Οι τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας έχουν διαπράξει «σοβαρές παραβιάσεις» κατά τις επιχειρήσεις που διεξάγουν εναντίον των Κούρδων ανταρτών μετά τον τερματισμό της κατάπαυσης του πυρός το καλοκαίρι του 2015, κατήγγειλε ο ΟΗΕ, ζητώντας και πάλι να διεξαχθεί επειγόντως μια ανεξάρτητη έρευνα.
Ο ΟΗΕ υπολογίζει τους εκτοπισμένους μεταξύ 355.000 και 500.000.
Στην πρώτη έκθεσή της για το θέμα, η Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου αναφέρεται λεπτομερώς στις «κατηγορίες για μαζικές καταστροφές, φόνους και πολυάριθμες άλλες σοβαρές παραβιάσεις των δικαιωμάτων του Ανθρώπου που διαπράχθηκαν ανάμεσα στον Ιούλιο 2015 και τον Δεκέμβριο 2016 στη νοτιοανατολική Τουρκία, στη διάρκεια των κυβερνητικών επιχειρήσεων ασφαλείας».
Η νοτιοανατολική Τουρκία, όπου ζουν κυρίως Κούρδοι, μαστίζεται από καθημερινές μάχες ανάμεσα στους αντάρτες του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), το οποίο θεωρούν «τρομοκρατική» οργάνωση» η Άγκυρα, οι Βρυξέλλες κι η Ουάσινγκτον, και τις δυνάμεις ασφαλείας μετά την κατάρρευση, το καλοκαίρι του 2015, μιας εύθραυστης κατάπαυσης του πυρός. Η κουρδική σύγκρουση έχει προκαλέσει από το 1984 τον θάνατο περισσότερων από 40.000 ανθρώπων.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, οι επιχειρήσεις που διεξήχθησαν από τις τουρκικές δυνάμεις από τον Ιούλιο του 2015 έως τα τέλη του 2016 έπληξαν περισσότερες από 30 κοινότητες, ορισμένες συνοικίες των οποίων ισοπεδώθηκαν, και δημιούργησαν από 335.000 έως 500.000 εκτοπισμένους, στην πλειονότητά τους Κούρδους.
Καθώς δεν της δόθηκε η άδεια να μεταβεί επιτόπου στην Τουρκία, η Υπάτη Αρμοστεία συνέταξε την έκθεσή της βάσει δορυφορικών φωτογραφιών του ΟΗΕ, συνεντεύξεων με θύματα, αυτόπτες μάρτυρες ή τις οικογένειές τους και με πληροφορίες από μη κυβερνητικές οργανώσεις.
Περίπου 2.000 άνθρωποι, εκ των οποίων 800 μέλη των δυνάμεων ασφαλείας και 1.200 κάτοικοι της περιοχής, «σκοτώθηκαν στο πλαίσιο των επιχειρήσεων ασφαλείας στη νοτιοανατολική Τουρκία», αναφέρει ο ΟΗΕ.
Από τους 1.200 αμάχους που σκοτώθηκαν, «ένας απροσδιόριστος αριθμός μπορεί να είχε συμμετάσχει σε μη βίαιες ενέργειες κατά του κράτους», διευκρινίζεται στην έκθεση.
«Η τουρκική κυβέρνηση δεν μας επέτρεψε την πρόσβαση, όμως αμφισβήτησε την αλήθεια των πολύ σοβαρών κατηγοριών που δημοσιεύονται στην έκθεση αυτή», αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Ύπατος Αρμοστής Ζέιντ Ραάντ αλ Χουσέιν.
«Όμως η σοβαρότητα των κατηγοριών, η κλίμακα των καταστροφών και ο εκτοπισμός περισσότερων από 355.000 ανθρώπων σημαίνουν πως η διεξαγωγή μιας ανεξάρτητης έρευνας είναι επείγουσα και ουσιώδους σημασίας», προσθέτει.
Στην έκθεσή του, ο ΟΗΕ τεκμηριώνει επίσης «υπερβολική χρήση βίας, δολοφονίες, καταναγκαστικές εξαφανίσεις, βασανιστήρια».
Η Υπάτη Αρμοστεία εκφράζει «ιδιαίτερη ανησυχία για τα αποτελέσματα της ανάλυσης δορυφορικών φωτογραφιών που αποκαλύπτουν μαζικές καταστροφές κατοικιών με βαρέα όπλα».
Περιγράφει για παράδειγμα την καταστροφή ολόκληρων συνοικιών στην πόλη Νουσαϊμπίν, στην επαρχία Μαρντίν, όπου 1.786 πολυκατοικίες καταστράφηκαν ή υπέστησαν ζημιές.
Τον Μάιο 2016, πριν από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου 2016 στην Τουρκία, ο Ύπατος Αρμοστής είχε δημοσιοποιήσει μια ανακοίνωση στην οποία κατήγγελλε τις παραβιάσεις που διαπράχθηκαν από τις τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας στη διάρκεια επιχειρήσεων εναντίον του PKK.
Είχε αναφέρει τότε πυρά εναντίον άοπλων αμάχων και τον θάνατο περίπου εκατό ανθρώπων σε μια πυρκαγιά.
Όμως έκτοτε η Άγκυρα δεν πραγματοποίησε καμιά έρευνα, αναφέρει ο ΟΗΕ εκφράζοντας τη λύπη του γι' αυτό και δηλώνοντας ότι ανησυχεί εξάλλου σοβαρά για τα μέτρα που έχουν ληφθεί μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος.
«Στη νοτιοανατολική Τουρκία, τα μέτρα αυτά φαίνεται πως έχουν σε μεγάλο βαθμό στόχο τους διαφωνούντες και τα πολιτικά κόμματα της αντιπολίτευσης και πλήττουν με δυσανάλογο τρόπο τους κουρδικής καταγωγής πολίτες», τονίζεται στην έκθεση του ΟΗΕ.
ΑΠΕ/ΜΠΕ