Μία θέση στην ολλανδική Βουλή μπορούν να εξασφαλίσουν τα μισά σχεδόν από τα 28 κόμματα που κατέρχονται σήμερα στις εθνικές εκλογές, χάρη στο αναλογικό σύστημα που υπάρχει στη χώρα.
Ενα κόμμα για τα δικαιώματα των ζώων, ένα άλλο για τους ηλικιωμένους, ένα για τις μειονότητες... Με ένα πλήρες αναλογικό σύστημα, με ελάχιστο όριο της τάξης του 0,65%, αρκούν 60.000 ψήφοι για να εξασφαλισθεί μία από τις 150 έδρες της oλλανδικής Βουλής. Από αύριο, τουλάχιστον 14 κόμματα, από τα 28 που κατέρχονται στις σημερινές εκλογές, θα έχουν τη δυνατότητα να εισέλθουν στη Βουλή, αντί 11 που ήταν έως σήμερα. Η μάχη φυσικά παίζεται μεταξύ του κυβερνώντος κόμματος του πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε και του κόμματος του ακροδεξιού Γκέερτ Βίλντερς, ωστόσο ακολουθούν στη σειρά και άλλα μικρότερα κόμματα, όπως το Σοσιαλιστικό ή το GroenLinks των οικολόγων. Καθώς και μία βεντάλια από μικρά σχήματα τα οποία πιθανόν δεν θα καταφέρουν να συμμετάσχουν σε έναν μελλοντικό κυβερνητικό συνασπισμό, σίγουρα όμως θα παίξουν τον ρόλο της αντιπολίτευσης.
Αυτά τα μικρά πολιτικά σχήματα δεν υπερασπίζονται μία παγκόσμια ιδεολογία, αλλά έναν λόγο ή ένα τμήμα μία σαφώς καθορισμένης κοινωνίας. «Η Ολλανδία έχει μακρά παράδοση πολλών και διαφορετικών κομμάτων: θρησκευτικά, κοσμικά, χριστιανικά, προτεσταντικά, αριστερά, δεξιά», υπενθυμίζει ο ιστορικός Εντι Χάμπεν Γιάνσεν, διευθυντής του Prodemos, μια μη κερδοσκοπικής οργάνωσης για την ενημέρωση των πολιτών σε θέματα δημοκρατίας στην Ολλανδία. Αυτό όμως που έχει αλλάξει τις τελευταίες δύο δεκαετίες είναι ότι τα κυρίαρχα κόμματα έχουν χάσει πολλή από την επιρροή τους, και πλέον έρχονται δεύτερα. Το πολιτικό τοπίο είναι πλέον κατακερματισμένο.
Στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας των σημερινών βουλευτικών εκλογών στην Ολλανδία, τα μεγάλα κόμματα δήλωσαν κατηγορηματικά ότι δεν πρόκειται να συνεργασθούν ή να συμμαχήσουν για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού με το κόμμα του Γκέερτ Βίλντερς, το οποίο μέχρι την παραμονή των εκλογών ερχόταν δεύτερο στις δημοσκοπήσεις.
«Ενας κυβερνητικός συνασπισμός χωρίς τον Βίλντερς θα είναι ένας πραγματικός μαθηματικός γρίφος», εκτιμά ο Rem Korteweg ερευνητής στο Κέντρο για την Ευρωπαϊκή Μεταρρύθμιση (CER). «Το σύστημα αυτό δίνει το πλεονέκτημα σε κόμματα που υπερασπίζονται έναν μοναδικό σκοπό, το αποτέλεσμα όμως είναι δεν υπάρχει καμία περίπτωση να κυριαρχήσουν στην πολιτική σκηνή», προσθέτει ο Korteweg.
Ας δούμε ποιο είναι αυτό το μωσαϊκό των μικρών και νέων πολιτικών ομάδων, οι οποίες μπορεί να εξασφαλίσουν έδρες στο ολλανδικό κοινοβούλιο και να αποτελέσουν τον αντίλογο σε έναν μελλοντικό ετερόκλιτο συνασπισμό.
Denk, το κόμμα-αντίποδας στον Βίλντερς
Σε μία χώρα που η τελευταία προεκλογική εκστρατεία «πνίγηκε» από την ισλαμοφοβική και αντι-μεταναστευτική ρητορική του Βίλντερς, το κόμμα Denk (σκέφτομαι), πρώτο κόμμα του οποίου οι επικεφαλής είναι Ολλανδοί ξένης καταγωγής, πάει ενάντια στο ρεύμα. Ιδρύθηκε το 2015 από δύο πρώην βουλευτές τουρκικής καταγωγής με στόχο να υπερασπισθεί την μεταναστευτική πολιτική, τις μειονότητες, την πολυπολιτισμικότητα και παράλληλα, στοχεύει στην καταπολέμηση του «θεσμικού ρατσισμού» με τη δημιουργία ενός εθνικού μητρώου ρατσιστικών δηλώσεων. Για τον Γιάνσεν το κόμμα Denk παρουσιάζεται ως μία ριζοσπαστική εναλλακτική λύση στο όραμα του Βίλντερς. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, αναμένεται να το ψηφίσουν περίπου 2 εκατ. Ολλανδοί ξένης καταγωγής, εξασφαλίζοντας δύο έδρες στην βουλή.
50Συν- οι προ-συνταξιούχοι
Οπως και στην Γαλλία, το κόμμα 50Συν, το οποίο εκπροσωπεί τα συμφέροντα των ηλικιωμένων, μοιάζει λίγο φολκλορικό. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά στην Ολλανδία που σχηματίζεται ένα τέτοιο κόμμα για τους ηλικιωμένους. Δύο άλλα παρόμοια κόμματα είχαν μπει στο ολλανδικό κοινοβούλιο τη δεκαετία του '90. Κύριο μέλημά του είναι η συνταξιοδότηση στα 65 χρόνια. Ο πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε έχει ξεκινήσει μία αντιλαϊκή μεταρρύθμιση, κυρίως για το σοσιαλδημοκρατικό εκλογικό σώμα, που αφορά στον καθορισμό της συνταξιοδότησης στα 67. Το κόμμα των συνταξιούχων τάσσεται επίσης υπέρ ενός κράτους πρόνοιας αλλά και υπέρ των αυστηρότερων ελέγχων στη μετανάστευση και ως εκ τούτου, παραμένει δύσκολο να τοποθετηθεί σε ένα πολιτικό φάσμα. Εχει ήδη έναν αντιπρόσωπο στην Βουλή και σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, θα εξασφαλίσει άλλους τέσσερις.
Κόμμα για τα Ζώα, οι φιλόζωοι
Το κόμμα αυτό τάσσεται κατά των σφαγείων, κατά της κλιματικής αλλαγής, και υπέρ της πράσινης οικονομίας, της προστασίας του περιβάλλοντος, κυρίως όμως, υπέρ της καλής διαβίωσης και των δικαιωμάτων των ζώων, όπως ορίζει και το όνομά του. Τάσσεται επίσης κατά των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου και εξετάζει τρόπους για την έξοδο της Ολλανδίας από το ενιαίο νόμισμα. Κατέχει ήδη δύο έδρες στο κοινοβούλιο και ενδέχεται να εξασφαλίσει άλλες επτά.
Τα κόμματα VNL και FVD- εξελιγμένοι ευρωσκεπτικιστές
Τα VoorNederland (VNL) και το Forum voor Δημοκρατία (FVD), είναι δύο μικροί πολιτικοί σχηματισμοί που μοιράζονται τον ίδιο ευρωσκεπτικισμό, με μία έμφαση στην άμεση δημοκρατία για το δεύτερο. Στο παρελθόν οι δύο αυτοί σχηματισμοί πρωτοστάτησαν για τη διοργάνωση του δημοψηφίσματος για τη συμφωνία σύνδεσης μεταξύ ΕΕ και Ουκρανίας (η οποία καθιέρωσε μια πολιτική και οικονομική ένωση) τον Απρίλιο. Τα VNL και FVD ανήκουν σε μία πιο σοφιστικέ δεξιά από ό,τι ο Βίλντερς. «Τάσσονται υπέρ του περιορισμού της μετανάστευσης, με έμφαση στην ολλανδική κουλτούρα και την ταυτότητα, όχι όμως υπέρ της ισλαμοφοβίας σε αντίθεση με τον Βίλντερς», εξηγεί ο Γιάνσεν. Εικάζεται ότι θα εξασφαλίσουν μία με δύο έδρες το καθένα.
Πηγή: Liberation