Την απόφαση του Μπασάρ αλ-Ασαντ να κάνει επίθεση με χημικά στην επαρχία του Ιντλίμπ- σκοτώνοντας δεκάδες αμάχους- η οποία προκάλεσε διεθνή κατακραυγή και την «απάντηση» με βομβαρδισμό από τις ΗΠΑ, επιχειρεί να εξηγήσει αρθρογράφος των New York Times.
Ο Φεϊσάλ Ιτανί, αναλυτής του Atlantic Council, αναλύει τις κινήσεις του προέδρου της Συρίας και πού αποσκοπούν αυτές. Αναλυτικά γράφει:
«Οταν o Μπασάρ αλ-Ασαντ χρησιμοποίησε για πρώτη φορά χημικά όπλα, τον Αύγουστο του 2013, παραβίασε μία ''κόκκινη γραμμή'' που ο Μπαράκ Ομπάμα ισχυρίστηκε ότι είχε θέσει. Ο Ασαντ γλίτωσε τα αντίποινα, αλλά τελικά παρέδωσε (ή υποτίθεται ότι το έκανε) τα χημικά του όπλα, υπό μία συμφωνία των ΗΠΑ με τη Ρωσία, ενώ του επετράπη να συνεχίσει τον πόλεμο με μη χημικά όπλα. Ο Ασαντ στάθηκε εξαιρετικά τυχερός.
Από τότε, η τύχη του βελτιώνεται σταθερά. Τους τελευταίους μήνες, ο πόλεμός του ενάντια στις ομάδες ανταρτών της Συρίας πηγαίνει εξαιρετικά καλά, με τη μία νίκη μετά την άλλη. Οπότε, γιατί να τα ρισκάρει όλα εξαπολύοντας μία ακόμη χημική επίθεση, προκαλώντας αμερικανικές επιθέσεις σε συριακή αεροπορική βάση και πιθανώς τερματίζοντας την αμφιθυμία του Ντόναλντ Τραμπ για το αν αντιτίθεται στο καθεστώς του;
Η αλήθεια είναι ότι ο Ασαντ έχει κάθε λόγο να χρησιμοποιήσει χημικά όπλα και ελάχιστους λόγους για να συγκρατήσει τον εαυτό του.
Πάνω από όλα, θέλει να ανακαταλάβει όλη τη Συρία. Η πτώση του Χαλεπίου, ένα από τα λίγα αστικά προπύργια των ανταρτών, τον Δεκέμβριο, έφερε το καθεστώς πιο κοντά από ποτέ στη νίκη. Αλλά η περιοχή στην οποία επιτέθηκε αυτή την εβδομάδα με χημικά όπλα, η επαρχία του Ιντλίμπ, παρέμενε ένας μπελάς. Οι αντάρτες τη χρησιμοποιούσαν ως βάση για επιθέσεις ενάντια στις δυνάμεις του καθεστώτος.
Ο Ασαντ σκοπεύει να ανακαταλάβει τελικά το Ιντλίμπ, με μία μακρά και αιματηρή καμπάνια όπως φαίνεται. Η χρήση του αερίου σαρίν ενάντια σε πολίτες, στην πόλη Χαν Σεϊχούν, έγινε για να τρομοκρατηθεί ο τοπικός πληθυσμός και οι μαχητές που βασίζονται στη στήριξή τους. Ο Ασαντ ελπίζει ότι αυτό θα αποδυναμώσει την αποφασιστικότητά τους και θα φέρει την κατάρρευσή τους και ένα ξεκάθαρο μονοπάτι για τη νίκη του καθεστώτος.
Ο Ασαντ μπορεί να είναι κτηνώδης, αλλά δεν είναι ανόητος. Ανθρωποι κοντά στο καθεστώς μου έχουν πει επανειλημμένα ότι ο Ασαντ και ο στενός κύκλος του αναγνωρίζουν πως οι ΗΠΑ είναι η μεγαλύτερη πιθανή απειλή στην επιβίωσή τους. Οπότε, είναι απίθανο να κάνει ο Ασαντ κάτι που πιστεύει ότι θα προκαλέσει μία αμερικανική στρατιωτική απάντηση. Σίγουρα δεν ήταν αυτή η πρόθεσή του όταν εξαπέλυσε δηλητηριώδες αέριο στο Χαν Σεϊχούν.
Επί μήνες, ο Τραμπ έχει επικρίνει τη σύγκρουση με την κυβέρνηση Ασαντ, ως μία απόσπαση της προσοχής από τον πόλεμο ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος και προώθησε τη συμφιλίωση με τη Ρωσία, τον σύμμαχο του συριακού καθεστώτος. Μόλις ημέρες πριν από την επίθεση με τα χημικά όπλα, ο υπουργός Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον δήλωσε ότι ο λαός της Συρίας θα αποφασίσει την τύχη του Ασαντ.
Ο λαός της Συρίας- ο μισός εκτοπισμένος και οι υπόλοιποι ζουν σε χαλάσματα- δεν είναι σε θέση να διαλέξει κάτι. Το συμπέρασμα ήταν σαφές στον Ασαντ: Δεν έχει σημασία τι κάνω, οι Αμερικανοί θα μου επιτρέψουν να παραμείνω στην εξουσία. Η Νίκι Χάλεϊ, πρέσβης των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, ενίσχυσε αυτή την εντύπωση, όταν είπε στους δημοσιογράφους: ''Προτεραιότητά μας δεν είναι πλέον να καθόμαστε εδώ και να επικεντρωνόμαστε στο πώς θα διώξουμε τον Ασαντ''. (Βέβαια, είχαν προηγηθεί τα έξι χρόνια αδράνειας απέναντι στο καθεστώς από τη διοίκηση Ομπάμα).
Για τη Δαμασκό, αυτό φάνηκε σαν ένα πράσινο φως, για να δείξει στους Σύρους πολίτες και αντάρτες ότι δεν υπάρχουν όρια στο τι θα κάνει το καθεστώς για να κερδίσει, ότι η κυβέρνηση μπορεί να σκοτώσει με οποιαδήποτε μέσα για να κάνει τη δουλειά της το ταχύτερο. Ο Ασαντ το πίστεψε αυτό ότι επειδή είναι τρελός ή απερίσκεπτος, αλλά επειδή οι ΗΠΑ τον έπεισαν ότι ήταν αλήθεια.
Πρέπει να εξεπλάγη και να μπερδεύτηκε όσο και οι υπόλοιποι εμείς την Παρασκευή, όταν οι πύραυλοι Tomahawk άρχισαν να πέφτουν, στην πρώτη ευθεία επίθεση των ΗΠΑ ενάντια στο καθεστώς Ασαντ, στα έξι χρόνια του πολέμου.
Συνολικά, η επίθεση θα έχει πιθανότατα μόνο περιορισμένο αντίκτυπο. Οι δυνάμεις του Ασαντ έχουν ακόμη το πάνω χέρι. Είναι αλήθεια, η απόφαση της διοίκησης Τραμπ να εξαλείψει μία συριακή αεροπορική βάση σηματοδοτεί μία αλλαγή: Το καθεστώς Ασαντ δεν μπορεί να κάνει ό,τι θέλει, να χρησιμοποιεί όποια όπλα πιστεύουν ότι μπορεί να φέρουν τη νίκη ταχύτερα. Αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να παρέμβουν δυναμικά για να αλλάξουν την πορεία της σύγκρουσης.
Ο Ασαντ θα ταραχθεί, αλλά τώρα έχει μία καλύτερη αίσθηση των ορίων και των δυνάμεών του. Από τη μία, το Ιράν και η Ρωσία απέτυχαν να τον υπερασπιστούν. Πολλοί αναλυτές προειδοποίησαν ότι η αμερικανική στρατιωτική δράση στη Συρία μπορεί να προκαλέσει τον Γ' Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά έως τώρα η Ρωσία έχει απαντήσει μόνο με λέξεις. Από την άλλη, ο Τίλερσον έκανε γρήγορα σαφές ότι οι πυραυλικές επιθέσεις δεν σηματοδοτούν αλλαγή της αμερικανικής πολιτικής. Μέχρι τώρα δεν υπάρχει άμεσο πλάνο για να αναγκαστεί ο Ασαντ να φύγει, να προστατευθεί η αντιπολίτευση ή να δημιουργηθούν ζώνες ασφαλείας στη Συρία.
Το καθεστώς Ασαντ θα συνεχίσει τον πόλεμο, με τη στήριξη της Ρωσίας και του Ιράν. Αν είναι έξυπνος ο Ασαντ, θα το κάνει χωρίς χημικά όπλα. Η πολιορκία, η πείνα και οι βόμβες βαρέλια θα παραμείνουν τα όπλα επιλογής του. Οι ΗΠΑ επιτέλους έδειξαν ότι θα δράσουν ενάντια στο καθεστώς υπό συγκεκριμένες συνθήκες, αλλά δεν έχει βγάλει καινούριους κανόνες για το παιχνίδι. Αν δεν αποφασίσει ότι η βία στη Συρία, χημική ή άλλου είδους, πρέπει να τερματιστεί, ο Ασαντ θα παραμείνει αποφασισμένος να κερδίσει».