Το φάσμα της σεχταριστικής βίας πλανάται απειλητικό πάνω απ’ την Αίγυπτο με την κλυδωνιζόμενη οικονομία και την υφέρπουσα πολιτική κρίση μετά το λουτρό αίματος με τους 46 νεκρούς στις δύο κοπτικές εκκλησίες ανήμερα της Κυριακής των Βαϊων.
Οι επιθέσεις -από τις πλέον πολύνεκρες εδώ και δεκαετίες κατά Χριστιανών στη χώρα- συνιστούν μεγάλη πρόκληση στην εξουσία του προέδρου Αμπντέλ Φατάχ ελ Σίσι, ο οποίος έσπευσε να κηρύξει την Αίγυπτο σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης για τρεις μήνες. Βασική προεκλογική του υπόσχεση ήταν η ασφάλεια, ενώ την Παρασκευή επέστρεψε απ’ το θριαμβευτικό ταξίδι στην Ουάσιγκτον, όπου ο Αμερικανός πρόεδρος τον χαιρέτισε ως «προμαχώνα» κατά της ισλαμιστικής βίας. Μάλιστα ο Ντόναλντ Τραμπ κατέστησε σαφές ότι είναι πρόθυμος να παραβλέψει τις αθρόες συλλήψεις και φυλακίσεις, τα βασανιστήρια ακόμη και τις εξώδικες εκτελέσεις αντιφρονούντων επί των ημερών του Σίσι, εφόσον πολεμήσει αποτελεσματικά το «Ισλαμικό Κράτος» και υπερασπιστεί τη χριστιανική μειονότητα στη χώρα του.
Όμως χθες ο πρώην στρατάρχης και νυν πρόεδρος βρέθηκε πάλι στριμωγμένος στη γωνία να στέλνει στρατιώτες να φυλάξουν ναούς σ’ ολόκληρη τη χώρα λίγες εβδομάδες πριν την προγραμματισμένη επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου. Ο Σίσι προσπάθησε με διάγγελμά του να καθησυχάσει τους Χριστιανούς, που παραδοσιακά συγκαταλέγονται μεταξύ των πιο ένθερμων υποστηρικτών του και φοβούνται τώρα ότι δεν μπορεί να τους προστατέψει απ’ τους σουνίτες εξτρεμιστές. «Δεν θα πω ότι ήταν Χριστιανοί ή Μουσουλμάνοι αυτοί που σκοτώθηκαν», είπε από τηλεοράσεως. «Θα πω ότι ήταν Αιγύπτιοι».
Η μία επίθεση είχε στόχο τον καθεδρικό του Αγίου Μάρκου στην έδρα της Κοπτικής Εκκλησίας στην Αλεξάνδρεια όπου ο βομβιστής πυροδότησε τα εκρηκτικά με τα οποία ήταν ζωσμένος στην είσοδο, την ώρα που ο Κόπτης πατριάρχης, χοροστατούσε εντός του ναού στη λειτουργία της Κυριακής των Βαϊων. 17 άνθρωποι σκοτώθηκαν, άλλοι 48 τραυματίστηκαν. Ο Πάπας Ταουάδρος ο Β΄, ο οποίος πρόκειται να συναντηθεί με τον Προκαθήμενο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας κατά την επίσκεψή του στην Αίγυπτο στα τέλη του μήνα, δεν τραυματίστηκε στην έκρηξη. Σε ανακοίνωσή του αργότερα ανέφερε ότι «τέτοιες ενέργειες δεν θα βλάψουν την ενότητα και τη συνοχή του λαού.»
Στην άλλη επίθεση στην πόλη Τάντα στο Δέλτα του Νείλου, περίπου 80 χιλιόμετρα βορείως του Καϊρου ο καμικάζι κατάφερε να ξεγλιστρήσει απ’ τους φρουρούς, να περάσει απαρατήρητος από ανιχνευτή μετάλλων (!) και να φθάσει στις πρώτες σειρές του εκκλησιάσματος σπέρνοντας θάνατο και καταστροφή στο ναό του Αγίου Γεωργίου. 29 άνθρωποι σκοτώθηκαν σ’ αυτή την επίθεση, άλλοι 78 τραυματίστηκαν...
Το «Ισλαμικό Κράτος», που ανέλαβε την ευθύνη για τα δύο μακελειά, είχε δείξει ήδη απ’ τον περασμένο Δεκέμβριο μ’ ένα άλλο λουτρό αίματος σε μεγάλη εκκλησία του Καϊρου, την πρόθεσή του να εντείνει τις επιθέσεις κατά των Χριστιανών στην Αίγυπτο. Τον περασμένο Φεβρουάριο εκατοντάδες Χριστιανοί αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν άρον-άρον τα σπίτια τους στο βόρειο Σινά μετά από μια εκστρατεία εκφοβισμού και εκτελέσεων στην περιοχή.
Αν και ο Αιγύπτιος πρόεδρος είχε ήδη εντείνει τα μέτρα ασφαλείας στις εκκλησίες, το διπλό χθεσινό μακελειό υπογραμμίζει την αδυναμία των αρχών να αποτρέψουν επιθέσεις αυτοκτονίας, αλλά και την αποτυχία των πανίσχυρων κατά τα άλλα μυστικών υπηρεσιών της χώρας να προβλέψουν ένα μπαράζ συντονισμένων τρομοκρατικών χτυπημάτων.
Οι Χριστιανοί αποτελούν περίπου το 10% του πληθυσμού των 90 εκατομμυρίων της Αιγύπτου. Καταγγέλλουν εδώ και χρόνια διακρίσεις εις βάρος τους από την πλειοψηφία των σουνιτών Μουσουλμάνων και τις αρχές για ολιγωρία καθώς γίνονται συχνά στόχος επιθέσεων εξτρεμιστών. Η θρησκευτική ηγεσία των Κοπτών της Αιγύπτου στήριξε τον Σίσι όταν ανέβηκε στην εξουσία το 2013, μετά την ανατροπή από το στρατό του εκλεγμένου προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.
Πολλοί Χριστιανοί βλέπουν στο πρόσωπο του Σίσι τον υπερασπιστή τους, αλλά οι χθεσινές επιθέσεις καταδεικνύουν πόσο δύσκολο είναι να κρατήσει ο τελευταίος τις υποσχέσεις του στον τομέα της ασφάλειας, ενώ εγείρουν πιεστικά ερωτήματα για τα μέτρα ασφαλείας που θα ληφθούν κατά την επίσκεψη του Ποντίφηκα στις 28-29 Απριλίου.
Την ώρα που η Σήμανση συνέλεγε στοιχεία απ’ τους δύο ναούς, οι αρχές εντόπιζαν και εξουδετέρωναν εκρηκτικούς μηχανισμούς σε άλλα σημεία στην Αλεξάνδρεια και την Τάντα. Δύο συσκευές εντοπίστηκαν στο τζαμί Σίντι Αμπντέλ Ραχίμ στην Τάντα, ένα απ’ τα μεγαλύτερη τεμένη των μουσουλμάνων σούφι στην πόλη κι άλλη μία βρέθηκε στο «Κολλέγιο Αρρένων Άγιος Μάρκος» στο κέντρο της Αλεξάνδρειας.
Λίγες ώρες αργότερα ο Σίσι συγκαλούσε το Συμβούλιο Εθνικής Άμυνας και κήρυττε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στη χώρα για ένα τρίμηνο -αν και είναι ασαφές ποιες πρόσθετες εξουσίες ζήτησε από τη στιγμή που η κυβέρνησή του έχει ήδη φυλακίσει ή έξορίσει χιλιάδες πολιτικούς αντιπάλους κι ελέγχει το κοινοβούλιο-.
Οι Αιγύπτιοι είναι συνηθισμένοι σε τέτοιες κινήσεις. Η χώρα τους ήταν σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και στα 30 χρόνια διακυβέρνησης του Χόσνι Μουμπάρακ και ξανά για ένα τρίμηνο το 2013.
Ο μεγάλος ιμάμης του Αλ Αζχάρ, ενός τεμένους που ιδρύθηκε πριν από χίλια χρόνια και χαίρει μεγάλου σεβασμού απ’ τους σουνίτες μουσουλμάνους, καταδίκασε τα χθεσινά μακελειά ως «ποταπές τρομοκρατικές βομβιστικές επιθέσεις που είχαν ως στόχο τις ζωές αθώων».
Αλλά για πολλούς Αιγύπτιους Χριστιανούς οι επιθέσεις στην αρχή της Μεγάλης Εβδομάδας είναι προάγγελλος χειρότερων δεινών καθώς το «Ισλαμικό Κράτος» έχει βαλθεί να διχάσει τη χώρα...
