Αιτία πολέμου για τους Παλαιστίνιους, ζήτημα γοήτρου -αν και όχι άμεσης προτεραιότητας- για το Ισραήλ η μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ δεν αποκλείεται να αναβληθεί επ’ αόριστον παρά τη σχετική προεκλογική δέσμευση του Ντόναλντ Τραμπ.
Λίγο πριν υποδεχθεί τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου στο Λευκό Οίκο ο νέος πρόεδρος του ΗΠΑ φάνηκε να υπαναχωρεί στο θέμα, επιβεβαιώνοντας στην ισραηλινή εφημερίδα Israel Hayom ότι σκέφτεται «πολύ σοβαρά» τη μεταφορά της πρεσβείας των ΗΠΑ απ’ το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ, επισημαίνοντας, ωστόσο, ότι αυτή η «όχι έυκολη» απόφαση δεν έχει ακόμη ληφθεί.
Ως υποψήφιος πρόεδρος ο Τραμπ είχε υποσχεθεί -σε ευθεία αντίθεση με την έως τώρα αμερικανική πολιτική στο Μεσανατολικό- ότι θα αναγνωρίσει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ κι ότι θα μεταφέρει εκεί την πρεσβεία των ΗΠΑ, προς απογοήτευση των Παλαιστινίων και της πλειοψηφίας της διεθνούς κοινότητας.
Υπέρ των εποικισμών και της προσάρτησης των κατεχομένων ο νέος αμερικανός πρέσβης στο Ισραήλ
Φάνηκε μάλιστα να επιμένει στη θέση αυτή μετά την εκλογή του στο ύπατο αξίωμα της χώρας, όταν τον περασμένο Δεκέμβριο επέλεξε ως νέο πρέσβη των ΗΠΑ στο Ισραήλ
τον εβραιοαμερικανό δικηγόρο Ντέηβιντ Φρίντμαν, υπέρμαχο του αποικισμού και της προσάρτησης των κατεχομένων απ’ το Ισραήλ εδαφών στη Δυτική Όχθη.
Ο Ντέηβιντ Φρίντμαν, που θα παρουσιαστεί την Πέμπτη ενώπιον της Γερουσίας για την επικύρωση του διορισμού του, είχε διακηρύξει ότι «ανυπομονεί να εργαστεί για τη μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας στην αιώνια πρωτεύουσα του Ισραήλ, την Ιερουσαλήμ.»
Νετανιάχου: «Η πρεσβεία των ΗΠΑ πρέπει να βρίσκεται στην Ιερουσαλήμ»
Το εβραϊκό κράτος θεωρεί την Ιερουσαλήμ στο σύνολό της -περιλαμβανομένης και της ανατολικής Ιερουσαλήμ που κατέκτησε και προσάρτησε το 1967- ως αδιαίρετη πρωτεύουσά του.
Κάπου 200.000 Ισραηλινοί έχουν εγκατασταθεί στους εβραϊκούς οικισμούς του ανατολικού τομέα της πόλης. Οι Παλαιστίνιοι, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 1/3 του πληθυσμού της πόλης, οραματίζονται την ανατολική Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του κράτους, που θέλουν να δημιουργήσουν.
Επισήμως ο Μπεντζαμίν Νετανιάχου επιμένει ότι η «ενωμένη» Ιερουσαλήμ, δηλαδή μαζί με τον ανατολικό τομέα της πόλης, είναι «η αιώνια πρωτεύουσα του Ισραήλ». «Η πρεσβεία των ΗΠΑ πρέπει να βρίσκεται εδώ στην Ιερουσαλήμ» είχε επαναλάβει στα τέλη Ιανουαρίου.
Αλλά ανεπίσημα η μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας δεν φαίνεται να είναι η πρωταρχική προτεραιότητα του Ισραηλινού πρωθυπουργού. Ειδικοί και σχολιαστές στο Ισραήλ και τις ΗΠΑ θεωρούν ότι πιο σημαντικό αυτή τη στιγμή είναι να δώσει η νέα αμερικανική κυβέρνηση ένα -σιωπηλό έστω- πράσινο φως για τη συνέχιση των εποικισμών στη Δυτική Όχθη.
«Κίνδυνος ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή»
Σύμφωνα με τους Τάιμς της Νέας Υόρκης ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη υπαναχωρήσει στο θέμα της μεταφοράς της πρεσβείας με τον Νετανιάχου πιθανώς να του έχει περάσει το μήνυμα ότι δεν είναι και η πρώτη προτεραιότητα μια τέτοια γεμάτη συμβολισμούς απόφαση, που θα πυροδοτούσε έντονες αντιδράσεις στους Παλαιστίνιους και στις αραβικές χώρες.
Σημειωτέον ότι την περασμένη εβδομάδα η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης απείλησε να «ανακαλέσει την αναγνώριση του κράτους του Ισραήλ την ίδια μέρα» που θα ανακοινωνόταν η μεταφορά της αμερικανικής προεσβείας στην Ιερουσαλήμ. Και πριν παραδώσει τα ηνία της αμερικανικής διπλωματίας στα τέλη Ιανουαρίου ο Τζον Κέρι είχε προειδοποιήσει για τον κίνδυνο «απόλυτης έκρηξης» στη Μέση Ανατολή.
Οι Ισραηλινοί δεν «καίγονται» για τη μεταφορά της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ, εκτιμά κι ο Τζόναθαν Σανζέρ, αντιπρόεδρος του συντηρητικού ερευνητικού κέντρου Foundation for Defense of Democracies: «Θέλουν να προχωρήσουν αργά», ώστε να προωθήσουν «τον πρωταρχικό στόχο, δηλαδή την υποστήριξη των ΗΠΑ για την ασφάλεια» του εβραϊκού κράτους.