Προβληματισμό έχει προκαλέσει η επιλογή του Γιαν Κρέγκελ, ενός φανατικού κατά των γερμανικών θέσεων για την οικονομία και κατά του ευρώ, ως προέδρου της επιτροπής αναπτυξιακής πολιτικής της Ελλάδας από τον υπουργό Οικονομίας Δημήτρη Παπαδημητρίου.
Τι τους συνδέει; Το Ινστιτούτο Λεβί... του οποίου πρόεδρος ήταν, ώσπου έγινε υπουργός Οικονομίας στην Ελλάδα, ο Δημήτρης Παπαδημητρίου, ενώ μέλος του Ινστιτούτου Λεβί είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, και η σύντροφος του κ. Παπαδημητρίου, Ράνια Αντωνοπούλου, αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας.
Η πρόσληψη του Γιαν Κρέγκελ έγινε γνωστή μετά από ερώτηση προς τον υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης, Δημήτρη Παπαδημητρίου, την οποία κατέθεσαν οι βουλευτές της ΝΔ Ντόρα Μπακογιάννη και Θανάσης Μπούρας, για τον «δραχμιστή» συνεργάτη του.
Νωρίτερα, ερώτηση είχε καταθέσει στη Βουλή για τον Γιαν Κρέγκελ και ο βουλευτής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Ανδρέας Λοβέρδος.
Η Νέα Δημοκρατία ζητά να μάθει με την ερώτησή της με ποια λογική και ποια κριτήρια επελέγη για τη θέση του προέδρου της Επιστημονικής Επιτροπής του Αναπτυξιακού Συμβουλίου ο Γιαν Κρέγκελ, ένας από τους μεγαλύτερους πολέμιους του ευρώ παγκοσμίως, όπως επισημαίνουν στην ερώτησή τους. Παράλληλα υπογραμμίζουν ότι ο Κρέγκελ από τη θέση του προέδρου της επιτροπής θα κληθεί να διατυπώσει προτάσεις για την αναπτυξιακή πολιτική μιας χώρας που ανήκει στην ευρωζώνη, την ίδια στιγμή που ο ίδιος έχει ταχθεί ανοιχτά κατά του ευρώ.
Να σημειωθεί πως ο Γιαν Κρέγκελ είναι διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Levy των ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια, ενώ έχει δηλώσει κατ' επανάληψη ότι «το κοινό νόμισμα εγκλωβίζει τη χώρα». Παράλληλα, έχει υποστηρίξει ότι «η Ελλάδα δεν μπορεί να φτάσει σε ανάπτυξη όσο ακολουθεί το ευρώ».
Δείτε αποσπάσματα από τη συνέντευξη που είχε παραχωρήσει τον Μάρτιο του 2013 ο Κρέγκελ στον Κ. Καλλωνιάτη για λογαριασμό της «Ελευθεροτυπίας»:
Το μοντέλο της Ανατολικής Γερμανίας επιχειρεί να εξαγάγει η Γερμανία στην Ελλάδα και τη νότια Ευρώπη, μας εξηγεί ο καθηγητής Οικονομικών και συνεργάτης του Levy Institute, Γιαν Κρέγκελ.
«Θέλοντας να κυριαρχήσει βιομηχανικά σε όλες τις εθνικές αγορές κι έχοντας στριμωχτεί στις παραδοσιακές εξαγωγικές της αγορές της Ασίας, δεν διστάζει να προωθεί στην Ε.Ε. ανερμάτιστες πολιτικές λιτότητας που περικόπτουν την εγχώρια ζήτηση οδηγώντας σε χρεοκοπία τις εθνικές επιχειρήσεις. Στην πορεία αυτή πρέπει να υπάρξει αντίδραση από τις εθνικές κυβερνήσεις και να τεθούν όρια στις πολιτικές αυτές, γιατί διαφορετικά θα διαλυθούν όλες οι ανθρώπινες και πολιτικές ισορροπίες και θα επέλθει κοινωνικό χάος, όπως έγινε στην Αργεντινή. Συμφωνεί και προτείνει τη θέσπιση ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και την απορρόφηση της ανεργίας κατά το πρότυπο του «εργοδότη ύστατης καταφυγής». Θεωρεί, δε, απαραίτητη κι εφικτή τη μαχητική αναδιαπραγμάτευση από τις κυβερνήσεις κάθε προγράμματος λιτότητας με την τρόικα».
Αν ήσασταν εσείς ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών τι θα κάνατε διαφορετικά στη σχέση σας με την τρόικα;
«Το πρόβλημα είναι πως δεν μπορεί κανείς να υπόσχεται να κάνει οτιδήποτε ζητά η τρόικα. Σε κάποιο σημείο πρέπει να σταματήσει να λέει «ναι» σε μια πολιτική που αποτυγχάνει γιατί καταστρέφει και γι’ αυτό αναθεωρείται κάθε τόσο. Η στάση αυτή δεν είναι μόνον εσφαλμένη αλλά και χαζή, γιατί ενθαρρύνει την τρόικα να συνεχίζει να πιέζει. Σε κάποια φάση πρέπει να αποφασίσετε για το αν την αντέχει η εθνική και πολιτική σταθερότητα της χώρας. Πρέπει να ορίσετε τον πυθμένα του πηγαδιού και να πείτε «εντάξει, να πέσει η οικονομία άλλο ένα 2%, αλλά μέχρις εκεί και μη παρέκει».
Να πατήσεις πόδι» ακόμη κι αν έχεις υπογράψει το Μνημόνιο κι έχεις ανειλημμένες υποχρεώσεις;
«Ακριβώς. Γιατί πολύ απλά διαπιστώνεις το μέγεθος της καταστροφής και την αποτυχία μιας πολιτικής κοινωνικά και πολιτικά μη βιώσιμης, είτε με ηθικούς όρους είτε με βάση την οικουμενική διακήρυξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για εργασία και επιβίωση, που όλες οι κυβερνήσεις έχουν υπογράψει. Χρειάζεται λοιπόν να βρούμε τα μέσα με τα οποία θα διασφαλίσουμε το ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να το κάνεις.
Δείτε το παράδειγμα της Αργεντινής, η οποία κατέρρευσε πολύ ταχύτερα μεταξύ 1998-2001. Το πρώτο πράγμα που έκαναν ήταν να μην πληρώσουν άλλο χρέος. Στην Ελλάδα αυτό είναι πιο εύκολο γιατί όλο το χρέος σχεδόν έχει περάσει από τα ιδιωτικά χέρια στον επίσημο τομέα. Συνεπώς, αν η Ελλάδα αποφασίσει να μην εξυπηρετήσει άλλο το χρέος της, αυτό δεν θα δημιουργήσει προβλήματα.
Ούτε η ΕΚΤ ούτε το ΔΝΤ θα καταρρεύσουν. Κανείς δεν θα μπει σε συστημικές δυσκολίες. Αρα, η αγορά και ο ιδιωτικός τομέας δεν κινδυνεύουν. Το δεύτερο που έκαναν ήταν να εισαγάγουν ένα σύστημα εξασφάλισης ελάχιστου εισοδήματος ανάλογο με αυτό που πρότεινε η κ. Ράνια Αντωνοπούλου πρόσφατα με τον «εργοδότη της τελευταίας καταφυγής», όπου δουλεύεις 4 ώρες ημερησίως και λαμβάνεις το ελάχιστο εισόδημα π.χ. 50 δολάρια, που είναι το 1/4 του ελάχιστου μισθού. Ενα πολύ μικρό ποσό χρημάτων, που όμως δημιούργησε έναν πάτο στην πτώση επιτρέποντας την επιβίωση σε ανθρώπους που δεν είχαν να φάνε και διατήρησε ζωντανή τη δυνατότητα να επιστρέψουν στην απασχόληση. Βασικός στόχος είναι λοιπόν να σταματήσεις την αυτοτροφοδοτούμενη σπειροειδή δυναμική της διαρκούς ύφεσης. Το τρίτο που έκανε ο υπουργός Οικονομικών τους ήταν να θέσει κάθε πολιτική υπό το βασικό κριτήριο του αν εξυπηρετεί τους πολίτες της Αργεντινής. Κάθε πολιτική πρέπει να οδηγεί στη βελτίωση των συνθηκών ζωής των πολιτών της χώρας».
(Γιάννης Παναγόπουλος, πρόεδρος της ΓΣΕΕ, Γιώργος Αργείτης, αναπληρωτής καθηγητής Οικονομικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Δημήτρης Παπαδημητρίου, πρόεδρος στο Levy Economics Institute, Γιαν Κρέγκελ και Εκχαρτ Χάιντς, καθηγητές Οικονομικών στο Βερολίνο, σε ημερίδα του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ για την κρίση χρέους στην Ελλάδα και στην Ευρωζώνη που έγινε τον Δεκέμβριο του 2011).