«Επιτέλους ένας Αμερικανός πρόεδρος που καταλαβαίνει την Αίγυπτο» λένε τα κρατικά ΜΜΕ στο Κάιρο για τον Ντόναλντ Τραμπ που υποδέχεται σήμερα τον Αμπντέλ Φατάχ ελ Σίσι στην Ουάσιγκτον.
Είναι η πρώτη επίσκεψη Αιγύπτιου προέδρου στην αμερικανική πρωτεύουσα εδώ κι οκτώ χρόνια μετά τη συνάντηση που είχαν τον Αύγουστο του 2009, ο Μπαράκ Ομπάμα κι ο Χόσνι Μουμπάρακ στο Λευκό Οίκο.
Αλλά έκτοτε έχουν αλλάξει πολλά και στις δύο χώρες, κυρίως δε στην Αίγυπτο. Ο Μουμπάρακ ανετράπη, τη θέση του πήρε ο Μοχάμεντ Μόρσι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, ο οποίος ανετράπη κι αυτός με τη σειρά του κι από το 2014 τα ηνία της χώρας κρατά ο πρώην στρατάρχης Σίσι.
Ο Ομπάμα δεν έκρυψε ποτέ το σκεπτικισμό του απέναντι στον Σίσι κι επέκρινε συχνά τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Κάιρο. Για ένα σύντομο διάστημα, μάλιστα, διέκοψε την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια ύψους 1,3 δισ δολαρίων ετησίως.
Αλλά με τον Τραμπ οι διδαχές απ’ την Ουάσιγκτον τελείωσαν, θριαμβολογεί η κρατική εφημερίδα Al Ahram σχολιάζοντας ότι «οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κι η μερίδα εκείνη του Τύπου που τηρούσαν παραδοσιακά εχθρική στάση έναντι της Αιγύπτου δεν έχουν πια την ίδια επιρροή που απολάμβαναν επί Ομπάμα»...
Ο παράγοντας «ισλαμιστικός εξτρεμισμός»
Κατά την άποψη της αιγυπτιακής κυβέρνησης ο Τραμπ προσφέρει και πάλι στη χώρα την αναγνώριση που της αρμόζει λόγω της ιστορίας και της στρατηγικής της σημασίας. Τα αιγυπτιακά ΜΜΕ κατέγραψαν με ικανοποίηση ότι ο πρώτος Άραβας ηγέτης που κάλεσε ο Τραμπ στον Λευκό Οίκο δεν ήταν ο βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας ή της Ιορδανίας, αλλά ο Σίσι.
Τραμπ και Σίσι έχουν χαρακτηρίσει υπ’ αριθμόν ένα εχθρό τους την «ριζοσπαστική ισλαμιστική τρομοκρατία». Αυτήν που επικαλείται ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος ως δικαιολογία για το αντιμεταναστευτικό του διάταγμα, αυτήν και ο Σίσι ως πρόσχημα για να φιμώσει κάθε «δυσάρεστη» φωνή, είτε πρόκειται για οπαδούς και μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, είτε για δημοσιογράφους, ή υπέρμαχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Απ’ τη σκοπιά του Τραμπ ο Σίσι είναι ένας ιδανικός σύμμαχος: ένας ορκισμένος πολέμιος του ισλαμιστικού εξτρεμισμού, που μάχεται το λεγόμενο «Ισλαμικό Κράτος» και γι’ αυτό το λόγο αγοράζει όπλα απ’ τις ΗΠΑ. Είναι όμως και «προστάτης» της χριστιανικής μειονότητας της Αιγύπτου. Στις ομιλίες του ο Αμερικανός πρόεδρος αναφέρεται συχνά στους Χριστιανούς της Μέσης Ανατολής που κινδυνεύουν καθημερινά να χάσουν τα κεφάλια τους από φανατικούς μουσουλμάνους κι ο Σίσι κατά την άποψή του είναι ένας απ’ τους λίγους ηγέτες της περιοχής, που στέκονται εμπόδιο σ’ αυτό.
Η αιγυπτιακή οικονομία χρειάζεται αμερικανικές ενέσεις βοήθειας
Γι’ αυτό κι ο Τραμπ έστειλε από νωρίς το σήμα ότι ο Σίσι θα είναι ένας απ’ τους σημαντικότερους Άραβες εταίρους της Ουάσιγκτον. Οι δύο πολιτικοί είχαν συναντηθεί τον περασμένο Σεπτέμβριο στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ενώ μετά τη νίκη του Τραμπ στις εκλογές, ο Σίσι ήταν ο πρώτος ξένος ηγέτης που τηλεφώνησε για να τον συγχαρεί.
Κι όταν ο Τραμπ εξέδωσε, λίγο μετά την ανάληψη των νέων του καθηκόντων, το αντιμεταναστευτικό του διάταγμα εναντίον επτά μουσουλμανικών χωρών, το Κάιρο δεν διαμαρτυρήθηκε. Αντιθέτως, ο κρατικός αερομεταφορέας Egypt Air ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε το διάταγμα του Τραμπ.
Αλλά η τυφλή υπακοή του Σίσι έναντι του Τραμπ κρύβει κι άλλους λόγους: η οικονομία της χώρας του περνά βαθιά κρίση με την ανεργία να καλπάζει και τον πληθωρισμό στο 30%. Και το Κάιρο περιμένει απ’ τις ΗΠΑ όχι μόνον να αποσύρουν την υποστήριξή τους προς τη χώρα, αλλά να στείλουν και σήμα σε διεθνείς επενδυτές να συνεισφέρουν στη σταθεροποίηση της Αιγύπτου.
Αλλά η ευφορία που νιώθουν στο Κάιρο για τον Τραμπ μπορεί σύντομα να εξαφανιστεί. Γιατί ενώ ο Σίσι ελπίζει ότι θα ρεύσουν κι άλλα δολάρια στη χώρα του, ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε δραματικές περικοπές στην αναπτυξιακή βοήθεια. Και μόνον μια χώρα δεν έχει να φοβάται αυτές τις περικοπές, είπε ο Λευκός Οίκος: κι αυτή δεν είναι η Αίγυπτος, αλλά το Ισραήλ...