Η ανθρωπιστική καταστροφή στη λεκάνη της Λίμνης Τσαντ, όπου ο πόλεμος έχει αφήσει πάνω από 8 εκατομμύρια ανθρώπους πάμφτωχους με πολλούς «να παραπαίουν στο χείλος του λιμού», είναι η πιο παραγνωρισμένη κρίση του 2016.
Αυτο αποδεικνύεται σε έρευνα που διεξάχθηκε μεταξύ 19 από τους μεγαλύτερους οργανισμούς παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας.
Μετά από τη Λίμνη Τσαντ, σε μια έρευνα του ιδρύματος Thomson Reuters, ακολούθησε η Υεμένη, όπου τα παιδιά λιμοκτονούν, και το Νότιο Σουδάν, για το οποίο ο γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι Μουν εκφράζει φόβους ότι επίκειται γενοκτονία.
Έχοντας επισκιαστεί από τους πολέμους στη Συρία και το Ιράκ και την παγκόσμια κρίση μεταναστών και προσφύγων, η Λίμνη Τσαντ δεν εμφανίστηκε σχεδόν καθόλου στα πρωτοσέλιδα των ειδήσεων φέτος, αλλά οι οργανισμοί βοήθειας είπαν ότι η κρίση ήταν "επικού μεγέθους", με "τρομακτικά ποσοστά παιδικού υποσιτισμού".
«Η Συρία μου ράγισε την καρδιά, αλλά για εντελώς ακραίο ανθρώπινο πόνο και σχεδόν μηδενική κάλυψη από τα ΜΜΕ, η κρίση τροφής που ξεκίνησε από την Μπόκο Χαράμ στη Νιγηρία και τον Νίγηρα ήταν η χείριστη όλων», είπε η Σουζάνα Τκάλεκ, διευθύντρια στην οργάνωση Caritas.
Οι μαχητές της Μπόκο Χαράμ έχουν εκτοπίσει 2,4 εκατομμύρια ανθρώπους στη Νιγηρία, το Καμερούν, το Τσαντ και τον Νίγηρα κατά τη διάρκεια της επταετούς επιχείρησης να δημιουργήσουν ένα ισλαμιστικό χαλιφάτο.
Η οργάνωση Oxfam είπε ότι τμήματα της βόρειας Νιγηρίας ήδη λιμοκτονούσαν ενώ η οργάνωση Action Against Hunger προειδοποίησε ότι πολλά παιδιά κινδυνεύουν να πεθάνουν.
Σχεδόν 7 εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν τροφή αλλά η ανασφάλεια το καθιστά δύσκολο για οργανώσεις βοήθειας να παραδώσουν βοήθεια στους πιο ευάλωτους.
Ο διευθυντής προγραμμάτων στην οργάνωση γιατρικών εθελοντών International Medical Corps, Όνιεν Ραντοσάβλιεβιτς, είπε ότι η σφράγιση των συνόρων είχε διαταράξει τις αγορές, η γεωργία βρίσκεται υπό κατάρρευση, και τα τρόφιμα είναι πανάκριβα.
«Είναι ζωτικής σημασίας να ξυπνήσει η παγκόσμια κοινότητα για να δει τη φρίκη (...) στην περιοχή αυτή», είπε.
Η Υεμένη μας «ντροπιάζει» όλους
Οι οργανώσεις ανθρωπιστικής βοήθειας προειδοποίησαν επίσης για λιμό στην Υεμένη, όπου ό σχεδόν διετής πόλεμος μεταξύ της σαουδαραβικής συμμαχίας και της κίνησης των Χούτι που συμμαχούν με το Ιράν έχει σπρώξει την φτωχότερη χώρα της Μέσης Ανατολής στα όρια κατάρρευσης.
Η κρίση, που έχει χειροτερέψει από τους περιορισμούς στις εισαγωγές, έχει θέσει πάνω από τέσσερα πέμπτα του πληθυσμού σε μια καθημερινή πάλη να βρουν αρκετά τρόφιμα και νερό για να επιβιώσουν.
«Αυτό είναι το υψηλότερο επίπεδο ανθρωπιστικής ανάγκης στον κόσμο, και όμως η Υεμένη έχει τύχει μηδαμινής σχεδόν προσοχής από τα ΜΜΕ», είπε η Λόρι Λι, επικεφαλής της οργάνωσης CARE.
Οκτώ στα 10 παιδιά δεν έχουν κανονική ανάπτυξη, και κάθε 10 λεπτά πεθαίνει ένα παιδί από αρρώστιες που μπορούν να προληφθούν, είπαν οι οργανώσεις.
Μερικές έχουν προειδοποιήσει ότι η Υεμένη θα "μείνει" από τρόφιμα μέσα σε λίγους μήνες.
«Σου ραγίζει την καρδιά να βλέπεις ήδη παιδιά που λιμοκτονούν», είπε ο Γιάν Έγκελαντ, επικεφαλής του Συμβουλίου Προσφύγων της Νορβηγίας, προσθέτοντας ότι όλες οι πλευρές στον πόλεμο εμποδίζουν την παράδοση ανθρωπιστικού υλικού.
«Πρέπει να θέσουμε τέλος σε αυτήν την καταστροφή ανθρώπινης προέλευσης που μας ντροπιάζει όλους. Εάν η κατάσταση αφεθεί να χειροτερέψει, όλη η Υεμένη θα καταλήξει να λιμοκτονεί το 2017», τόνισε.
Δυσοίωνα σημάδια
Αρκετές οργανώσεις έκρουσαν τον κώδωνα κινδύνου για το Νότιο Σουδάν, όπου έχουν γίνει εκκλήσεις από τον επικεφαλής της επιτροπής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα να σταλεί μια προστατευτική δύναμη 4.000 στρατιωτών για να σταματήσει μια γενοκτονία "σαν αυτή της Ρουάντα".
«Το Νότιο Σουδάν έχει ξεπεράσει το ένα εκατομμύριο πρόσφυγες φέτος, και όμως αποτελεί μια κρίση που μόλις έχει εμφανιστεί στα πρωτοσέλιδα των ειδήσεων», είπε ο Κρεγκ Ρέντμοντ, διευθυντής της οργάνωσης Mercy Corps, προσθέτοντας ότι το νεότερο κράτος του κόσμου έχει ξεπεράσει το Αφγανιστάν ως ο πιό επικίνδυνος τόπος για τα μέλη μιας ανθρωπιστικής οργάνωσης.
Πάνω από 3 εκατομμύρια άτομα έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους από τον εμφύλιο, με 1,2 εκατομμύρια να αποζητούν καταφύγιο σε γειτονικές χώρες.
Οι οργανώσεις είπαν ότι η ανταπόκριση ήταν η χρόνια έλλειψη πόρων, με το τοπικό πρόγραμμα για τους πρόσφυγες να λαμβάνει μόνο ένα τρίτο της υποστήριξης που χρειάζεται.
«Σε τεράστια κλίμακα, έχει αναχθεί στη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση της Αφρικής. Και καθώς πλησιάζει το 2017, τα σημάδια είναι δυσοίωνα, (ότι) αναμένονται περισσότερα βάσανα», είπε ο επικεφαλής του προσφυγικού στον ΟΗΕ Φιλίππο Γκράντι.
Η Διεθνής Ομοσπονδία του Ερυθρού Σταυρού (ΔΟΕΣ) και η οργάνωση World Vision ανέδειξαν τις επιπτώσεις από το ισχυρό καιρικό φαινόμενο El Nino του 2015-2016 ως την πιό παραγνωρισμένη κρίση, λέγοντας ότι έχει επηρεάσει 60 εκατομμύρια άτομα, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στη νότια Αφρική, η ξηρασία που έφερε ο Ελ Νίνιο έχει καταστρέψει αγροκαλλιέργειες, έχει φέρει το θάνατο ζώων, και έχει "γονατίσει" τις καλλιέργειες, με "τρομακτικές επιπτώσεις", είπε ο Γκάρι Κονίλ, επικεφαλής των επιχειρήσεων της ΔΟΕΣ.
«Είναι πάλι οι φτωχοί και οι ευάλωτοι που υποφέρουν δυσανάλογα, και υπερβολικά σιωπηλά», πρόσεθεσε ο Κονίλ, πρώην πρωθυπουργός της Αϊτής.
Η Λιβύη και η Μιανμάρ, όπου νέα έξαρση της βίας έχει ξεριζώσει πολλούς από τη μειονότητα των μουσουλμάνων Ροχίνγκια, αναφέρθηκαν στην έρευνα επίσης.
Ο διευθυντής πολιτικής της οργάνωσης Επιτροπής Διεθνούς Διάσωσης, Σάντζαγιαν Σρικαντάν, είπε ότι η Λιβύη, η οποία "βγάζει πρωτοσέλιδα" για τον αριθμό προσφύγων και μεταναστών που εγκαταλείπουν τις ακτές της για την Ευρώπη, βρίσκεται σε κρίση.
Η αστάθεια και ο πόλεμος έχουν αφήσει πάνω από έναν σε κάθε πέντε Λίβυους σε ανθρωπιστική ανάγκη και έχουν εκτοπίσει 240.000 άτομα, είπε, προσθέτοντας ότι το σύστημα υγείας βρίσκεται στο χείλος της κατάρρευσης.
Αρκετές οργανώσεις εξέφρασαν την μεγάλη ανησυχία τους για τον τεράστιο αριθμό παραγνωρισμένων κρίσεων.
Η οργάνωση Christian Aid είπε ότι το έτος 2016 θα μείνει στην ιστορία για το "αναδεικνυόμενο χάσμα μεταξύ ανάγκης και ανταπόκρισης" το οποίο απειλεί να υποσκάψει τα θεμέλια της ανθρωπιστικής βοήθειας.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)