Όποιος παντρεύεται στην Κιουτάχεια της βορειοδυτικής Τουρκίας παίρνει ως δώρο απ’ τις τοπικές αρχές ένα ροζ φυλλάδιο μ’ ένα τριαντάφυλλο και μια λευκή καρδιά στο εξώφυλλο και την επικεφαλίδα: «Γάμος και Οικογενειακή Ζωή».
Το εγχειρίδιο αυτό συντάχθηκε υποτίθεται για να βοηθήσει το γαμπρό και τη νύφη να βρουν το δρόμο τους μέσα στο λαβύρινθο της συμβίωσης -δεν είναι κι εύκολο δα...
Μόνον που οι συμβουλές που περιλαμβάνονται στη μπροσούρα είναι τόσο εξωφρενικές, ώστε πυροδότησαν δημόσια συζήτηση σ’ ολόκληρη την Τουρκία.
Το φυλλάδιο π.χ. συμβουλεύει τις συζύγους: «αν μιλάς την ώρα που κάνεις σεξ το παιδί σου θα τραυλίζει». Και τους άνδρες (αν και η συμβουλή αυτή έρχεται μάλλον αργά, αφού ο γάμος θα έχει ήδη γίνει, όταν θα κρατά στα χέρια του το πόνημα): «να παντρεύεστε αξιαγάπητες γυναίκες που τους αρέσει να γεννούν παιδιά, αρκεί να είναι παρθένες».
«Μια δυο σφαλιάρες δεν κάνουν κακό...»
Η πολυγαμία είναι ό,τι πρέπει για τον άνδρα, γράφει παρακάτω το φυλλάδιο: «σε περίπτωση που η γυναίκα σου είναι ανόητη, μην τη χωρίσεις αμέσως, για να μη τη φορτωθεί κάποιος άλλος. Αντίθετα το καλύτερο είναι να παντρευτείς άλλη μία, ώστε να λογικευτεί η πρώτη.»
Πέραν όλων των άλλων η μπροσούρα νομιμοποιεί και την ενδοοικογενειακή βία: «μια γυναίκα που δεν συμπεριφέρεται δεόντως στο σύζυγό της, δεν υπακούει στον άνδρα της ως κύριο του σπιτιού, μπορεί να φάει και ξύλο. Μερικές φορές χρειάζονται μια – δυο σφαλιάρες, είναι σαν φάρμακο. Έτσι θα θυμάται η σύζυγος ποιος είναι ο αφέντης του σπιτιού.»
Αλλά και ως προς την επαγγελματική απασχόληση της γυναίκας εκτός σπιτιού το φυλλάδιο είναι απόλυτο: «η γυναίκα δεν χρειάζεται να δουλεύει. Γιατί μπορεί στον εργασιακό της χώρο να δει έναν πιο ελκυστικό άνδρα απ’ τον σύζυγό της και να τον ερωτευτεί. Ας κρατήσει λοιπόν κλειστά τα πόδια της και ας μείνει καλύτερα στο σπίτι.»
Πλάκα κάνουν, έτσι;
Το φυλλάδιο έγινε θέμα σε αρκετές τουρκικές εφημερίδες, μεταξύ των οποίων και η “Cumhurriyet”. Ο συντάκτης του λέγεται Χασάν Τσαλισκάν κι είναι πρώην συνεργάτης της Υπηρεσίας Θρησκευτικών Υποθέσεων ονόματι Diyanet, η οποία είναι η ανώτερη ισλαμική αρχή της χώρας. Η Diyanet έχει πυροδοτήσει πολλές φορές αντιδράσεις με τις νομικές γνωμοδοτήσεις της, όπως για παράδειγμα εκείνη που απαγορεύει στους αρραβωνιασμένους να ερωτοτροπούν ή να συζούν πριν το γάμο...
Η Κιουτάχεια των 200.000 κατοίκων απέχει περίπου 250 χιλιόμετρα απ’ την Κωνσταντινούπολη κι είναι πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας. Ο δήμαρχός της είναι μέλος του ισλαμοσυντηρητικού κυβερνώντος κόμματος AKP του Ερντογάν, ενός κόμματος του οποίου οι πολιτικοί έχουν προκαλέσει αρκετές φορές σάλο με εχθρικές προς το ωραίο φύλο δηλώσεις τους, όπως π.χ. ότι «οι γυναίκες δεν πρέπει να γελούν δυνατά δημοσίως».
Η Κιουτάχεια -η κατά την αρχαιότητα ελληνική πόλη «Κοτύαιον», ή «Κοτυάειον», πατρίδα του Αισώπου, και επί ρωμαϊκών χρόνων «Κοτύαιουμ»- έχει ιστορία 5.000 χρόνων. Και μ’ αυτό το φυλλάδιο ξαναγράφει ιστορία.
Στο κεμαλικό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα έχουν γίνει έξω φρενών με τη μπροσούρα.
Άλλωστε μια βουλευτίνα τους, η Φατμά Καπλάν Χουριέτ έφερε το θέμα στη βουλή.
Αλλά η υπόθεση δεν εκπλήσσει και τόσο όσους παρακολουθούν από κοντά τα τεκταινόμενα στην Τουρκία. Τα τελευταία χρόνια -επί κυβερνήσεων AKP- τα κρούσματα βίας κατά των γυναικών έχουν αυξηθεί -πόσω μάλλον όταν τέτοια «συμβουλευτικά εγχειρίδια» επιχειρούν να τα νομιμοποιήσουν. Πρόσφατα ένα νεαρό κορίτσι δέχθηκε κλωτσιές μέσα σ’ ένα λεωφορείο επειδή φορούσε σορτσάκι, ενώ σ’ ένα άλλο περιστατικό άγνωστοι επιτέθηκαν σε μια έγκυο επειδή «τόλμησε» να κάνει jogging σε πάρκο....