Τον ηγεμόνα του Μακιαβέλι ξαναδιαβάζει, προφανώς, αυτές τις ημέρες ο Γιώργος Παπανδρέου ο οποίος εμφανώς πλέον χρησιμοποιεί κάθε τρόπο προκειμένου να ελέγξει προς όφελός του τις εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ, επιθυμώντας να κερδίσει πολύτιμο χρόνο για την ανασυγκρότηση των δυνάμεών του.
Το γεγονός ότι απέφυγε να δηλώσει ρητά και κατηγορηματικά στο Εθνικό Συμβούλιο ότι αποχωρεί από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ προφανώς δεν αποτελεί μια τυχαία επιλογή του κ. Παπανδρέου.
Οπως επίσης, μόνο τυχαία δεν ήταν και η επισήμανση του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου να τον... αποχαιρετήσει κατά τη διάρκεια της δικής του ομιλίας.
Ο κ. Παπανδρέου, σε μια παρτίδα σκάκι, που εξελίσσεται, είναι πλέον εμφανές ότι χρησιμοποιεί όλες τις πιθανές και απίθανες στρατηγικές που θα του επιτρέψουν να παραμείνει στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Ελίσσεται ανάμεσα στους υποψήφιους διαδόχους του και χρησιμοποιεί τις θεμιτές τους φιλοδοξίες προσπαθώντας κατά περίπτωση να κερδίσει πρόσκαιρες συμμαχίες.
Ο «Γιώργος θα συμμαχήσει ακόμη και με το διάβολο για να μην φύγει από την ηγεσία», έλεγε χθες παλαιό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, μέλος του Εθνικού Συμβουλίου.
Ακόμη κι αν δεχθούμε ότι μια τέτοια εκτίμηση έχει στοιχεία υπερβολής το σίγουρο είναι ότι με τη στάση και τις κινήσεις του ο κ. Παπανδρέου δείχνει ότι τον ενδιαφέρει περισσότερο η δική του μοίρα και λιγότερο η τύχη του κόμματος το οποίο ίδρυσε ο πατέρας του και κυριάρχησε πολιτικά στην μεταπολιτευτική ζωή της Ελλάδας.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που εγκρίθηκε χθες στο Εθνικό Συμβούλιο, μετά την ολοκλήρωση του PSI θα υποβληθούν οι υποψηφιότητες προκειμένου με εκλογές από τη βάση να αναδειχθεί ο νέος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μέσα στο Μάρτιο.
Αυτό όμως είναι ένα εξαιρετικά σαθρό υπόβαθρο. Επειδή:
Πρώτον υπάρχει το ενδεχόμενο οι διαπραγματεύσεις για το PSI να μην ολοκληρωθούν ποτέ και άρα η κυβέρνηση Παπαδήμου να καταρρεύσει. Τότε είτε θα πρέπει το ΠΑΣΟΚ να επιχειρήσει να κυβερνήσει πάλι μόνο του, είτε θα πάμε σε νέα σύσκεψη αρχηγών που το πιθανότερο είναι να οδηγήσει σε εκλογές. Αρα, δεν θα υπάρχει ούτε χρόνος ούτε προφανώς διάθεση για αλλαγή ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ. Η πρόταση της κυρίας Αννας Διαμαντοπούλου για εκλογή υποψήφιου πρωθυπουργού από την κοινοβουλευτική ομάδα, στην περίπτωση κατάρρευσης της σημερινής κυβέρνησης, μάλλον δεν θα έχει καμία τύχη.
Δεύτερο ενδεχόμενο είναι να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις και να υπογραφεί η νέα δανειακή σύμβαση. Αν και αυτό συμβαδίζει αρχικά με την απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου υπάρχει ένα θέμα ταχύτητας των διαδικασιών αλλά και αντικειμενικών συνθηκών. Μια από τις σημαντικότερες μεταβλητές είναι το πότε θα γίνουν οι εθνικές εκλογές και δεύτερη ποια θα είναι τελικά τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ που θα επιθυμούν να είναι υποψήφιοι ή θα συγκεντρώνουν τα προαπαιτούμενα του καταστατικού.
Ας υποτεθεί, όμως, ότι τελικά οι κάλπες στήνονται σε όλη τη χώρα προκειμένου μέλη και φίλοι του ΠΑΣΟΚ να ψηφίσουν το νέο τους πρόεδρο. Ανεξαρτήτως του αν ο κ. Παπανδρέου είναι δεν είναι υποψήφιος υπάρχει ένα εξαιρετικά μεγάλο πρόβλημα. Αν δηλαδή μπορούν, υπό τις παρούσες συνθήκες, να γίνουν κανονικά τέτοιου είδους εκλογές χωρίς επεισόδια και παρατράγουδα. Το παράδειγμα επεισόδιο της περασμένης Πέμπτης, όταν μερικές δεκάδες διαμαρτυρόμενοι κατάφεραν να διαλύσουν μια συγκέντρωση 70 βουλευτών του ΠΑΣΟΚ σε μπαρ στο Παγκράτι είναι απολύτως ενδεικτικό του τι μπορεί να συμβεί στις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ. Εκτός κι αν στηθεί μια γιγαντιαία επιχείρηση της ΕΛ.ΑΣ. σε όλη τη χώρα για τη φύλαξη των εκλογικών τμημάτων, κάτι που φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο ή και απίθανο.
Πάντως, η ουσία είναι ότι το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται σήμερα στην χειρότερη κατάστασή του καταγράφοντας στις δημοσκοπήσεις ποσοστά της περιόδου 1974 – 1977 και αυτό σημαίνει ότι οι εθνικές εκλογές θα αποτελέσουν ίσως ένα τεράστιο χαστούκι που θα θέσει εν αμφιβόλω ακόμη και την ίδια την ύπαρξή του.