Ένας μήνας έχει περάσει από τις 3:28 το μεσημέρι της 12ης Ιουνίου όταν 6,3 Ρίχτερ χτύπησαν τη νότια Λέσβο και ισοπέδωσαν το χωριό Βρίσα αλλά και προκάλεσαν εκτεταμένες ζημιές σε άλλα χωριά.
Ο καθηγητής Νίκος Ζούρος, επικεφαλής του εργαστηρίου εφαρμοσμένης γεωμορφολογίας και περιβαλλοντικής γεωλογίας του τμήματος γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου μιλά στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων για τις συνεχιζόμενες ερευνητικές εργασίες, με βασικό στόχο την κατανόηση και τη μελέτη του φαινομένου των συγκεντρωμένων σεισμικών βλαβών που παρουσιάστηκαν στο πολεοδομικό συγκρότημα του ιστορικού οικισμού της Βρίσας.
«Η συνέχιση της έρευνας», λέει ο κ. Ζούρος, «θα συμβάλει στην αποσαφήνιση κρίσιμων ζητημάτων όπως: Ποιοι παράγοντες και σε ποιο ποσοστό συνετέλεσαν στη συγκέντρωση βλαβών στη Βρίσα (σεισμική πηγή, γεωλογική δομή, ρήγματα, δόμηση των κτιρίων).
Τι πρέπει να γίνει για το μελλοντικό αντισεισμικό σχεδιασμό της περιοχής Πολιχνίτου – Πλωμαρίου. Πώς θα πρέπει να διαμορφωθεί το πλαίσιο αποκατάστασης του παραδοσιακού οικισμού της Βρίσας».
Η Ερευνητική Ομάδα του Πανεπιστημίου Αιγαίου που ασχολείται με θέματα αντιμετώπισης του σεισμικού κινδύνου, από την επομένη του σεισμού, την Τρίτη 13 Ιουνίου μέχρι και σήμερα πραγματοποιεί επιστημονικές παρατηρήσεις καθημερινά στην περιοχή Πλωμαρίου-Βρίσας-Πολιχνίτου προκειμένου να συγκεντρωθούν όλα τα απαραίτητα στοιχεία που θα συμβάλουν στην ανασυγκρότηση της περιοχής.
Συνεχής παρακολούθηση της σεισμικής δραστηριότητας
Αυτή την περίοδο βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικές ερευνητικές δράσεις του Πανεπιστημίου Αιγαίου σχετικά με τον σεισμό της 12ης Ιουνίου.
Παράλληλα βρίσκεται σε στενή συνεργασία και με άλλους ερευνητικούς φορείς για την εγκατάσταση και λειτουργία οργάνων που συμβάλουν για την συνεχή παρακολούθηση της σεισμικής δραστηριότητας στην περιοχή όπως το Εργαστήριο Γεωφυσικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τη Μονάδα «Ινστιτούτο Τεχνικής Σεισμολογίας και Αντισεισμικών Κατασκευών», το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου.
Χάρτης ενεργών ρηγμάτων και σεισμικότητας Λέσβου με τα επίκεντρα της σεισμικής ακολουθίας 10/6-11/7
Ερευνητές του Τμήματος Γεωγραφίας πραγματοποιούν συνεχείς παρατηρήσεις στην περιοχή Πλωμαρίου-Βρίσας-Πολιχνίτου σχετικά με την καταγραφή και των επιφανειακών εκδηλώσεων που προκάλεσε η σεισμική ακολουθία της 12ης Ιουνίου 2017.
Ιδιαίτερα μελετάται η μεγάλη ρηξιγενής ζώνη Πλωμαρίου - Βρίσας - Πολιχνίτου που εμφανίζει παρόμοια γεωμετρικά χαρακτηριστικά με το υποθαλάσσιο σεισμικό ρήγμα που ενεργοποιήθηκε κατά το σεισμό της 12ης Ιουνίου.
Το Τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου ανέλαβε επίσης την τρισδιάστατη χαρτογράφηση υψηλής ανάλυσης των βλαβών των κτιρίων του οικισμού Βρίσας Λέσβου από το σεισμό με χρηματοδότηση της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.
Χαρτογράφηση υψηλής ανάλυσης
«Η εφαρμογή μεθόδων χαρτογράφησης υψηλής ανάλυσης με την αξιοποίηση τεχνολογιών αιχμής μέσω εναέριας και επίγειας φωτογραμμετρίας, χρήση UAV – Drones, Laser Scanner και φωτογραφικών μηχανών, παρέχει πλήρως αξιόπιστα χωρικά δεδομένα, υψηλής διακριτικής ικανότητας (μικρότερης από 1 εκ.) σε τρεις διαστάσεις.
Τα δεδομένα αυτά μέσω κατάλληλων λογισμικών αποδίδουν τρισδιάστατα μοντέλα σε επίπεδο κτιρίου, ικανά να δώσουν μετρητικές πληροφορίες στους ειδικούς επιστήμονες που μελετούν τη σεισμική συμπεριφορά του κτιριακού αποθέματος και την εκτίμηση των βλαβών» λέει ο κ. Ζούρος.
Στο πλαίσιο της συνεργασίας με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ερευνητική Ομάδα του Εργαστηρίου Γεωφυσικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υπό τον καθηγητή Κώστα Παπαζάχο πραγματοποίησε μία προκαταρκτική σειρά από μετρήσεις πεδίου μέσα στο οικιστικό σύμπλεγμα της Βρίσας, σε ένα κάναβο θέσεων που καλύπτει όλη την περιοχή του χωριού, με μία μέση ισαπόσταση περίπου 100 μέτρων.
Οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν με τη χρήση δικτύου επτά σεισμομέτρων ευρέος φάσματος και αφορούσαν την καταγραφή φυσικού θορύβου για τουλάχιστον μια ώρα ανά θέση, αλλά και τη συλλογή αρκετών σεισμικών καταγραφών της ακολουθίας της Λέσβου (μετασεισμοί), η οποία ήταν σε εξέλιξη κατά τη διάρκεια των μετρήσεων.
«Οι καταγραφές αυτές θα επιτρέψουν την ενδελεχή μελέτη της πειραματικής απόκρισης των εδαφικών σχηματισμών, δηλαδή των πραγματικών εδαφικών ενισχύσεων της ισχυρής σεισμικής κίνησης στην περιοχή της Βρίσας» υποστηρίζει ο κ. Ζούρος. Και συνεχίζει: «Παράλληλα, το Εργαστήριο Γεωφυσικής ΑΠΘ εγκατέστησε νέο σεισμολογικό σταθμό σε χώρο του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Λέσβου στη Μυτιλήνη.
Ο σταθμός (με κωδικό LESV), έχει ήδη καταχωρισθεί στο Διεθνές Σεισμολογικό Κέντρο και διαθέτει δεδομένα σε ολόκληρη την ελληνική και διεθνή επιστημονική κοινότητα. Ο σταθμός αυτός συμβάλλει στην καλύτερη παρακολούθηση της σεισμικής δραστηριότητας πέρα από τους άλλους ήδη υφιστάμενους σταθμούς όπως ο σταθμός που είναι εγκατεστημένος στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου δάσους στο Σίγρι (SIGR)».
Ας σημειωθεί ότι ήδη το Πανεπιστήμιο Αιγαίου έχει συμβάλει τα τελευταία χρόνια σημαντικά στην διερεύνηση του σεισμικού κινδύνου στη Λέσβο μέσω της υλοποίησης ερευνητικών δράσεων, όπως προκύπτει από επιστημονικές δημοσιεύσεις, διδακτορικές διατριβές και ερευνητικά έργα που έχουν εκπονηθεί με αντικείμενο την αντιμετώπιση του σεισμικού κινδύνου.
Στα πλαίσια του ερευνητικού έργου «αξιοποίηση σύγχρονων μεθόδων των γεωεπιστημών στη διαχείριση του σεισμικού κινδύνου, με έμφαση στο δομημένο περιβάλλον των νησιών του Βορείου Αιγαίου Πελάγους» ήδη εκπονήθηκαν χάρτες σεισμικότητας και ενεργών ρηγμάτων των νησιών του Βορείου Αιγαίου στα πλαίσια του ΠΕΠ Βορείου Αιγαίου 2007 - 2013.
Οι χάρτες ενεργών ρηγμάτων και σεισμικότητας και το σύνολο της πληροφορίας έχει δημοσιευθεί και είναι διαθέσιμο για κάθε ενδιαφερόμενο.
Δημιουργήθηκε επίσης Γεωγραφική Βάση Δεδομένων, στην οποία έχουν καταχωρισθεί τα αποτελέσματα των ερευνών.
Χάρτης ενεργών ρηγμάτων και σεισμικότητας Λέσβου με τα επίκεντρα της σεισμικής ακολουθίας 10/6-11/7
πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ