να μην το εμφανίζουν ως εξέλιξη ή διεύρυνση κάποιου εκ των υφιστάμενων πολιτικών σχηματισμών.
2.Στη δημιουργία του «νέου ενιαίου πολιτικού φορέα» πρέπει να συμμετέχουν όσο το δυνατόν περισσότεροι πολίτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Έχει συνομολογηθεί ότι θα εξαντλήσουμε όλα τα μέσα για να έχουν οι πολίτες πρόσβαση σε κλασικές και ηλεκτρονικές κάλπες.
Κλασικές κάλπες θα στηθούν σε όλες τις περιοχές της χώρας και θα είναι ηλεκτρονικά συνδεδεμένες έτσι ώστε να μην μπορεί κάποιος να ψηφίσει και να ξαναψηφίσει.
Παράλληλα όσοι θέλουν θα μπορούν να ψηφίσουν εξ αποστάσεως από τον υπολογιστή τους, το tablet ή το smartphone.
Συγκεκριμένα στους «Βασικούς κανόνες» αναφέρεται: «Προκειμένου να ενθαρρύνει τη συμμετοχή στην ψηφοφορία του μεγαλύτερου δυνατού αριθμού εκλογέων της νεότερης ιδίως γενιάς, η Επιτροπή έχει αποφασίσει να εξαντλήσει όλες τις τεχνικές δυνατότητες ώστε, εκτός από την δια ζώσης ψηφοφορία, να διεξαχθεί και ψηφοφορία εξ αποστάσεως».
Πουθενά δεν έχει διατυπωθεί ως προϋπόθεση για την εξ αποστάσεως ψηφοφορία να έχει προηγηθεί αυτοπρόσωπη παρουσία του ψηφοφόρου. Αυτό άλλωστε θα αναιρούσε την όλη χρησιμότητα της εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής ψηφοφορίας.
3.Στην εκλογική διαδικασία μπορούν να μετέχουν φίλοι και μέλη του υπό ίδρυση πολιτικού φορέα, με την εγγύηση ότι οι κατάλογοι των φίλων θα καταστραφούν μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Συγκεκριμένα στο κείμενο με τους «Βασικούς Κανόνες» ορίζεται: «Με ευθύνη της Εφορευτικής Επιτροπής, σε κάθε εκλογικό τμήμα θα τηρούνται δυο καταστάσεις: στην πρώτη θα καταχωρούνται τα στοιχεία όλων όσων θα ψηφίσουν και στη δεύτερη μόνον όσων από τους ψηφίζοντες δηλώσουν ότι επιθυμούν να συμμετάσχουν στις διαδικασίες για την ίδρυση του νέου κόμματος. Με ευθύνη της Επιτροπής, ο πρώτος κατάλογος θα καταστραφεί δυο μήνες μετά την ψηφοφορία, ενώ ο δεύτερος θα αποτελέσει τη βάση για να καταρτισθεί το Μητρώο Μελών του νέου ενιαίου πολιτικού φορέα».
4.Οι αρχηγοί της ΔΗΣΥ και του Ποταμιού έχουν συμφωνήσει ότι το πρόσωπο που εγγυάται την ευρύτητα και το αδιάβλητο του όλου εγχειρήματος είναι ο καθηγητής Ν.Κ.Αλιβιζάτος.
Εμπιστοσύνη στο πρόσωπο του Ν.Κ.Αλιβιζάτου εξέφρασαν στη συνέχεια και όλοι ανεξαιρέτως οι υποψήφιοι αρχηγοί γεγονός που καθιστά τον ρόλο του αναντικατάστατο.
Η Επιτροπή και οι υποεπιτροπές που έχουν συγκροτηθεί λειτουργούν υπό την εποπτεία και ευθύνη του και κανένα μέλος τους δεν δύναται να υποκαταστήσει τον Ν.Κ.Αλιβιζάτο.
Είναι σημαντικό ότι η συντριπτική πλειοψηφία των υποψηφίων, συμφωνούν με τις τέσσερις αυτές, σταθερές αρχές, του εγχειρήματος. Άλλωστε ο προοδευτικός χώρος διαπνέεται ακριβώς από αυτές τις δημοκρατικές αρχές, της διαφάνειας και της συμμετοχής.
Τα μέλη της Επιτροπής και των υποεπιτροπών καθώς και όσα στελέχη του χώρου έχουν ακόμη δισταγμούς και επιφυλάξεις, οφείλουν να αποδεχθούν τα συμφωνηθέντα και να συνταχθούν με την πλειοψηφία.
Ιδιαιτέρως για το θέμα της εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, επισημαίνεται ότι οι ειδικοί που κλήθηκαν από την Επιτροπή εγγυήθηκαν πλήρως τη διασφάλιση του αδιάβλητου της ψηφοφορίας.
Ας δώσουμε λοιπόν σε όσο το δυνατόν περισσότερους προοδευτικούς πολίτες τη δυνατότητα να συμμετέχουν και να εκφραστούν.
Η πορεία για την δημιουργία του «νέου» και «ενιαίου» προοδευτικού Κινήματος έχει ξεκινήσει και τίποτα δεν μπορεί να την ανακόψει.
Δημήτρης Τσιόδρας
Επικεφαλής επιτελείου Σταύρου Θεοδωράκη
Στην ανακοίνωση του Ποταμιού το ΠΑΣΟΚ απάντησε «Οχι».
Σε άτυπη ενημέρωση που διοχέτευσε η Χ. Τρικούπη επισημαίνεται ότι με την πρόταση για εξ αποστάσεως ηλεκτρονική ψηφοφορία που ζητάει το Ποτάμι δεν διασφαλίζεται το αδιάβλητο της εκλογής, η μυστικότητα της ψήφου και η εγκυρότητα του ηλεκτρονικού συστήματος.
Το ΠΑΣΟΚ δεν είναι αρνητικό στην εξ αποστάσεως ηλεκτρονική ψηφοφορία την οποία έχει προτείνει ο Στ. Θεοδωράκης, αλλά επιθυμεί να υπάρξουν διασφαλίσεις.
«Δεν εμπιστευόμαστε την εξ αποστάσεως ψηφοφορία χωρίς την πλήρωση βασικών εγγυήσεων. Και αυτές παρά τις προσπάθειες του κ Αλιβιζάτου δεν έχουν δοθεί» αναφέρει το ΠΑΣΟΚ και επικαλείται την τοποθέτηση του επικεφαλής της Singular Ανδρέα Δρυμιώτη ο οποίος ενώπιον της Επιτροπής, ο οποίος σε σχετική ερώτηση απάντηση ότι δεν μπορεί να διασφαλιστεί ότι κάποιος δεν θα ψηφίσει και για αλλά πρόσωπα. «Κορυφαία και θεμελιώδης εγγύηση είναι η προηγηθείσα αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα ενώπιον εφορευτικής επιτροπής και η παραλαβή του αποκλειστικού γι’ αυτόν κωδικού (pin)» επιμένει το ΠΑΣΟΚ.
Ταυτόχρονα η Χ. Τρικούπη διαμηνύει ότι δεν προτίθεται να κάνει πίσω ούτε στο θέμα της ημερομηνίας εκλογής (5 Νοεμβρίου και 12 Νοεμβρίου) καθώς «είναι ανεπίτρεπτη κάθε παράταση της εσωστρέφειας» όπως σημειώνει.
Ενώ διευκρινίζει ότι τα εκλογικά κέντρα θα πρέπει να τοποθετηθούν σε Καποδιστριακούς και όχι Καλλικρατικούς δήμους σε 1.400 χώρους σε όλη την επικράτεια.
Αναλυτικά το non paper του ΠΑΣΟΚ για τις διαδικασίες εκλογής του επικεφαλής της Κεντροαριστεράς
«Οι θέσεις μας είναι πεντακάθαρες.
Η πρώτη. Προτείναμε και έχει γίνει αποδεκτός από όλες τις πλευρές ο χρόνος διεξαγωγής των εκλογών. Η Κυριακή 5 Νοεμβρίου 2017. Και σε περίπτωση μη επίτευξης απόλυτης πλειοψηφίας από κανέναν υποψήφιο, επαναληπτικές εκλογές την Κυριακή 12 Νοεμβρίου 2017. Αυτό το χρονοδιάγραμμα δεν ανατρέπεται ή τροποποιείται. Η χώρα περνάει εξαιρετικά δύσκολες στιγμές. Η ανάγκη απαντήσεων στα προβλήματα είναι επιτακτική. Και είναι ανεπίτρεπτη κάθε παράταση της εσωστρέφειας.
Η δεύτερη. Προτείναμε και έχουν γίνει αποδεκτά δύο βασικά κριτήρια. Οι εκλογές να είναι αδιάβλητες και να επιδιωχθεί η μεγαλύτερη δυνατή προσέλευση.
Η τρίτη. Προτείναμε και έχει γίνει αποδεκτό να έχουμε τη μεγαλύτερη δυνατή κάλυψη της χώρας σε εκλογικά κέντρα. Ως βάση θεωρούμε τους Καποδιστριακούς (και όχι τους Καλλικρατικούς) δήμους. Δηλαδή προτείνουμε να στηθούν κάλπες σε 1400 περίπου χώρους. Στους Καλλικρατικούς δήμους οριοθετούνται πάρα πολύ μεγάλες περιοχές που δεν διευκολύνουν την προσέλευση των πολιτών, που θέλουν να συμπράξουν στο νέο αυτό ιστορικό εγχείρημα.
Η τέταρτη. Προτείναμε και έχει γίνει αποδεκτό να ψηφίζει ο εκλογέας στο πλησιέστερο εκλογικό τμήμα, στο οποίο αυτός βρίσκεται κατά την ημέρα των εκλογών και όχι στο εκλογικό τμήμα του δήμου, στους εκλογικούς καταλόγους του οποίου είναι γραμμένος.
Η πέμπτη. Προτείναμε και έχει γίνει αποδεκτή η ηλεκτρονική διαδικασία (on line) με φυσική παρουσία στην κάλπη. Με την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος του εκλογέα διαγράφεται το όνομά του από τους ηλεκτρονικούς καταλόγους. Έτσι αποτρέπονται οι διπλοψηφίες και κάθε άλλη ανεπίτρεπτη επιχείρηση νόθευσης του εκλογικού αποτελέσματος.
Η έκτη. Προτείναμε και πρέπει να γίνει αποδεκτή η διευκόλυνση άσκησης του εκλογικού δικαιώματος από τους Έλληνες του εξωτερικού με τη συνεργασία των Ελληνικών Προξενείων.
Η έβδομη. Όσον αφορά την ηλεκτρονική εξ αποστάσεως ψηφοφορία. Ζητήσαμε να μελετηθεί, ώστε να διασφαλιστεί το αδιάβλητο της εκλογής, η μυστικότητα της ψήφου, η εγκυρότητα του ηλεκτρονικού συστήματος. Έχουμε υπόψη μας τα ακόλουθα δεδομένα.
(α) Σε καμία χώρα, στην δεν εφαρμόζεται η ηλεκτρονική και εξ αποστάσεως ψηφοφορία. Σε μία μόνον χώρα εφαρμόζεται. Στην Εσθονία. Αλλά εκεί προηγήθηκε πιλοτική εφαρμογή σε ορισμένους δήμους, καθώς και άλλες δοκιμασίες του συστήματος, που κράτησαν αρκετά χρόνια. Η κυριότερη, όμως, εγγύηση για το αδιάβλητο είναι η προηγούμενη αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα για την παραλαβή του ειδικού κωδικού (pin).
(β) Τον τελευταίο χρόνο διεξήχθηκαν εκλογές για την ανάδειξη ηγέτη στα σοσιαλιστικά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα τριών Ευρωπαϊκών χωρών. Σε κανένα από αυτά δεν εφαρμόστηκε η ηλεκτρονική εξ αποστάσεως ψηφοφορία. Η λογική είναι απλή. Η συμμετοχή στις κορυφαίες αυτές διαδικασίες προϋποθέτει επίδειξη της θέλησης του εκλογέα να συμμετάσχει ενεργά σε αυτές. Και μια πρώτη προϋπόθεση και εγγύηση είναι η αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα.
(γ) Η εξ αποστάσεως ηλεκτρονική ψηφοφορία επιχειρήθηκε να εισαχθεί στις εκλογές ενός κρατιδίου της Ομοσπονδιακής Γερμανίας. Το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας (ένα Δικαστήριο που έχει πανευρωπαϊκό κύρος) έκρινε τη διαδικασία αντισυνταγματική ως προς δύο αρχές. Την αρχή της δημοσιότητας της εκλογικής διαδικασίας και την αρχή της μυστικότητας της ψήφου. Το Ανώτατο αυτό Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι «ο μέσος πολίτης δεν έχει τις τεχνικές γνώσεις για να ελέγξει αν τελικά προσμετρήθηκε η ψήφος του, αν το σύστημα δεν έπαθε τεχνική βλάβη, αν δεν υπήρξε παρέμβαση τεχνικού με ειδικές γνώσεις που να επηρεάσει το αποτέλεσμα (hacker). Επίσης αποφάνθηκε ότι δεν αρκεί να έχει γίνει προέλεγχος των μηχανημάτων σε συνθήκες δημοσιότητας, ότι δηλαδή τα μηχανήματα πληρούν (αφηρημένα και όχι in concerto) τις ελάχιστες τεχνικές προδιαγραφές ασφάλειας.
(δ) Ουδεμία από τις μεγάλες εταιρείες κινητής τηλεφωνίας δηλώνει ότι έχει εμπειρία σε εξ αποστάσεως ψηφοφορία τόσο μεγάλου εγχειρήματος. Δύο εταιρείες έχουν απαντήσει αρνητικά αφού, μεταξύ άλλων, δεν μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια της διαδικασίας . Η τρίτη εταιρεία δήλωσε ότι το μελετάει.
(ε) Από ορισμένους προτάθηκε να χρησιμοποιηθεί ένα σύστημα εξ αποστάσεως ψηφοφορίας, που χρησιμοποιήθηκε στις τελευταίες Πρυτανικές εκλογές. Δηλαδή ένα σύστημα με κλειστό εκ των προτέρων μητρώο, για το οποίο προηγήθηκε ταυτοποίηση των συμμετεχόντων με αυτοπρόσωπη παρουσία. Εμείς επιδιώκουμε τη συμμετοχή εκατοντάδων χιλιάδων από έναν πληθυσμό εκατομμυρίων και μάλιστα χωρίς να υπάρχει μητρώο, χωρίς έγκυρη ταυτοποίηση. Τα μεγέθη δεν είναι συγκρίσιμα. Με επιπρόσθετο μειονέκτημα ότι ο server αυτού του συστήματος βρίσκεται στο Υπουργείο Παιδείας. Μια προοπτική που δεν τη διαπραγματευόμαστε, για ευνόητους λόγους.
Η όγδοη. Δεν εμπιστευόμαστε την εξ αποστάσεως ψηφοφορία χωρίς την πλήρωση βασικών εγγυήσεων. Και αυτές παρά τις προσπάθειες του κ Αλιβιζάτου δεν έχουν δοθεί. Χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση του κ. Δρυμιώτη ενώπιον της Επιτροπής, ο οποίος σε σχετική ερώτηση απάντηση ότι δεν μπορεί να διασφαλιστεί ότι κάποιος δεν θα ψηφίσει και για αλλά πρόσωπα. Κορυφαία και θεμελιώδης εγγύηση είναι η προηγηθείσα αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα ενώπιον εφορευτικής επιτροπής και η παραλαβή του αποκλειστικού γι’ αυτόν κωδικού (pin).
Και επισημαίνουμε ότι ούτε για τους Έλληνες του εξωτερικού θα υπάρξει πρόβλημα αυτοπρόσωπης παραλαβής pin, γιατί προβλέπονται ήδη παρά πολλά εκλογικά κέντρα σε όλο τον κόσμο.
Η ένατη και θεμελιώδης θέση μας. Η συμμετοχή στην εκλογική διαδικασία είναι πράξη υψίστης πολιτικής ευθύνης. Η αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα σε οποιαδήποτε φάση της διαδικασίας αποτελεί την ελάχιστη εγγύηση και απόδειξη αυτής της ευθύνης.