Εκτός από τις περιπτώσεις που υπάρχει ξεκάθαρη ένδειξη για εξωσωματική γονιμοποίηση, συνήθως ο κύκλος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής για ένα ζευγάρι που έχει προβλήματα υπογονιμότητας ξεκινάει με σπερματέγχυση.
Πόσες πιθανότητες, όμως, έχει να συλλάβει με αυτό τον τρόπο ένα ζευγάρι; Πόσες φορές χρειάζεται να επαναλάβει τη διαδικασία; Και μήπως τελικά δε χρειάζεται να χάνει χρόνο και να προχωρήσει αμέσως σε εξωσωματική γονιμοποίηση. Ο Δρ Θάνος Παράσχος, γυναικολόγος – ενδοσκοπικός χειρουργός και μαιευτήρας, διευθυντής του Κέντρου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής EmBIO, εξηγεί τη διαφορά μεταξύ των δύο μεθόδων.
Στην εξωσωματική, η γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο πραγματοποιείται έξω από το σώμα της γυναίκας, στο εμβρυολογικό εργαστήριο και στη συνέχεια γίνεται η μεταφορά του εμβρύου που προκύπτει στη μήτρα. Στη μέθοδο της σπερματέγχυσης, το σπέρμα τοποθετείται στη μήτρα με στόχο να ταξιδέψει μόνο του ως τις σάλπιγγες και να γονιμοποιήσει το ένα ή περισσότερα ωάρια που παράγει η γυναίκα.
Ποιο είναι το ποσοστό επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης και ποιο της σπερματέγχυσης;
Στη σπερματέγχυση τα ποσοστά επιτυχίας είναι 8 ως 20% για κάθε προσπάθεια. Το ποσοστό που σας αναφέρω ποικίλει, επειδή εξαρτάται από την ηλικία της γυναίκας, τα φάρμακα που θα χρησιμοποιηθούν για πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας, αλλά και το πρόβλημα υπογονιμότητας που υπάρχει. Όσο αυξάνονται οι αποτυχημένες σπερματεγχύσεις, τόσο μειώνεται η πιθανότητα σύλληψης στις επόμενες προσπάθειες, ακολουθώντας την ίδια μέθοδο. Η πρώτη, επομένως, φορά είναι αυτή που έχει πιο αυξημένη πιθανότητα επιτυχίας σε σχέση με τις επόμενες που μπορεί ν’ ακολουθήσουν. Το ποσοστό επιτυχίας φτάνει ως και το 25% σε νέες γυναίκες με καλή πρόγνωση που έχουν πολυκυστικές ωοθήκες και χρησιμοποιούν ενέσιμα φάρμακα πρόκλησης ωοθυλακιορρηξίας. Όσον αφορά στην εξωσωματική γονιμοποίηση, όσο μικρότερη είναι σε ηλικία η γυναίκα, τόσο πιο αυξημένα είναι τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής. Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι οι μεγαλύτερες γυναίκες δε συλλαμβάνουν. Γενικά, τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι πιο ανεβασμένα σε σχέση με τα ποσοστά επιτυχίας της σπερματέγχυσης και μάλιστα στο Κέντρο μας, σε κάποιες περιπτώσεις, αγγίζουν το 70%.
Πότε ένα ζευγάρι, που αντιμετωπίζει θέμα υπογονιμότητας, πρέπει να εγκαταλείψει την σπερματέγχυση και να προχωρήσει σε εξωσωματική;
Αυτό που συνήθως συστήνουμε σε μια γυναίκα είναι να προχωρήσει σε εξωσωματική γονιμοποίηση, αν έχει κάνει 3 προσπάθειες να συλλάβει με τη μέθοδο της σπερματέγχυσης και έχει αποτύχει. Αν το πρόβλημα υπογονιμότητας οφείλεται σε έλλειψη ωορρηξίας, μπορεί να προσπαθήσουμε μερικές φορές ακόμα με τη μέθοδο της σπερματέγχυσης. Το ίδιο ισχύει αν η γυναίκα είναι κάτω τον τριάντα και έχει επαρκή αριθμό ωαρίων. Αν όμως η γυναίκα είναι σαράντα χρονών ή μεγαλύτερη, μπορεί να συστήσουμε να προχωρήσει πιο γρήγορα στην εξωσωματική γονιμοποίηση, η οποία, όπως εξήγησα πιο πάνω, ως μέθοδος έχει πολύ πιο αυξημένο ποσοστό επιτυχίας.
Επίσης, αν εντοπισθούν προβλήματα με την ποιότητα των ωαρίων, εξαιτίας της ηλικίας της γυναίκας ή άλλα προβλήματα (ορμονολογικά, πρόωρη εμμηνόπαυση) και εφ’ όσον δούμε ότι υφίστανται και άλλοι αρνητικοί παράγοντες (ενδομητρίωση, κύστες, ινομυώματα, διάφραγμα μήτρας, αντισπερμικά αντισώματα κ.ά.), τότε η πιο άμεσα αποτελεσματική λύση είναι η εξωσωματική γονιμοποίηση.
Από την άλλη, αν έχουμε να κάνουμε με ανδρική υπογονιμότητα (προβλήματα σπέρματος, όπως ολιγοσπερμία, ασθενοσπερμία ή κινητικότητα σπέρματος), τα πράγματα είναι πιο εύκολα και σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να επιτευχθεί σύλληψη με την απλούστερη και οικονομικότερη μέθοδο της σπερματέγχυσης.
Dr. Θάνος Παράσχος
Χειρουργός Γυναικολόγος-Μαιευτήρας
Ειδικός στην Eξωσωματική Γονιμοποίηση
και Ενδοσκοπική Χειρουργική
W: www.ivf-embryo.gr
E: paraschos@ivf-embryo.gr
F: Δρ. Θάνος Παράσχος
T: (+30) 210 6774104
Κ: (+30) 6944428242