Η 11η Φεβρουαρίου ήταν η μέρα που όλοι μας θυμηθήκαμε την σπουδαιότητα του μεγαλύτερου φυσικού του 20ου αιώνα. Τα βαρυτικά κύματα ανιχνεύτηκαν για πρώτη φορά, επιβεβαιώνοντας όλα όσα είχε προβλέψει ο Αλμπερτ Αϊνστάιν.
Οι ειδικοί έκαναν λόγο για μια ιστορική ανακάλυψη, ικανή να αλλάξει τα δεδομένα της επιστήμης. Οι φυσικοί τότε, σε σχεδόν... πανηγυρικό κλίμα, δήλωναν πως η επιβεβαίωση της θεωρίας του Αϊνστάιν ανοίγει τον δρόμο για ένα νέο κεφάλαιο στην επιστήμη, που ως τώρα δεν είχαμε την δυνατότητα να εξερευνήσουμε.
Με τους αναλυτές να μιλούν για «την σημαντικότερη ανακάλυψη των τελευταίων ετών», το... κερασάκι στην τούρτα ήταν η χρονική στιγμή που πραγματοποιήθηκε. Σαν να ήταν τέλεια προγραμματισμένος, ο εντοπισμός των βαρυτικών κυμάτων από το πείραμα LIGO ανακοινώθηκε ακριβώς 100 χρόνια μετά την διατύπωση της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας!
Με τα παραπάνω δεδομένα, ήταν σχεδόν βέβαιο πως το κατόρθωμα των ερευνητών του LIGO θα χαρακτηριστεί ως η σημαντικότερη ανακάλυψη για το 2016. Οπως και έγινε, από το γνωστό επιστημονικό περιοδικό Physics World.
Οι αναλυτές του περιοδικού έθεσαν συγκεκριμένα κριτήρια, για να φτάσουν στην σχεδόν ομόφωνη απόφαση, για τον «νικητή» της χρονιάς. Η θεμελιώδης σημασία της έρευνας, η πρόοδος που προσέφερε στις γνώσεις μας, το γενικό ενδιαφέρον για κάθε τομέα της φυσικής αλλά και η ισχυρή σύνδεση μεταξύ θεωρίας και πειράματος, ήταν κάποια από αυτά.
Οι «ρυτιδώσεις» στον ιστό του χωροχρόνου, που μπορούν να προκληθούν από τεράστιες και βίαιες κοσμικές συγκρούσεις, όπως για παράδειγμα μεταξύ δύο μαύρων τρυπών, μας «ξεκλείδωσαν» μια νέα αίσθηση για την λειτουργία της βαρύτητας, αλλά και ολόκληρου του σύμπαντος.
Η πρώτη παρατήρηση πραγματοποιήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου του 2015 αλλά έπρεπε να φτάσει Φλεβάρης μέχρι να εξακριβωθεί η εγκυρότητα της, αφού σε τόσο σπουδαίες επιστημονικές τομές δεν υπάρχει περιθώριο για σφάλματα. Μάλιστα, οι ανιχνευτές του LIGO εντόπισαν και δεύτερη φορά βαρυτικά κύματα, τον Δεκέμβρη του 2015, τα οποία ανακοινώθηκαν τον Ιούνιο του 2016.
Τα κύματα που «τάραξαν» τους παλμογράφους του πειράματος, δημιουργήθηκαν από μια σύγκρουση μαύρων τρυπών (όπως ακριβώς είχε προβλέψει ο Αϊνστάιν!) σε απόσταση 1.3 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη. Μετά από ένα ταξίδι που διήρκεσε παραπάνω από ένα δισεκατομμύριο χρόνια, τα κύματα έφτασαν στον πλανήτη μας, κουνώντας τους ανιχνευτές του LIGO κατά ένα χιλιοστό του πλάτους ενός πρωτονίου! Αυτό ήταν αρκετό, για τα πανίσχυρα μηχανήματα του σπουδαίου πειράματος.
Οι υπόλοιπες ανακαλύψεις 9 που συμπληρώνουν το Top 10 του Physics World:
- Η δημιουργία και η μέτρηση της κβαντικής διεμπλοκής ανάμεσα σε ζεύγη διαφορετικών ιόντων.
- Η μηχανή που αποτελείται από ένα μόνο άτομο.
- Η δημιουργία ενός μικρού και φθηνού μετρητή βαρύτητας, με μέγιστη ακρίβεια.
- Η απόδειξη πως η γάτα του Σρέντιγκερ ζει και πεθαίνει σε δύο κουτιά ταυτόχρονα.
- Η μέτρηση της αρνητικής διάθλασης των ηλεκτρονίων στο γραφένιο.
- Η ανακάλυψη του πλησιέστερου βραχώδους εξωπλανήτη στη Γη.
- Το πυρηνικό ρολόι με βάση το θόριο-229.
- Ο νέος φακός μικροσκοπίου που συνδυάζει μεγάλο οπτικό πεδίο και υψηλή ανάλυση.
- Η προσομοίωση των αλληλεπιδράσεων μεταξύ θεμελιωδών σωματιδίων με τη χρήση κβαντικού υπολογιστή.