Για τους οπαδούς του είναι ένας επαναστάτης, για τους επικριτές του ένας αιθεροβάμων ουτοπιστής χωρίς πρόγραμμα. Όμως ο χαρισματικός κι αισιόδοξος Εμανουέλ Μακρόν έχει τις περισσότερες πιθανότητες να σώσει τη Γαλλία απ’ το φάσμα της ακροδεξιάς.
Όταν ανεβαίνει στη σκηνή, θυμίζει επαγγελματία πυγμάχο στο απόγειο της καριέρας του. Πάρτε για παράδειγμα την εμφάνισή του στις αρχές του μήνα στη Λυών: το κοινό παραληρούσε υπό τους ήχους μιας εκκωφαντικής μουσικής. Κι όταν ο «ήρωας» εμφανίστηκε λουσμένος στο φως των προβολέων στην αρένα -μια τετράγωνη σκηνή που παρέπεμπε σε ρινγκ- τον υποδέχθηκαν με επευφημίες κι ένα παρατεταμένο, θα έλεγε κανείς φρενήρες χειροκρότημα...
Στην ομιλία του επικαλείται τους μεγάλους του έθνους: τον Ζολά, τον Μιτεράν, τον Ντε Γκωλ. Μιλά για «ιστορικές στιγμές», για μια «χώρα που βρίσκεται μπροστά σ’ ένα σταυροδρόμι». Και δίνει κουράγιο στο ακροατήριο. Η παρουσία 8.000 ανθρώπων, που ανεμίζουν σημαίες της Γαλλίας και της Ε,Ε, στο κλειστό στάδιο στη Λυών είναι μια απόδειξη «της αγάπης για τη χώρα μας, της προσδοκίας για το μέλλον».
Από το Παρίσι μέχρι τη Λιλ και τη Λυών, όπου κι αν εμφανίζεται ο διάττων αστέρας της γαλλικής προεδρικής προεκλογικής εκστρατείας, οι οπαδοί του του επιφυλάσσουν υποδοχή αστέρα της ροκ, ή όπως κάποιοι λένε, υποδοχή «μεσσία» γιατί ο 39χρονος Μακρόν ενσαρκώνει γι’ αυτούς τη νεότητα, τη γοητεία, το χάρισμα, τις ιδέες για ένα καλύτερο μέλον, όλα αυτά που στερείται η πλειοψηφία των συμβατικών πολιτικών.
Ο Μακρόν επιδιώκει συνειδητά το διαχωρισμό του κινήματός του “En Marche” («Εμπρός») από τα παραδοσιακά κόμματα. Τοποθετεί εαυτόν στο χώρο του Κέντρου.
«Οι εναλλακτικές αριστερά και δεξιά είναι ξεπερασμένες», λέει, «ενώ το κίνημά μας είναι πρωτίστως ένα πράγμα: προοδευτικό.»
Ο Μακρόν μιλά με αγάπη για τη γιαγιά του, που ξύπνησε μέσα του το ενδιαφέρον για την Ιστορία και τη Λογοτεχνία κι αυτοσυστήνεται στη γαλλική νεολαία ως «παιδί της επαρχίας». Θέλει να συμφιλιώσει τη Γαλλία των μητροπόλεων με εκείνη και της περιφέρειας κι υπόσχεται γεφύρωση των κοινωνικών ρηγμάτων.
Αποφεύγει, πάντως, τις αναφορές σε ορόσημα του βιογραφικού του, που θα παρουσίαζαν τον ανεξάρτητο υποψήφιο ως προϊόν της ελίτ: τις πανεπιστημιακές σπουδές στο Sciences Po, το πτυχίο απ’ τη φημισμένη École nationale d'administration («Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης»), την καριέρα στην τράπεζα Rothschild ή την υπουργική θητεία στο υπουργείο Οικονομίας επί Ολάντ.
Παρ’ όλα αυτά ο Μακρον έχει καταφέρει να καταχωρηθεί στη συνείδηση πολλών ως υποψήφιος εκτός του πολιτικού κατεστημένου. Επιμένει ότι αυτό που χρειάζεται η Γαλλία είναι μια «Επανάσταση», σύμφωνα με τον τίτλο της πολιτικής του βιογραφίας. Και μέχρι στιγμής προηγείται των άλλων διεκδικητών της προεδρίας στη δημοτικότητα με 41% σύμφωνα με σφυγμομέτρηση που δημοσίευσε η οικονομική εφημερίδα “Les Echos”.
Οι αποδυναμωμένοι αντίπαλοι
Το ρόλο του φαβορί αυτής της κούρσας τον χρωστά πάντως ο Μακρόν κυρίως στους αποδυναμωμένους αντιπάλους του. Κι αυτό γιατί για πρώτη φορά στην ιστορία της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας ενδέχεται να απουσιάζουν απ’ τον κρίσιμο β΄ γύρο οι υποψήφιοι της Δεξιάς και των Σοσιαλιστών.
Μετά τις αποκαλύψεις για τις -πιθανώς- εικονικές εργασίες της συζύγου και δύο εκ των παιδιών του ως κοινοβουλευτικών συνεργατών του με μισθούς που πλήρωναν οι γάλλοι φορολογούμενοι, η υποψηφιότητα του συντηρητικού πρώην πρωθυπουργού Φρανσουά Φιγιόν κλυδωνίζεται.
Οι Σοσιαλιστές απ’ την άλλη, μετά την απόφαση Ολάντ να μη διεκδικήσει την επανεκλογή του, επέλεξαν ως υποψήφιό τους τον Μπενουά Αμόν, ο οποίος, όμως εκφράζει κυρίως την αριστερή πτέρυγα του κόμματος καθώς οι πραγματιστές απορρίπτουν την εισήγησή του για καθιέρωση καθολικού εγγυημένου εισοδήματος.
Κι έτσι η αναμέτρηση της 7ης Μαϊου είναι πολύ πιθανό να εξελιχθεί σε μια μονομαχία μεταξύ της υποψήφιας του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου, Μαρίν Λεπέν και του Μακρόν. Στη μια γωνιά του ρινγκ η ορκισμένη πολέμιος της παγκοσμιοποίησης και υπέρμαχος του πατριωτικού προστατευτισμού και στην άλλη ο αισιόδοξος αμύντορας της ανοικτής κοινωνίας και της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας.
Η προοπτική ενός τέτοιου αγώνα ευνοεί καταφανώς τον Μακρόν. Κι αυτό γιατί «ενσαρκώνει την ελπίδα του λαού για μια κυβέρνηση εθνικής ομοψυχίας, που θα γυρίσει την πλάτη στις πολιτικές φατρίες και θα επιβάλει πραγματιστικές λύσεις», όπως υποστηρίζει ο εκλογολόγος Ζερόμ Φουρκέ του Ινστιτούτου Ifop. Το όλο εγχείρημα Μακρόν είναι «ένα κοκτέιλ φιλελεύθερων-πραγματιστικών-εκσυγχρονιστικών συστατικών, που ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των ψηφοφόρων για ανανέωση».
Νίκη Μακρόν στο β' γύρο προβλέπουν οι σφυγμομετρήσεις
Τη νίκη Μακρόν επιβεβαιώνουν όλες οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, όππως αυτή της Opinionway: η Λεπέν κερδίζει τις περισσότερες ψήφους στον πρώτο γύρο με 26% έναντι 22% του Μακρόν και 21% του Φιγιόν. Αλλά ο ανεξάρτητος υποψήφιος θα την κερδίσει εύκολα στο δεύτερο γύρο με 63% έναντι 37% της αντιπάλου του.
“En Marche”: Ενα πολιτικό εγχείρημα
Το «Εμπρός» δεν εμφανίζεται ως κόμμα, αλλά ως λαϊκό κίνημα, ψηφιακό και αποκεντρωμένο. Η συμμετοχή στο κίνημα, οι δωρεές κι οι πληροφορίες, όλα γίνονται μέσω του Διαδικτύου. Πρόκειται για μια νέα δομή για τη Γαλλία, μια πρωτοβουλία πολιτών, που αριθμεί ήδη πάνω από 170.000 μέλη και 3.600 τοπικές επιτροπές.
Εκεί βρίσκουν στέγη απογοητευμένοι συντηρητικοί ή αποθαρρυμένοι σοσιαλιστές, καθώς και πολιτικά νεοφώτιστοι. Ο Μακρόν υπολογίζει στην υποστήριξη αποστατών βουλευτών και γερουσιαστών και στη συνεργασία περίπου 400 ειδικών: επιστημόνων, βιομηχάνων, αλλά και εργαζομένων στον πολιτιστικό τομέα.
Το μειονέκτημα του Μακρόν
Ποιο είναι το ντισαβαντάζ του; Η έλλειψη σαφήνειας. Ο Μακρόν μιλά -εύγλωττα είναι αλήθεια- αλλά γύρω -γύρω για το «σχέδιό του γαι τη μεταμόρφωση της Γαλλάις» ή για ένα «συμβόλαιο με το έθνος». Κι αυτό προσελκύει βέλη κριτικής.
«Ο Μακρόν δεν θέλει να αυτοπροσδιοριστεί κι αυτό είναι το πρόβλημά του», ειρωνεύεται ο επικεφαλής των Σοσιαλιστών, Ζαν Κριστόφ Καμπαντελίς.
«Ένα συνονθύλευμα από κοινοτοπίες», χλευάζει ο βουλευτής των Ρεπουμπλικανών, Ζαν Φρανσουά Κοπέ.
Ο Μακρόν, όμως, έχει οράματα: τάσσεται υπέρ της τροποποίησης του 35ωρου, υπέρ της μείωσης των φόρων, των αυξήσεων στις συντάξεις, της αυξήσεων των μισθών για τους εκπαιδευτικούς. Θέλει να προσλάβει 10.000 αστυνομικούς, να θεσπίσει την κοινωφελή εργασία, να ενισχύσει με 5.000 χωροφύλακες τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ευρώπης. Σχεδιάζει μια οικολογική στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ένα «πολιτιστικό διαβατήριο» για τους νέους.
Δεν έχουν όμως υπολογιστεί επακριβώς τα κόστη για τις φιλόδοξες αυτές ιδέες, που θα πρέπει να γίνει λιτότητα, ώστε να εξοικονομηθούν οι αναγκαίοι πόροι. «Είμαστε ένα πολιτικό Start-up», δικαιολογείται ο Μπρούνο Μπονέλ, επιχειρηματίας στον τομέα της πληροφορικής και σύμβουλος του Μακρόν σε οικονομικά ζητήματα. Και υπόσχεται: «σε λίγες μέρες θα είναι έτοιμος ο οικονομικός σχεδιασμός».
Αλλά τη βάση των ψηφοφόρων του Μακρόν φαίνεται ότι δεν την ενδιαφέρουν και τόσο τέτοιες λεπτομέρειες. Γι’ αυτούς ο 39χρονος «συνδυάζει τα καλύτερα στοιχεία της Δεξιάς και της Αριστεράς, χωρίς να είναι κόμμα...»