Ο Λευκός Οίκος σχεδιάζει να περικόψει δραστικά όλες τις δαπάνες για τον πολιτισμό, στον προϋπολογισμό του 2018, κα να κόψει τις επιδοτήσεις σε ορισμένα Ινστιτούτα.
Μαθήματα χορού σε ένα προαστιακό σχολείο του Λος Αντζελες, δωρεάν κονσέρτα τζαζ στις φτωχές συνοικίες της πολιτείας Αϊόβα, ένα θέατρο για παιδιά στην πολιτεία Μοντάνα: όλα αυτά τα πολιτιστικά προγράμματα -καθώς και χιλιάδες άλλα- έπαιρναν επιδοτήσεις από την αμερικανική κυβέρνηση. Αλλά το μέλλον τους απειλείται αφού ο Ντόναλντ Τραμπ απειλεί να κλείσει το Εθνικό Χρηματοφυλάκιο για τις Τέχνες (National Endowment for the Arts, NEA).
Την περασμένη Πέμπτη, ο Λευκός Οίκος δημοσίευσε ένα σχέδιο προϋπολογισμού του αμερικανού προέδρου για το 2018. Προβλέπει την εκτόξευση των στρατιωτικών δαπανών και των δαπανών για την ασφάλεια και ταυτόχρονα δραστικές περικοπές σε όλα τα άλλα υπουργεία. Η διπλωματία, η ανάπτυξη, η προστασία του περιβάλλοντος και η ιατρική έρευνα προβλέπεται να περικόψουν τις δαπάνες τους από 20-30%. Για τα ινστιτούτα, τους πολιτιστικούς συλλόγους, το Ινστιτούτο Μουσείων κλπ, δεν προβλέπεται ούτε ένα δολάριο στο σχέδιο προϋπολογισμού!
Η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου άφησε άφωνη την πολιτιστική κοινότητα. «Ο προϋπολογισμός της ΝΕΑ είναι μια σταγόνα στον ωκεανό -0,004% στις ομοσπονδιακές δαπάνες το 2016- αλλά είναι απολύτως ουδιώδης για τους καλλιτέχνες, τους πολιτιστικούς συλλόγους και τις κοινότητες που δραστηριοποιούνται» δήλωσε ο Kenneth Fisher, πρόεδρος της Μουσικής Εταιρείας του πανεπιστημίου του Μίτσιγκαν.
Το Εθνικό Χρηματοφυλάκιο για τις Τέχνες (National Endowment for the Arts, NEA) υπήρξε συχνά στόχος των Ρεπουμπλικανών οι οποίοι του προσάπτουν ότι χρηματοδοτεί πολιτιστικές δραστηριότητες που έχουν «αριστερό» πρόσημο. Μετά την εκλογή του Ρήγκαν το 1980, κάποια μέλη της διοίκησης ζήτησαν να κλείσει το ΝΕΑ. Την ίδια θέση υπερασπίστηκε και ο ακραίος Ρεπουμπλικανός Νιούτ Γκίνγκριτς, το 1994. Αλλά είναι η πρώτη φορά που αμερικανός πρόεδρος προβλέπει το κλείσιμό του στον προϋπολογισμό.
«Το μήνυμα που στέλνει αυτή η κίνηση είναι ότι οι τέχνες και η κουλτούρα δεν αποφέρουν τίποτα στους ανθρώπους και στις κοινότητες. Πρόκειται για εξωφρενική άποψη και αποκαλύπτει την φιλοσοφία της διοίκησης Τραμπ», δηλώνει η Pepper Massey, διευθύντρια του Συμβουλίου Τεχνών της Rapid City, της πολιτείας Ντακότα. Χάρη στη χρηματοδότηση από το ΝΕΑ, το Συμβούλιό της μπόρεσε να ιδρύσει μια έκθεση με την επωνυμία «Horse Nation», η οποία διερευνά τις σχέσεις ανάμεσα στα άλογα και τις ινδιάνικες φυλές Σιού που ζουν στην περιοχή. Με τα χρήματα από την επιδότηση, το Συμβούλιο, επίσης, μπορεί να φιλοξενεί μαθητές από τα σχολεία της περιοχής.
«Αυτή η έκθεση μιλάει για την ιστορία της Αμερικής, για την πολιτισμική κατανόηση, για τον διαπολιτισμικό διάλογο. Είναι ένα καταπληκτικό παιδαγωγικό εργαλείο για παιδιά της περιοχής μας γιατί εδώ έχουμε ακόμη τον περισσότερο πληθυσμό αυτόχθονων. Αν περικοπεί ο προϋπολογισμός του ΝΕΑ δεν θα μπορούμε πια να κάνουμε αυτή τη δουλειά», προσθέτει η Pepper Massey.
Ο προϋπολογισμός του ΝΕΑ για το 2016 ήταν 148 εκατομμύρια δολάρια (138 εκατομμύρια ευρώ) που μοιράστηκε σε 2.500 επιδοτήσεις σε όλη την Αμερική. Χρήματα δίδονται είτε απευθείας στα πολιτιστικά σωματεία είτε μέσω ενός καλλιτεχνικού συμβουλίου κάθε πολιτείας. Η επιλογή των συλλόγων είναι πολύ αυστηρή. Οταν κερδίσουν μια κρατική επιδότηση, οι εν λόγω σύλλογοι μπορούν μετά ευκολότερα να ζητήσουν ιδιωτικές χορηγίες. Αν κοπεί η κρατική επιδότηση, τα πράγματα θα δυσκολέψουν και στον ιδιωτικό τομέα.
Στην Πενσυλβάνια, το 2016, 157 πολιτιστικοί σύλλογοι έλαβαν επιδότηση του ΝΕΑ. «Οι περισσότερες επιδοτήσεις είναι της τάξης των 10-15.000 δολαρίων. Τεράστιο ποσό για αυτές τις μικρές δομές, οι οποίες θα εξαφανιστούν», υπογραμμίζει η Jenny Hershour, διευθύντρια της Citizens for the Arts, μια τοπική ΜΚΟ η οποία μάχεται για το δικαίωμα στον πολιτισμό. Φοβάται ότι με τα σχέδια Τραμπ θα ερημώσει το τοπίο: «Εξω από τις μεγάλες πόλεις της Φιλαντέλφεια και του Πίτσμπουργκ, η πολιτεία μας είναι κυρίως αγροτική. Αλλά αυτοί που μένουν σε αγροτικές περιοχές θέλουν να πάνε σε ένα μουσείο, να δουν μια έκθεση ή να ακούσουν ένα κονσέρτο κλασικής μουσικής. Αν χαθούν οι τοπικές δομές, δεν θα ξαναπάνε ποτέ, γιατί πρέπει να οδηγούν πολλές ώρες».
Ο καλλιτεχνικός και πολιτιστικός τομέας αντιπροσωπεύει 5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ. Αν περάσουν τα σχέδια Τραμπ, θα χάσουν τις δουλειές τους και ελπίζουν ότι η Γερουσία δεν θα επιτρέψει να περάσει αυτή η απόφαση. Στις 21 Μαρτίου, 50 μέλη της καλλιτεχνικής κοινότητας της Πενσιλβάνια θα συναντηθούν με τους τοπικούς βουλευτές.