Το βλέμμα του στα αρχιτεκτονικά «στολίδια» της Αθήνας έστρεψε το AFP, επισημαίνοντας ότι τα νεοκλασικά του 19ου και 20ου αιώνα εξαφανίζονται λόγω της κρίσης.
Ο αριθμός τους μειώνεται γρήγορα, καθώς η μακρά και καταστροφική οικονομική κρίση της Ελλάδας δεν άφησε άλλη επιλογή στους περισσότερους, παρά να τα κατεδαφίσουν, αντί να πληρώσουν την ανακατασκευή τους, σημειώνει το δημοσίευμα.
«Εξαιτίας της κρίσης, είναι δαπανηρό και δύσκολο να επισκευαστούν τέτοια κτίρια. Δεν υπάρχει οικονομική βοήθεια από την ελληνική πολιτεία», δήλωσε στο AFP η Μαρία Δανιήλ, αρχιτέκτονας που ειδικεύεται σε κτίρια από τα τέλη του 19ου και της αρχές του 20ου αιώνα. «Οι άνθρωποι προτιμούν να τα εγκαταλείψουν ή να τα κατεδαφίσουν», συμπλήρωσε.
Η Αθήνα ουσιαστικά ξαναχτίστηκε από τους Βαυαρούς επί Οθωνα. Αλλά μόλις ένα μικρό ποσοστό εκείνων των κτιρίων υπάρχουν ακόμη, σημειώνει το δημοσίευμα. Ο αριθμός τους φτάνει περίπου τα 10.600 σύμφωνα με τη Monumenta. «Τα περισσότερα από αυτά είναι εγκαταλελειμμένα, κατεστραμμένα, γκρεμισμένα. Πάνω από το 80% τέτοιων κτιρίων δεν υπάρχει πλέον», δήλωσε η Ειρήνη Γρατσία, αρχαιολόγος και συνιδρύτρια της Monymenta.
Πολλά από αυτά τα κτίρια κατεδαφίστηκαν τη δεκαετία του '60 και του '70, μία περίοδο χαοτικής επέκτασης της ελληνικής πρωτεύουσας και αντικαταστάθηκαν από πολυκατοικίες, σχολιάζει το AFP. Ενα φαινόμενο που εξάλειψε τα περισσότερα νεοκλασικά που αποτελούσαν χαρακτηριστικό των αθηναϊκών δρόμων έως τότε.
Νόμος του 1983, με βάση τον οποίο οι ιδιοκτήτες των νεοκλασικών κτιρίων ήταν υποχρεωμένοι να αναλάβουν την ευθύνη για την αποκατάστασή τους, επιβράδυνε τις μπουλντόζες. Ομως, όταν ξέσπασε η οικονομική κρίση, οι ιδιοκτήτες για μία ακόμη φορά αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν αυτά τα κτίρια στη μοίρα τους, συνεχίζει το δημοσίευμα. Ως παράδειγμα αναφέρει το γεγονός ότι παρά τις προσπάθειες της Monumenta κατεδαφίστηκε πριν από δύο χρόνια ένα νεοκλασικό που είχε χτιστεί το 1875, το οποίο αποτελούσε ένα από τα τελευταία δείγματα της πρώτης αστικής ανάπτυξης της Αθήνας.
«Αυτά τα κτίρια είναι αριστουργήματα εκείνης της εποχής και όσα υπάρχουν ακόμη πρέπει να διατηρηθούν», τονίζει η κ. Γρατσία. «Η Αθήνα θα μπορούσε να παρουσιάζει τα εναπομείναντα αρχιτεκτονικά στολίδια και να προσελκύσει τουρίστες για όλα αυτά τα διαφορετικά στιλ», συμπληρώνει.
Ομως, το κόστος παραμένει τρομακτικά υψηλό. Ο Δημήτρης Ιωακείμ, ενοικιαστής σε κτίριο στιλ Μπαουχάους του 1935, διαμαρτύρεται για τους πολύ μεγάλους λογαριασμούς συντήρησης και την απροθυμία του ιδιοκτήτη να τους καλύψει. «Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες αυτών των σπιτιών τα πούλησαν τη δεκαετία του '90 για να μετακομίσουν στα προάστια, ή τα νοίκιασαν σε μετανάστες», συμπληρώνει.
Ωστόσο, η ραγδαία αναπτυσσόμενη βιομηχανία των μισθώσεων μικρής διάρκειας, τύπου Airbnb, δίνει ώθηση για την πώληση αυτών των κτιρίων σε ξένους επενδυτές, που τα ανακαινίζουν για να προσελκύσουν τουρίστες, σημειώνει το AFP. «Αυτό είναι μία λύση, αλλά υπάρχει ανάγκη για κάτι πιο μακροπρόθεσμο», σχολιάζει η κ. Δανιήλ.