Το ακροδεξιό κόμμα Εθνικό Μέτωπο και ο νεοκομμουνιστής Ζαν Λικ Μελανσόν του κινήματος «Ανυπότακτη Γαλλία» θα πάρουν τις περισσότερες ψήφους την Κυριακή 23 Απριλίου, στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, από τους «ξεχασμένους» των πολιτικών κομμάτων.
Από το 2009 έχει ξεκινήσει η ακροδεξιά ηγέτης Λεπέν το φλερτ με την εργατική τάξη της Γαλλίας. Και το πέτυχε: το 2012, το 33% των εργατών είχε ψηφίσει το ακροδεξιό κόμμα. Πέντε χρόνια αργότερα, παρότι η αποχή είναι το πρώτο «κόμμα» στους εργάτες, η ακροδεξιά υποψήφια πιθανόν να πάρει πάνω το μάξιμουμ των ψήφων σε αυτή την κοινωνική τάξη.
Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση του Ifop, στις εκλογές της προσεχούς Κυριακής, η Λεπέν θα πάρει το 44% των εργατικών ψήφων. Από αυτές, ο νεοκομμουνιστής Ζαν Λικ Μελανσόν παίρνει το 17%, ο Εμμανουέλ Μακρόν το 17%, ο Μπενουά Αμόν το 9% και ο Φρανσουά Φιγιόν το 7%.
Ωστόσο, όπως φάνηκε στο πρόσφατο τηλεοπτικό debate της 20ής Μαρτίου, στο κανάλι TF1, ο Μελανσόν εμφανίζει δυναμική σε αυτό το εκλογικό σώμα και κερδίζει 7 μονάδες στους εργάτες, ενώ η Μαρίν Λεπέν έχασε 4 μονάδες. Το γεγονός υπογράμμισε με ικανοποίηση ο πρόεδρος του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος Πιέρ Λορέν, ο οποίος στηρίζει τον Μελανσόν για πρόεδρο της Γαλλίας.
Οι δυνάμεις του ακροδεξιού κόμματος στους εργάτες ψηφοφόρους διατηρούνται ικανοποιητικά. Η Λεπέν δεν ξεχνάει ποτέ να μιλήσει για «τους μικρούς», τους «ξεχασμένους», απέναντι σε μια Αριστερά οπαδό της παγκοσμιοποίησης.
Η τάση δεν είναι καινούρια: ήδη από τη δεκαετία του '90 ο πατέρας της Ζαν Μαρί Λεπέν σημείωνε τεράστια επιτυχία στους εργάτες και αναγκάστηκε να «σβήσει» από το πρόγραμμά του κάποιες φιλελεύθερες προτάσεις.
Ο αναλυτής Pascal Perrineau εφηύρε, μάλιστα, εκείνη την εποχή την έννοια του «αριστερο-λεπενισμού», για να ορίσει τους ψηφοφόρους της Αριστεράς που στράφηκαν εντελώς προς την ακροδεξιά Λεπέν. Σε κάθε προεδρική εκλογή στη Γαλλία, από το 1988 ως το 2012, το ακροδεξιό κόμμα αύξαινε τα ποσοστά του στους εργάτες ψηφοφόρους. Βλέποντας να γίνεται αυτό το θαύμα, το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο έφτασε στο σημείο να διεκδικήσει την κληρονομία του Ζωρζ Μαρσέ, ιστορικού ηγέτη του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος!
«Σας θυμίζω ότι ο κομμουνιστής Jacques Duclos είχε πάρει 33% εργατικές ψήφους στην προεδρική εκλογή του 1969. Σήμερα, η Μαρίν Λεπέν έχει μεγαλύτερο ακροατήριο στους εργάτες απ'ό,τι είχε το Γαλλικό Κομμουνιστικό κόμμα στα καλύτερά του», αναφέρει ο διευθυντής της εταιρείας δημοσκοπήσεων Ifop, Jérôme Fourquet.
«Με ένα πρόγραμμα προστασίας των αδυνάτων κατορθώνει το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο να προσελκύσει τους εργάτες. Απευθύνεται σε αυτούς που έχουν πολιτισμικές ή οικονομικές ανασφάλειες: από τη μιά, δηλαδή, μια μετανάστευση που τους κάνει να φοβούνται ότι δεν ζουν πια στη χώρα που ήξεραν, και από την άλλη μια παγκοσμιοποίηση που φέρνει τον Γάλλο εργάτη σε ανταγωνισμό με χώρες όπου το κόστος εργασίας είναι πιο χαμηλό. Προσθέστε σε αυτά την γενικευμένη απόρριψη των ελίτ και την εμπεδωμένη αίσθηση ότι η Μαρίν Λεπέν «είναι η μόνη που μιλάει για μας και καταλαβαίνουμε τι λέει», προσθέτει ο Jérôme Fourquet.
Ενα ακροδεξιό κόμμα κληρονόμο του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος που ηγεμονεύει στους εργάτες; Ναι, με κάποιες παραμέτρους. Από τη μία, η μείωση του αριθμού των εργατών μεταξύ των εργαζομένων: αυτή η κατηγορία εκπροσωπεί το 20% των εργαζομένων αλλά η αποβιομηχανοποίηση προκάλεσε καθαρή πτώση του αριθμού τις τελευταίες δεκαετίες.
Οι εργάτες είναι επίσης το εκλογικό σώμα με τη μεγαλύτερη αποχή στις εκλογές: το 2012, πάνω από 30% των εργατών στη Γαλλία δεν πήγαν να ψηφίσουν. Αυτό σχετικοποιεί κάπως την πραγματική επίδραση του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου στους εργάτες, όπως και στους νέους, οι οποίοι επίσης έχουν υψηλά επίπεδα αποχής.
Οι εργάτες μεταπηδούν απευθείας από το Κομμουνιστικό κόμμα στο ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο; Οχι ακριβώς, απαντά το ερευνητής Florent Gougou. «Δεν είναι απαραίτητα οι ίδιοι εργάτες που ψήφισαν παλιά για την αριστερά και σήμερα ψηφίζουν για την ακροδεξιά. Η μηχανή της αλλαγής είναι εν πρώτοις η ανανέωση των γενεών: οι εργάτες που ψηφίζουν ακροδεξιά είναι οι νέες γενιές εργατών. Το 2012, στις εκλογές, μόνο το 12% των εργατών που ψήφισαν ακροδεξιά δήλωναν ότι ήταν αριστεροί. Αντίθετα, το 49% δήλωναν ότι ήταν δεξιοί».
Σε αυτό το κλίμα, το πρωτοσέλιδο της Liberation σήμερα έχει τίτλο «Λεπέν-Μελανσόν, η μάχη για την ψήφο του εργάτη»: