Τρεις ημέρες μετά το μακελειό στο Βερολίνο, τη Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου, οι γερμανικές Αρχές βρίσκονται σε πολύ δύσκολη θέση.
Κατ' αρχάς επειδή δεν έχουν μπορέσει ακόμη να συλλάβουν τον δράστη, ο οποίος άφησε πίσω του ένα δελτίο ταυτότητας, αφού πρώτα σκότωσε 12 άτομα και τραυμάτισε σοβαρά άλλα 50.
Αλλά κυρίως γιατί αυτός ο άνθρωπος ήταν γνωστός στις Αρχές εδώ και μήνες ως ένας από τους πιο επικίνδυνους ισλαμιστές της χώρας! Το απόγευμα της Τετάρτης ανακάλυψαν οι Γερμανοί την ταυτότητα του φυγά. Και τότε άρχισαν να τον καταζητούν σε όλη την Ευρώπη. Με τη λέξη «τρομοκράτης» πάνω σε δύο φωτογραφίες, συνοδευμένες από τα εξής στοιχεία: «Επώνυμο: Αmri. Ονομα: Anis. Ηλικία: 24 ετών. Χώρα Γέννησης: Τυνησία. Υψος: 1:78 cm. Βάρος: Περίπου 75 κιλά. Μάτια: Καστανά. Μαλλιά: Μαύρα».
Κάτω από την αφίσα «Καταζητείται» υπάρχει με κόκκινα στοιχεία: «Αμοιβή ως 100.000 ευρώ».
Σύμφωνα με τις αρχές, τον Ιούνιο του 2015 έφτασε ο τρομοκράτης στην Γερμανία. Ηταν «πολύ κινητικός», όπως αναφέρουν οι αρχές, αφού αρχικά έμεινε στο le Bade-Wurtemberg, μετά στην Ρηνανία, και στη συνέχεια στο Βερολίνο, όπου βρισκόταν από τον Φεβρουάριο του 2016. Σε αυτό το διάστημα είχε χρησιμοποιήσει έξι διαφορετικές ταυτότητες. Αλλοτε λεγόταν Ahmad Zaghloul, άλλοτε Mohamed Hassa. Αλλοτε ήταν Αιγύπτιος, άλλοτε έλεγε ότι ήταν Λιβανέζος. Κάποιες μέρες είχε γεννηθεί το 1992...Και άλλοτε έλεγε τρία χρόνια λιγότερα.
Σύμφωνα με πολλά γερμανικά ΜΜΕ, ο Anis Amri figurait, τουλάχιστον από τον περασμένο Μάρτιο, φιγουράριζε σε μια λίστα με 550 άλλα άτομα που θεωρούνται επικίνδυνα από τις αρχές. Σύμφωνα με την Süddeutsche Zeitung, δεν αποκλειόταν ακόμη και η πρόθεσή του να διαπράξει τρομοκρατική επίθεση. Στο φύλλο της Πέμπτης, η εφημερίδα αναφέρει πηγή της έρευνας η οποία αναφέρει τα εξής για τον τρομοκράτη: «Εχουμε πολλά επικίνδυνα άτομα, αλλά σαν αυτόν έχουμε ελάχιστα».
Στην ισλαμική σκηνή της Γερμανίας, ο τρομοκράτης είχε σχέσεις με κάποιον Abdelaziz A., γνωστόν ως Abu Wala, έναν σαλαφιστή κήρυκα του τζαμιού στο Hildeshei, στην Κάτω Σαξωνία, πολύ δραστήριο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο Wala θεωρήθηκε ύποπτος ότι αναζητούσε υποψήφιους τζιχαντιστές που ήθελαν να πάνε στο ισλαμικό κράτος, στη Συρία και στο Ιράκ, και είχε συλληφθεί στις αρχές Νοεμβρίου 2016. Σύμφωνα με διάφορες πηγές, δύο από τους στενούς συνεργάτες του Wala είχαν βοηθήσει τον τρομοκράτη Anis Amri στη Γερμανία δίνοντάς του ψεύτικες πινακίδες και ψεύτικες ταυτότητες.
Αυτές οι αποκαλύψεις θέτουν το ερώτημα (ειδικά μετά την σύλληψη ενός ύποπτου Πακιστανού που τελικά δεν είχε σχέση με το μακελειό του Βερολίνου) αν οι υπεύθυνοι της ασφάλειας της Γερμανίας πρέπει να κατηγορηθούν για ανικανότητα. Ο γερμανικός Τύπος έχει ήδη ξεκινήσει να θέτει το ερώτημα: Η Die Zeit διερωτάται πώς μπόρεσε ένα άτομο σαν τον τρομοκράτη να ζήσει τόσο καιρό στην Γερμανία χωρίς να τον ενοχλήσει κανείς. Η Bild έκανε εξώφυλλο την Πέμπτη τα αναρίθμητα λάθη που έγιναν στις έρευνες.
Τα ερωτήματα ωστόσο είναι πολύ περισσότερα. Ακόμη κι αν δεν ήταν επικίνδυνος τρομοκράτης, ο Anis Amri δεν είχε καμία δουλειά το βράδυ της Δευτέρας να βρίσκεται στο Βερολίνο για έναν απλό λόγο: το αίτημα χορήγησης ασύλου που είχε υποβάλλει είχε απορριφθεί. Πώς εξηγείται λοιπόν ότι μπόρεσε να μείνει από τότε στη Γερμανία; Σε αυτό το ερώτημα επιχείρησε να απαντήσει ο υπουργός Εσωτερικών της Ρηνανίας Ralf Jäger, την Τετάρτη, σε συνέντευξη τύπου:
«Για να χορηγηθεί μια ταυτότητα τύπου διαβατηρίου της Τυνησίας ώστε να επιστραφεί στη χώρα του έγιναν όλες οι απαραίτητες ενέργειες τον περασμένο Αύγουστο. Αλλά η Τυνησία αρνήθηκε ότι αυτό το άτομο είναι πολίτης της και τα έγγραφα δεν κατέστη δυνατόν να ταυτοποιηθούν», εξήγησε, προσθέτοντας ότι τα εν λόγω έγγραφα έφτασαν στη Γερμανία την ...Τετάρτη.
Αυτό το επιχείρημα μπορεί να δικαιολογείται σε νομικό επίπεδο, αλλά σε πολιτικό επίπεδο είναι εκρηκτικό. Εδώ και πολλούς μήνες η Ανγκελα Μέρκελ είχε δεσμευθεί προσωπικά ότι θα επιταχύνει τις απελάσεις στα σύνορα όσων απερρίφθησαν τα αιτήματα ασύλου. Αν αποδειχθεί ότι ένας τρομοκράτης της πιο αιματηρής επίθεσης του ISIS στη Γερμανία δεν μπόρεσε να απελαθεί για λόγους γραφειοκρατικούς, τότε η ίδια η αξιοπιστία της καγκελαρίου τίθεται εν αμφιβόλω.
Μένει και ένα τελευταίο στοιχείο. Το βράδυ της Τρίτης, πολλά ιταλικά ΜΜΕ έγραψαν ότι πριν φτάσει στη Γερμανία, ο εν λόγω τρομοκράτης είχε ήδη φυλακιστεί επί 4 χρόνια στην Ιταλία για πυρκαγιά σε σχολείο. Σύμφωνα με τα ιταλικά ΜΜΕ είχε φτάσει στην Ιταλία το 2011 και είχε δηλωθεί ως ασυνόδευτος ανήλικος.
Αυτή η αποκάλυψη μπορεί να αποδειχθεί εκρηκτική για τις αρχές. Γιατί μοιάζει με την περίπτωση του Αφγανού που κατηγορείται για βιασμό και δολοφονία μιας φοιτήτριας στο Fribourg-en-Brisgau (Bade-Wurtemberg) και ο οποίος, όπως έγινε γνωστό, ήταν προηγουμένως φυλακή στην Ελλάδα, γιατί είχε επιτεθεί σε μια άλλη φοιτήτρια στην Κέρκυρα.
Για να υπερασπιστεί τον εαυτό του ο υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας, Τόμας Μεζιέρ, επέρριψε την ευθύνη στις ελληνικές αρχές και τις κατηγόρησε ότι δεν επεσήμαναν τον καταδικαστικό φάκελο του νεαρού Αφγανού στις τράπεζες ευρωπαϊκών δεδομένων που καταγράφουν τους αιτούντες άσυλο. Αυτή η εξήγηση ήταν ίσως νομικά αποδεκτή. Αλλά μετά το μακελειό στο Βερολίνο ακούγεται πολιτικά απαράδεκτη. Γιατί όποια κι αν είναι τα επιχειρήματά τους, οι γερμανικές αρχές δεν θα μπορούν να δικαιολογήσουν -απέναντι σε μια κοινή γνώμη που αμφιβάλλει όλο και περισσότερο για την ασφάλειά της- την απουσία ελέγχου 1 εκατομμυρίου προσφύγων που έφτασαν στη Γερμανία από το 2015.