Ο Ντόναλντ Τραμπ πέρασε 30 ώρες στο Βέλγιο, σχεδόν τρέχοντας από τον έναν συνομιλητή στον άλλο και από το παλάτι των βέλγων βασιλιάδων στην έδρα της ευρωπαϊκής ένωσης και το ΝΑΤΟ.
Ποιά εντύπωση άφησε ο Τραμπ στις Βρυξέλλες, τις οποίες είχε αποκαλέσει «ποντικότρυπα» («hellhole») λίγους μήνες νωρίτερα; Ο Τραμπ είχε κάνει αυτή την υποτιμητική δήλωση ως υποψήφιος, στο Fox Business Network απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου αν η πρότασή του να απαγορεύσει σε μουσουλμάνους την είσοδο στις ΗΠΑ ήταν ρεαλιστική.
«Κοιτάξτε, κάτι συμβαίνει. Πηγαίνετε στις Βρυξέλλες, πηγαίνετε στο Παρίσι (…). Κάτι κακό συμβαίνει εκεί, εκεί που θέλουν να επιβάλλουν την σαρία (…). Ξέρετε, χρειάζεται ένα ελάχιστο ενσωμάτωσης. Και δεν υπάρχει ενσωμάτωση. Είχα πάει στις Βρυξέλλες πριν από 20 χρόνια, ήταν ωραία πόλη, όλα ήταν πραγματικά ωραία. Τώρα είναι σαν να ζουν σε ποντικότρυπα».
Οι Βέλγοι δεν ξέχασαν αυτά τα λόγια και περίμεναν με αγωνία τον Τραμπ στην βελγική πρωτεύουσα. Τον είχαν αρκετά ειρωνευτεί όταν τα είπε, ενώ η έκφραση «ποντικότρυπα» εμφανίστηκε ακόμη και στις φωτεινές πινακίδες των Βρυξελλών!
Η μεγάλη βελγική εφημερίδα Le Soir τον παρακολούθησε στενά στο 2ήμερο ταξίδι του στις Βρυξέλλες, για την Σύνοδο του ΝΑΤΟ, και τον έκρινε αυστηρά.
«Η Αμερική του Τραμπ δεν είναι πια ο ομφαλός του κόσμου. Ηρθε στις Βρυξέλλες τις οποίες τόσο περιφρόνησε, αποκαλώντας μας «ποντικότρυπα», ήρθε στο κέντρο της Ευρώπης την οποία επίσης περιφρονεί, περπάτησε στους δρόμους μας Τετάρτη και Πέμπτη. Αλλά είναι ένας αδύναμος πρόεδρος, ο οποίος μετά βίας κατορθώνει να κρύψει τα προβλήματά του σε αυτή την διεθνή περιοδεία», έγραψε χαιρέκακα η βελγική εφημερίδα.
Το έντυπο μεγάλης κυκλοφορίας ρώτησε, επίσης, όλες τις προσωπικότητες που συνάντησε ο Τραμπ κατά την διήμερη παραμονή του στην βελγική πρωτεύουσα. Καταρχήν ρωτήθηκε ο πρωθυπουργός Σαρλ Μισέλ, ο οποίος δήλωσε ότι ο λόγος του Τραμπ έχει μαλακώσει.
«Η συνάντησή μας ήταν εγκάρδια, είχε σεβασμό, ήταν ειλικρινής. Ο πάγος έσπασε αμέσως. Και το μήνυμα που μου έδωσε κατεβαίνοντας από το αεροπλάνο ήταν ένα μήνυμα ενθουσιασμού για την χώρα μας. Επομένως, μπορεί ο Τραμπ να υπήρξε υποψήφιος αλλά τώρα είναι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ» δήλωσε.
Χιλιάδες Βέλγοι διαδήλωσαν την Τετάρτη με το σύνθημα «Trump not Welcome» -Ο Τραμπ δεν είναι καλοδεχούμενος:
«Είτε σε συνεδριάσεις είτε σε τετ α τετ παραμένει ο ίδιος. Δεν αλλάζει. Είναι πολύ χαλαρός, εγκάρδιος, παίρνει τον χρόνο του. Δεν έχει ένταση, δείχνει ευχαριστημένος και ενδιαφέρεται για τους συνομιλητές και τη χώρα» δηλώνει στην εφημερίδα ένας από αυτούς που τον συνάντησαν στις Βρυξέλλες.
Κάποιος άλλος περιγράφει τον Τραμπ σαν μικρό παιδί που ζηλεύει τα ζαχαρωτά. «Οταν θέλει να πάρει μια σοκολάτα, την παίρνει μόνος του. Εφαγε πολλές λέγοντας «εδώ φτιάχνουν τις καλύτερες» και μάλιστα πρόσφερε το πιάτο και στους ομολόγους του».
Αλλος παρατηρεί ότι στην περιοδεία του στην Ευρώπη ο Τραμπ δεν τόλμησε να γράψει ούτε ένα tweet. Μάλιστα ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ήταν ανήσυχος, μετά την συνάντησή του μαζί του. «Ελπίζω μετά την συνάντησή μας να μη γράψει tweet για μένα ! », έλεγε χαριτολογώντας.
Και όπως επισημαίνει η βελγική εφημερίδα, υπάρχει κάτι που ξεχώρισε πάνω στον Τραμπ: ενώ ορισμένοι ηγέτες χασμουριόντουσαν και λαγοκοιμόντουσαν κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης, κουρασμένοι από το ταξίδι και την αλλαγή ώρας, ο Τραμπ «φρόντιζε να έχει ένα δυναμικό στιλ».
Ο Βέλγος πρωθυπουργός Σαρλ Μισέλ αποκάλεσε τις συνομιλίες του με τον Τραμπ «ευθείς, χωρίς ταμπού», χωρίς να δώσει λεπτομέρειες. «Είναι πολύ ευθύς ο Τραμπ και δεν διστάζει να διακόπτει τον συνομιλητή για να ρωτήσει κάτι. Οι φράσεις του είναι πολύ σύντομες, χρησιμοποιεί πολύ απλές λέξεις. Τον κατηγορούν γι'αυτό, αλλά είναι πολύ αποτελεσματικό» λένε άνθρωποι από το περιβάλλον του βέλγου πρωθυπουργού.
Πολλοί βέλγοι συνομιλητές του παρατήρησαν ότι ο Τραμπ αυτή τη φορά δεν είχε το περιφρονητικό ύψος που τον διέκρινε στο παρελθόν. «Ηταν αρκετά ταπεινός. Δεν είχε την ένταση και την περιφρόνηση όπως παλιά. Τέλος τα «παρωχημένο» για το ΝΑΤΟ (η Συμμαχία δεσμεύτηκε στο εξής κατά της τρομοκρατίας), τέλος τα «παλιά Ευρώπη» (δεσμεύτηκε για νέα εταιρική σχέση με την ΕΕ), τέλος το «Βρυξέλλες ποντικότρυπα» (Ο Τραμπ έδειξε ενθουσιασμένος με την χώρα μας, δήλωσε ο Σαρλ Μισέλ).
Στις κρίσιμες συνεδριάσεις ο Ντόναλντ Τραμπ φάνηκε αλλαγμένος και άκουγε προσεκτικά. «Σε έναν διάλογο, για ορισμένα θέματα άλλοτε ήταν πληροφορημένος και άλλοτε όχι. Αλλά όταν ακούει κάτι ενδιαφέρον το καταγράφει. Για παράδειγμα, στην συμφωνία ΤΤΙΡ είχε πει «Στα σκουπίδια!», αλλά όταν του προτείνεις πρακτικά τα σημεία συμφωνία και διαφωνίας, τότε δέχεται να συζητήσει».
Ο Ντόναλντ Τραμπ πήγαινε στις συνομιλίες των Βρυξελλών χωρίς φακέλους και χωρίς σημειώσεις. «Μιλάει αυθόρμητα, χωρίς σημειώσεις», παρατήρησαν, άφωνοι, οι συνομιλητές του. Οι Βέλγοι, αντίθετα, του έδωσαν πολλά σημειώματα για να του παρουσιάσουν τα οικονομικά στοιχεία της χώρας: επενδύσεις, θέσεις εργασίας Βέλγων στις ΗΠΑ, αμερικανικές εισαγωγές στο Βέλγιο.
«Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είχε την παραμικρή ιδέα του οικονομικού μεγέθους του Βελγίου και ακόμη λιγότερα γνώριζε για τις εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ», έλεγαν εμπιστευτικά βέλγοι αξιωματούχοι. Του έκαναν λοιπόν, για να τα καταλάβει, μια οπτική παρουσίαση.
«Αλλά ο αμερικανός πρόεδρος δεν έδωσε και πολλή σημασία», σημειώνει η βελγική εφημερίδα, ειρωνικά.
Ορισμένα θέματα τον ενδιαφέρουν λιγότερο και άλλα περισσότερο. «Εχει ορισμένα θέματα στο κεφάλι του, τρομοκρατία, κλίμα, μετανάστες. Μένει σε αυτά και δεν μπορεί να επεκταθεί. Υπάρχουν κάποια άλλα θέματα στα οποία είναι πολύ επιφανειακός», λένε συνομιλητές του
Ο Ντόναλντ Τραμπ, γράφει η Le Soir, έχει τον δικό του τρόπο να συζητάει: σε κάθε θέμα βάζει έναν στόχο. «Το κεντρικό του μήνυμα σχετικά με το ΝΑΤΟ ήταν ότι οι ΗΠΑ πληρώνουν πολύ περισσότερα από τους Ευρωπαίους και ότι αυτό πρέπει να αλλάξει» δήλωσε ο βέλγος υπουργός ΕξωτερικώνDidier Reynders. Και αυτό το μήνυμα το επαναλάμβανε παντού και σε όλους.
Ο Τραμπ είναι πριν απ'όλα επιχειρηματίας. Ενας επιχειρηματίας που κάνει πολιτική. «Στον λόγο του χρησιμοποιεί όρους από τον κόσμο των επιχειρήσεων, όπως σχέδιο, αποτέλεσμα. Για παράδειγμα λέει « England has decided not to remain in the EU and I knew it, but I still think Europe is a good project ». Ο Didier Reynders περιέγραψε επίσης αυτή την πλευρά «dealmaker» του Τραμπ. Και αυτή είναι η εντύπωση που άφησε στις Βρυξέλλες: «Ηρθε με ένα μήνυμα: πρέπει να κάνετε το άλφα ή το βήτα, στο ΝΑΤΟ π.χ. Αν το κάνετε, μπορούμε να συνεχίσουμε».
Ο Τραμπ στις Βρυξέλλες χρησιμοποίησε επίσης πολύ την επαγγελματική του εμπειρία για να εξηγήσει την πολιτική. «Κάνει συνέχεια αναφορές στην επαγγελματική του πορεία. Εξηγεί, για παράδειγμα, την λειτουργία της ευρωπαϊκής ένωσης στη βάση των δυσκολιών που είχε ο ίδιος για να κάνει μπίζνες στην Ιρλανδία».
«Κάθε φορά που μιλάει για μια χώρα διακόπτει και θυμάται τις μπίζνες που έκανε εκεί. Σκωτία; Θα σου μιλήσει για το γήπεδο γκολφ που έκανε εκεί. Ιρλανδία; Θα σου πει ότι έκανε δύο χρόνια για να πάρει μια άδεια και αυτό δεν του έκανε καλή εντύπωση για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Οταν μιλάει νιώθεις ότι θέλει ένα σύστημα όπου τα πάντα μπορούν να πραγματοποιηθούν πολύ γρήγορα, χωρίς διαδικασίες».