Υπάρχει περίπτωση αυτό το νέο έτος να έχει κάτι ξεχωριστό που δεν είχαν όλα τα προηγούμενα, δηλαδή να αποδειχτεί το τελευταίο; Αν πιστέψει κανείς τους ψευδο-επιστήμονες, καταστροφολόγους, συνωμοσιολόγους και λοιπούς δυσοίωνους μάντεις, το 2012 ο κόσμος θα γνωρίσει τις έσχατες ημέρες της Αποκάλυψης, με πιθανότερη ημερομηνία την 21η Δεκεμβρίου 2012.
Επειδή καλό είναι κανείς να λαμβάνει έγκαιρα τα μέτρα του, θα ήταν σκόπιμο να δει -σε μια εποχή μάλιστα που η οικονομική κρίση φαντάζει ολοένα πιο απειλητική διεθνώς- κατά πόσο υπάρχει λόγος πρόσθετης ανησυχίας.
Ο θόρυβος ξεκίνησε επειδή υποτίθεται ότι το παλαιό ημερολόγιο των Μάγια σταματά απότομα στο χειμερινό ηλιοστάσιο της 21ης Δεκεμβρίου φέτος, άρα τεκμαίρεται ότι ο κόσμος δεν θα έχει άλλο μέλλον, οπότε -λένε- μην ετοιμάζεστε από τώρα για την Πρωτοχρονιά του 2013. Το ποια μορφή θα πάρει ο επερχόμενος Αρμαγεδδών, επαφίεται στην φαντασία του καθενός και δόξα τω Θεώ, δεν λείπει η μακάβρια φαντασία, ιδίως σε ουκ ολίγες ιστοσελίδες του διαδικτύου. Μια τεράστια ενεργειακή «έκρηξη» του Ήλιου, μια αντιστροφή των μαγνητικών πόλων της Γης, μια μαύρη τρύπα που θα καταπιεί τον πλανήτη, η πρόσκρουση με τον μυστηριώδη (και ανύπαρκτο κατά τη NASA;) πλανήτη Νιμπίρου ή «Χ», αυτά και άλλα τέτοια πυροδοτούν εδώ και καρό ένα κλίμα τρομοκρατίας μεταξύ των εύπιστων.
H Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία, σύμφωνα με το Space.com, έχει ξεκαθαρίσει ότι καμία ασυνήθιστη ευθυγράμμιση πλανητών με τη Γη, ούτε άλλο «ύποπτο» αστρονομικό φαινόμενο δεν προβλέπεται για τις 21/12/2012. Για παράδειγμα, ακόμα και αν υπήρχε κάποια σπάνια ευθυγράμμιση πλανητών (που δεν θα υπάρξει), η βαρυτική επίπτωση πάνω στη Γη θα ήταν αμελητέα, καθώς μόνον η Σελήνη και ο Ήλιος ασκούν σημαντικές επιδράσεις στον πλανήτη μας. Όσο για τις ηλιακές καταιγίδες, που αυξομειώνονται στο πλαίσιο ενός 11ετούς κύκλου, το πολύ-πολύ να πλήξουν τους δορυφόρους και τα δίκτυα ηλεκτρισμού ή να προκαλέσουν ένα θεαματικό σέλας στους Πόλους. Όπως διευκρινίζει ο αστρονόμος και συγγραφέας Ντέηβιντ Ντάρλιγκ σε άρθρο του στο περιοδικό «New Scientist», οι Μάγια είχαν όντως ένα ημερολόγιο «μακράς πνοής», που βασιζόταν σε μία περίοδο 1.872.000 ημερών. Με δεδομένο ότι άρχιζε το 3114 π.Χ. θα μπορούσε να υπολογισθεί ότι πράγματι τελειώνει στο τέλος του 2012. Πλην όμως οι Μάγια εννοούσαν ότι τότε άρχιζε ο επόμενος κύκλος των 1.872.000 ημερών και από πουθενά δεν αποδεικνύεται ότι εννοούσαν πως το τέλος του τρέχοντος κύκλου θα είναι ...Αποκαλυπτικό.
Σύμφωνα με άλλους ειδικούς στους πολιτισμούς της Κεντρικής Αμερικής, όπως αναφέρει το Live Science, το ημερολόγιο των Μάγια, από τη στιγμή της μυθικής δημιουργίας και μετά, περιλάμβανε περιοδικούς κύκλους των 144.000 ημερών ο καθένας. Συνολικά έχουν επαναληφθεί 12 τέτοιοι κύκλοι και ο 13ος τελειώνει φέτος τον Δεκέμβριο, όμως ένας νέος κύκλος αναμένεται να ακολουθήσει.
Το Εθνικό Ινστιτούτο Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Μεξικού έχει τονίσει ότι δεν ήταν οι Μάγια, αλλά οι χριστιανοί κατακτητές στον 15ο αιώνα (επηρεασμένοι από την Αποκάλυψη του Ιωάννου) που έκαναν τη σύνδεση ανάμεσα στο ημερολόγιο των Μάγια και τις έσχατες ημέρες. Βέβαια, ακόμα και αν οι Μάγια όντως πίστευαν ότι δεν θα υπήρχε ποτέ επόμενος κύκλος, προκύπτει το απλό επιστημονικό ερώτημα: πώς ήξεραν τι θα συμβεί στο μέλλον; Φυσικά, η Γη δεν θα είναι αιώνια. Έχει σίγουρα ημερομηνία λήξης, αν και δεν είναι δυνατό, όπως συμφωνούν οι επιστήμονες, να προβλεφθεί πότε θα έρθει το τέλος και με ποιο τρόπο. Σε κάθε περίπτωση, οι πιθανότητες είναι ότι, όταν αυτό συμβεί, δεν θα λάβει χώρα στη διάρκεια του 2012, αλλά όταν εμείς δεν θα ζούμε πια.
Αλλά, αλήθεια, τι θα μπορούσε να συμβεί; Ποια «μεγα-καταστροφή» μπορεί να σφραγίσει την μοίρα του πλανήτη Γη; Το πιο πιθανό είναι ότι σε λίγα δισεκατομμύρια (όχι εκατομμύρια, ούτε χιλιάδες) χρόνια το μητρικό άστρο της Γης, δηλαδή ο Ήλιος, θα έχει τόσο πολύ «φουσκώσει» που οι θάλασσες και τα ύδατα θα αρχίσουν να εξατμίζονται και το νερό σταδιακά θα «κάνει φτερά». Ο γαλάζιος πλανήτης μας θα μετατραπεί σε μια καυτή «κόλαση», όπου ίσως καταφέρνουν να επιβιώνουν μόνο τίποτε σκληροτράχηλα βακτήρια, ενώ ο ανθρώπινος πολιτισμός θα έχει προ πολλού εξαφανιστεί. 'Αλλοι κίνδυνοι, όμως, θα μπορούσαν να «προλάβουν» τον ήλιο. Στην κορυφή της λίστας βρίσκεται η πιθανότητα σύγκρουσης της Γης με μεγάλο αστεροειδή, κομήτη ή ακόμα και με άλλο πλανήτη, κάτι που έχει συμβεί κατ' επανάληψη στο παρελθόν. Άλλωστε, από μια τέτοια τεραστίων διαστάσεων σύγκρουση του πλανήτη μας με ένα άλλο πλανήτη στο μέγεθος του Άρη προήλθε η ίδια η Σελήνη, σύμφωνα με την επικρατέστερη επιστημονική θεωρία. Ανάλογα με το μέγεθος του ουρανίου σώματος, που θα μας πέσει στο κεφάλι, μπορεί κανείς να οραματιστεί το μέγεθος της καταστροφής. Για παράδειγμα, ένας αστεροειδής διαμέτρου δέκα χιλιομέτρων περίπου εκτιμάται ότι εξαφάνισε τους δεινόσαυρους πριν από 65 εκατ. χρόνια. Κάλλιστα, θα μπορούσαν να βρίσκονται οι άνθρωποι στη θέση τους; Στη λίστα του εσχατολογικού τρόμου, συνυπάρχουν εκρήξεις σούπερ-ηφαιστείων (τα οποία πράγματι υπάρχουν ακόμα εν υπνώσει), μεγα-σεισμοί, τεράστιες πλημμύρες λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της κλιματικής αλλαγής κ.α. Το σκέπασμα των ουρανών από αδιαπέραστα νέφη αερίων και σωματιδίων μετά τις γεωλογικές και κλιματολογικές αναστατώσεις θα μπορούσε να κρύψει για τα καλά τις ακτίνες του ήλιου, να φέρει παντού τεράστιους παγετώνες και έτσι η Γη να γίνει μια υπερμεγέθης «χιονόμπαλα», κάτι που έχει ξανασυμβεί στο παρελθόν.
Υπερβολές λόγω άγνοιας και τρομολαγνείας
Αν και όλα αυτά -και πολλά άλλα- μπορούν πράγματι να συμβούν, το πρόβλημα είναι ότι πολλοί άνθρωποι, διακατεχόμενοι από ανορθολογικό και αντιεπιστημονικό πνεύμα, υπερβάλλουν για την αμεσότητα της απειλής. Σπέρνουν φοβίες, οι οποίες κάποια στιγμή θα μπορούσαν να μετατραπούν ακόμα και σε πανικό, όπως αυτός που σχεδόν προκλήθηκε το 2011 με τη διασπορά ανυπόστατων φημών από ανεύθυνες πηγές ότι ο κομήτης Ελένιν επρόκειτο να πέσει πάνω στη Γη, κάτι που εξαρχής είχαν αποκλείσει οι υπολογισμοί της NASA.
Πράγματι, ο μεσαίου μεγέθους κομήτης (και όχι μεγάλος σαν πλανήτης, όπως «διαφημιζόταν») πέρασε περίπου 35 εκατ. χιλιόμετρα μακριά από τον πλανήτη μας ή σχεδόν 90 φορές όσο η απόσταση Γης-Σελήνης. Από την άλλη, η αντιστροφή των μαγνητικών πόλων της Γης, σύμφωνα με τους γεωφυσικούς επιστήμονες, λαμβάνει χώρα κάθε 300.000 έως 500.000 χρόνια και η τελευταία συνέβη πριν από 780.000, άρα η επόμενη έχει όντως καθυστερήσει. Πλην όμως οι έρευνες στο γεωλογικό παρελθόν της Γης δείχνουν ότι η αντιστροφή δεν είναι ένα στιγμιαίο φαινόμενο, αλλά διαρκεί εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια, χωρίς να διαταράσσει καν την κατάσταση στον πλανήτη και τους ζωντανούς οργανισμούς πάνω σε αυτόν. Απλώς οι πυξίδες θα έδειχναν πλέον προς το Νότιο πόλο!
Όσο για την πιθανότητα αντιστροφής των ίδιων των γεωγραφικών πόλων, που καθορίζουν τον άξονα περιστροφής της Γης, αυτό αποκλείεται να συμβεί, χάρη στη σταθεροποιητική επίδραση της Σελήνης. Αλλά και η πιθανότητα έκρηξης ενός -από τα υπαρκτά- σούπερ-ηφαιστείου, η οποία θα ήταν ισοδύναμη σε επιπτώσεις με την πρόσκρουση ενός μεγάλου αστεροειδούς, δεν είναι καθόλου μεγάλη, σύμφωνα με τους γεωλόγους. Η τελευταία μεγα-έκρηξη των τελευταίων 25 εκατ. ετών έγινε σχετικά πρόσφατα (καλό αυτό!) και εκτιμάται ότι ήταν αυτή, πριν από 74.000 χρόνια, του ηφαιστείου Τόμπα της Σουμάτρα. Συνολικά, έχουν καταγραφεί τα ίχνη περίπου 50 εκρήξεων σούπερ-ηφαιστείων του πλανήτη μας και υπολογίζεται ότι μια τέτοια έκρηξη απέχει από την άλλη τουλάχιστον κατά 700.000 χρόνια. Αν και υπάρχουν ακόμα καμιά δεκαριά σούπερ-ηφαίστεια, μερικά από τα οποία στο βυθό των θαλασσών, κανένα δεν αναμένεται να ενεργοποιηθεί σύντομα.
Συνοπτικά, οι πιθανοί κίνδυνοι είναι συστηματικά υπερτιμημένοι από όσους έχουν ροπή στην καταστροφολογία και οι οποίοι δυστυχώς εκμεταλλεύονται δεόντως το διαδίκτυο. Για παράδειγμα, μια πρόσκρουση με ένα αστεροειδή τόσο μεγάλο όσο αυτός που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους, εκτιμάται από τους επιστήμονες ότι συμβαίνει κατά μέσο όρο κάθε 100 εκατ. χρόνια. Φυσικά, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι θα ξανασυμβεί μέσα στο 2012, αλλά, με αυτό το σκεπτικό, ο καθένας έχει υπαρκτές πιθανότητες να πεθάνει σήμερα ή αύριο από διάφορες αιτίες. Όμως, όπως έχουν αποδείξει οι κοινωνικοί ψυχολόγοι και άλλοι επιστήμονες, πολλοί άνθρωποι ευχαριστιούνται να διαβάζουν ιστορίες τρόμου και να βλέπουν θρίλερ, οπότε είναι επιρρεπείς σε κάθε καταστροφολογικό-συνωμοσιολογικό σενάριο.'Αρα, ό,τι καθησυχαστικό και να πουν οι ειδικοί, το 2012 μάλλον θα διαποτιστεί από μια εναγώνια αναμονή, όσο πλησιάζουμε τον Δεκέμβριο του 2012;
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)