Η Ολλανδία, μια μικρή χώρα 17 εκατομμυρίων κατοίκων, έχει εκλογές την προσεχή Τετάρτη, 15 Μαρτίου. Η κάλπη της Ολλανδίας είναι η πρώτη από μια σειρά εκλογών στην Ευρώπη που θα μπορούσαν να επανασχεδιάσουν το ευρωπαϊκό πολιτικό τοπίο.
Ποιό είναι το στοίχημα
Οι Ολλανδοί είναι οι πρώτοι που θα πάνε στην κάλπη, πριν τους Γάλλους και τους Γερμανούς. Εκφράζονται φόβοι ότι οι 12,9 εκατομμύριοι ψηφοφόροι μπορεί να δώσουν φτερά στο ευρωσκεπτικιστικό και ακροδεξιό κόμμα, το οποίο ζητάει την έξοδο της χώρας από την ΕΕ, τάσσεται εναντίον των μεταναστών και ειδικά των μουσουλμάνων.
Μετά τις εκλογές-έκπληξη στη Μεγάλη Βρετανία με το Brexit, και τον Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, ο ακροδεξιός βουλευτής Geert Wilders είναι το αίνιγμα αυτής της εκλογής-βαρόμετρο, αφού μπορεί να καταγράψει το υψηλότερο ποσοστό του, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις.
Ποιός κατεβαίνει στις εκλογές
Το βασικό ματς δίδεται μεταξύ του Κόμματος της Ελευθερίας (PVV) του ακροδεξιού Geert Wilders και του Λαϊκού, Φιλελεύθερου και Δημοκρατικού Κόμματος (VVD) του εν ενεργεία πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε (έχει υπουργό Οικονομικών τον Ντάισελμπλουμ).
Γύρω από τα δύο αυτά κεντρικά κόμματα, κινείται μια πλειάδα μεσαίων και μικρών κομμάτων. Συνολικά, είναι 28 τα κόμματα που διεκδικούν τις 150 έδρες του Κοινοβουλίου, ενώ 76 έδρες αρκούν για να σχηματιστεί κυβερνητική πλειοψηφία.
Τα μικρά αυτά κόμματα δεν είναι ασήμαντα, και αποσπούν ψηφοφόρους από τα παραδοσιακά κόμματα. Στο αναλογικό σύστημα της Ολλανδίας, τα κόμματα αυτά παίζουν τον ρόλο ρυθμιστή.
Ποιά είναι τα θέματα της προεκλογικής εκστρατείας
Την ώρα που η Ευρώπη βιώνει την χειρότερη μεταναστευτική κρίση μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η ολλανδική προεκλογική εκστρατεία ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά με τα θέματα του Ισλάμ και της μετανάστευσης.
Ο ακροδεξιός Geert Wilders υπόσχεται ότι αν εκλεγεί πρωθυπουργός θα απαγορεύσει την πώληση του Κορανίου στην Ολλανδία, θα κλείσει όλα τα τζαμιά και θα απαγορεύσει την είσοδο σε όλους τους μετανάστες που προέρχονται από μουσουλμανικές χώρες.
Επιχειρώντας να προσελκύσουν τους ψηφοφόρους της ακροδεξιάς, και τα άλλα κόμματα επικεντρώνονται ιδιαίτερα σε αυτό που αποκαλούν «οι Ολλανδικές αξίες». Αυτό κάνει, για παράδειγμα, ο ίδιος ο Ολλανδός πρωθυπουργός, ο οποίος σε ανοιχτή επιστολή του που δημοσιεύτηκε στον Τύπο, έγραφε απευθυνόμενος στους μετανάστες: «Φερθείτε σωστά, ή φύγετε».
Πάντως, και θέματα όπως το ασφαλιστικό, οι συντάξεις και οι συνθήκες εργασίας παραμένουν στην καρδιά του δημοσίου διαλόγου ενόψει εκλογών.
Πώς γίνεται κυβέρνηση
Η Ολλανδία είναι μια χώρα κυβερνητικών συνεργασιών. «Ολες οι κυβερνήσεις μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν κυβερνήσεις συνεργασίας και στηρίχθηκαν από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα ή και περισσότερα», γράφει το ολλανδικό κοινοβούλιο στο σάιτ του.
Μόλις ανακοινωθούν τα επίσημη εκλογικά αποτελέσματα στις 21 Μαρτίου, η νέα βουλή θα δώσει εντολή για τον σχηματισμό του μελλοντικού «kabinet». Τότε ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των κομμάτων και των αρχηγών των κομμάτων και η διαδικασία αυτή μπορεί να κρατήσει πολλές εβδομάδες ίσως και μήνες.
Σύμφωνα με τα ολλανδικά ΜΜΕ, χρειάζοναι κατά μέσο όρο τρεις μήνες ώστε να σχηματιστεί νέα κυβέρνηση, αλλά αυτή τη φορά ίσως χρειαστεί περισσότερο.
Μόλις επιτευχθεί συμφωνία, η νέα κυβέρνηση σχηματίζεται και ορίζονται οι υπουργοί. Τότε ο βασιλιάς ορκίζει τα νέα μέλη της κυβέρνησης.
Τι θα γίνει τώρα στην Ολλανδία
Το PVV του ακροδεξιού Geert Wilders βρίσκεται σήμερα στη δεύτερη θέση, πίσω από το κυβερνητικό κόμμα του Μαρκ Ρούτε. Αλλά ακόμη κι αν κέρδιζε τις εκλογές, το PVV θα μπορούσε να αποκλειστεί από την κυβέρνηση. Κι αυτό γιατί πολλοί αρχηγοί μικρών κομμάτων δήλωσαν ότι δεν θα συναινέσουν σε κυβέρνηση υπό τον ακροδεξιό Βίλντερς.
Το ακροδεξιό VVD θα μπορούσε ωστόσο να συνεργαστεί με το Χριστιανο-δημοκρατικό κόμμα (CDA) και το κόμμα των Σοσιαλ-φιλελευθέρων (D66) για να φτάσει τις 76 έδρες που απαιτούνται για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Σε αυτή την περίπτωση, κρίσιμη θεωρείται η στάση των οικολόγων του GroenLinks που θα μπορούσαν να παίξουν τον ρόλο του ρυθμιστή.